Америкадағы геосаяси кеіңстік




Презентация қосу
Америкадағы
геосаяси кеіңстік
Орындаған: Рахманбай Алинұр
Тексерген: Абеуова. А.
Әрбір ел өз территориясына байланысты геосаяси тәртіп ұстануға құқылы. АҚШ-тың геосаяси жағдайы, ұстанған
саяси бағыты, ең алдымен, оның дүние жүзіндегі айрықша орнымен анықталады. АҚШ XX ғасырдың басында
бейтарап саясат ұстанатынын жариялағанымен, дүние жүзінің саяси картасын түбегейлі өзгерткен аса маңызды
саяси оқиғалар, бұл мәлімдеменің іс жүзінде жүзеге асуына мүмкіндік бермеді. Нәтижесінде АҚШ екі
дүниежүзілік соғысқа да араласып, әлемдегі басқа ірі мемлекеттермен бірге өзінің ықпал ету аймақтарын
бөлісті. Атап айтқанда, екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі жағдайды бақылауда ұстауға КСРО, Еуропа және
АҚШ өз мойындарына алады. Одан кейін қазіргі Германия жерін бөліске салады.
• ХХ ғасырда әлем елдері қарулану бойынша бір-бірінен кем түспеудің амалын қарастырумен болды. Өткен
ғасырда халықаралық аренада пайда болған әлеуеті зор жаңа ел — Кеңес Одағы ендігі жерде АҚШ-тың
барлық саладағы, ең бастысы, қарулану ісіндегі негізгі бәсекелесіне айналды. Әлемдік саясаттанушылар
«қырғи қабақ соғыс» деп атаған текетірес 1990 жылдары Кеңес Одағының ыдырауына байланысты
аяқталды. 1945 жылы тамыз айында АҚШ Жапонияның Хиросима және Нагасаки қалаларына атом бомбасын
тастады. Ал, 1964—1975 жылдары Въетнам жерінде соғыс қимылдарын жүргізді. Осы кезеңде бұл шағын
елдегі АҚШ-тың тұрақты армиясында 500 мыңдай әскер болған. Барлық бейбітшілік сүйгіш халықаралық
қауымдастық осы кезге дейін аза тұтып, еске алатын бұл қайғылы оқиғалар АҚШ-тық «бейбітшілік сүйгіш»
саясатына күмән келтіруге себепші болды.
• Әлемнің алып державалары еш осалдық танытпауға тырысып
бағады. Бірақ уақыты келіп Кеңес Одағының ыдырауы, Еуропа
мен Азиядағы социалистік елдердің даму бағыттарының қайта
құрылуы бұл елдерге қатысты АҚШ-тың сыртқы саясатының да
өзгеруіне әкеп соқты. АҚШ үкіметі жаңадан пайда болған
орасан зор ықпал ету аймағына қатысты өзіндік жаңа геосаяси
бағдар алды. Тәуелсіздік алған жас мемлекеттер көп жағдайда
сыртқы саясатын өзін «демократия қамалы» деп санайтын
АҚШ тұрғысында айқындай бастады. Демократия шарттары
мен адам кұқығы туралы қағидаларды алға ұстанған АҚШ XX
ғасырдың соңына қарай Таяу Шығыс пен Югославия жеріндегі
соғыс оқиғаларына белсене кірісті. Нью-Йорк қаласында 2001
жылдың 11 қыркүйегінде болған аса ірі террорлық әрекетке
байланысты АҚШ мемлекетінің Азия аймағына қатысты
ұстанған саясаты дүние жүзіндегі саяси күштердің
арасалмағын елеулі түрде өзгертті. Сонымен күллі әлем
санасатын, 200 жылдан артық, тарихы бар бұл аса ірі
мемлекеттің геосаясаты «Қай жағдайда да, ең басты орында
АҚШ мүддесі» деген ұранға тәуелді болады.
• АҚШ-тың геосаяси стратегиясы, асқақтатып көптеген ноталарымен ХІХ
ғасырдың 90-шы жылдары, оның ілім тыс қозғалатын үшін сыртқы саясаткер
АҚШ тағайындаған тарихшы Фредерик Dzhakson (адмирал MAHAN және
тарихшы бірлесіп танылған, Адамс, американдық геосаясат негізін қалаушы
және Оңтүстік Америка экспансия негізгі теоретик) Тернер, әрекет барлық XX
ғасыр. Тернер шын мәнінде, АҚШ-тың мобильді шектеулеріне шектеу
қоймайтынына сенді. АҚШ тарихи міндеті, осы мемлекеттің алдын ала
белгіленген тағдыры бүкіл ғаламның Америка әлемдік емес еді дейін өз
бетін кеңейтуге күн сайын.

Ұқсас жұмыстар
ЖЕРГЕ ОРНАЛАСТЫРУ ТАРИХИ КЕЗЕҢДЕРІ
ОРНАЛАСТЫРУДЫҢ ТАРИХИ КЕЗЕҢДЕРІ
НЕГІЗГІ МАКРОЭКОНОМИКА ЛЫҚ ТЕПЕ-ТЕҢДІК
Болжам мен жоспарлаудың методолоиялық қағидалары
Трансшекаралық өзендер
Макроэкономикалық тепе - теңдік және оның үлгілері
Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныстың мәні
САЯСАТТЫҢ МӘНІ
Экономикалық өсудің жаһандық тенденциялары
Макроэкономикалық үлгілердің экономикалық мәні мен динамикасы
Пәндер