Шаруашылық жүргізуші субъектілер меншігінің ұйымды құқықтық формаларының қаржыны ұйымдастыруға әсері




Презентация қосу
Шаруашылық жүргізуші
субъектілер меншігінің ұйымды
құқықтық формаларының
қаржыны ұйымдастыруға әсері
Орындаған: Молдабекова Дана
Қабылдаған: Асилова А.С. Қарабаева Ж.С
Шаруашылық жүргізуші
субъектілер?
• Шаруашылықтық қызметке заңи тұлғаларды ғана емес, сонымен
бірге шағын бизнесті, отбасылық кәсіпкерлікті дамытумен
айналысатын жеке тұлғаларды да (заңи тұлға құрмай) тартумен
байланысты қолданылады.
• Кәсіпкерлік қызметтің ұйымдық-құқықтық нысандары ҚРң
Азаматтық кодексінде белгіленген. Кәсіпорынның ұйымдық
нысаны-кәсіпорын серіктестерінің ішкі қатынастары мен
мемлекеттік органдар ж/е басқа да кәсіпорындармен
қатынастарда болады. Кәсіпкерліктің ұйымдық-құқықтық
нысандарын дұрыс таңдау көптеген факторларға тәуелді болады,
оның ішінде: жеке капитал мен оны тұтыну мүмкіндігінің болуы,
кәсіпкерлік қызмет сипаты мен масштабы, кәсіпкерлік жобаны
іске асыру мерзімі, кәсіпкердің жеке тәжірибесі мен
ұйымдастырушылық қабілеті, рынок жағдайы ж/е т.б.
Кәсіпорынның ұйымдық-
құқықтық нысаны дегеніміз
• Заңмен және басқа да құқықтық нысанмен
қарастырылған, кәсіпорынның қалыптасуының құрылымдық тәсілі
мен түрі, оның меншік формасы, шығаратын өнім көлемі мен
ассортименті, оның капиталының қалыптасуы, қызметінің сипаты
мен мазмұнына тәуелді болғандықтан және
әртүрлі фирмааралық одақтарға кіру тәсілі мен бәсеке күресін
жүргізу әдісіне байланысты жіктелуі.
Кәсіпорындардың қаржысын ұйымдастыруға екі фактор
әсер етеді:

басқарудың ұйымдық- салалық техникалық-
құқықтық нысаны экономикалық ерекшеліктер
Қазақстанда қолданып жүрген заңдарға сәйкес
кәсіпорындардың мынадай ұйымдық-құқықтық
формалары бар:

1. -мемлекеттік кәсіпорын;

2. -серіктестік: толық жауапкершілікпен (толық серіктестік); аралас
жауапкершілікпен (аралас серіктестік), шектеулі
жауапкершілікпен (шектеулі серіктестік);

3. -акционерлік қоғам (ашық типі, жабық типі);

4. - жеке кәсіпорын.
Жеке кәсіпорынды ұйымдастырушы да, иелік етуші де
бір адам, қалғандары жалдамалы қызметкерлер.
Оның жауапкершілігі шектелмеген және оның капиталы
көп емес, жеке кәсіпкерліктің кемшіліктері осында.
Оның артықшылықтары: әр меншік иесі өз пайдасына өзі
ие, кез келген өзгерісті өзі жасай алады. Ол тек табыс
салығын төлейді және корпорация үшін бекітілген салықтан
босатылады. Бұл ұсақ дүкендерге, қызмет көрсету
саласындағы кәсіпорындарға, фирмаларға, сондай-ақ
юристердің, дәрігерлердің т.б. кәсіби қызметіне тән
бизнестің кең тараған формасы.
Серіктестік деп екі немесе одан да көп адам бірлесіп айналысатын бизнесті
атайды. Серіктестікке де табыс салығы алынады. Серіктестіктің
артықшылығы сол, оны ұйымдастыру және қосымша қаражат пен жаңа
ойлар тарту жеңіл. Кемшіліктері қатарына капиталдың жаңа салымдарын
төмен ететін, дамып келе жатқан істе қаржы ресурстарының тапшылығын,
фирма қызметін, мақсаттарын оның қатысушыларының бірдей түсінбеуін,
әрқайсысының фирма табысында немесе зияндағы үлесін анықтау
күрделілігін кіргізуге болады. Серіктестік формасында делдалдық кеңселер,
аудиторлық кеңселер мен фирмаларды, қызмет сфераларын т.б. кіргізуге
болады.

толық серіктестік
аралас серіктестік
шектеулі серіктестік
Толық серіктестік – жеке адам және заңды тұлғалардың
бірігуі, олардың мүшелері серіктестік міндеттемелері
бойынша қозғалмайтын мүліктерге жауапты. Мұның мәні Аралас (командиттік) серіктестік толық
мынада: егер толық серіктестікке оны серіктестіктің өзгерген формасы. Мұның негізгі
ұйымдастырушылардың бірі жеке адам ретінде енетін ерекшелігі бір немесе бірнеше қатысушылардың бүкіл
болса, белгілі бір жауапты кезеңге кезіккенде (банкрот мүліктерімен несие беруші серіктестіктер алдында
жағдайында) қажетті күнделікті заттардан басқа жеке жауап береді. Біреуінің немесе бірнешеуінің
мүліктерін, атап айтқанда, машина, саяжай, мебель, жауапкершілігі қоғамға қосқан үлесі бойынша
картина, зергерлік бұйымдар т.б. бағалы мүліктерді тізімге шектеледі. Бүкіл мүліктерімен тәуекелділік етіп
алады. Жұмыс істеп тұрған қоғамға мүшелікке енгеннен отырған қатынасушы қоғамның ішкі мүшесі немесе
кейін бұрыíғы мүшелермен қатар енгенге дейінгі толық серіктестер деп аталады. Ал қосқан үлес
қоғамның қарыздарын өтеуге бірдей жауапты болады. мөлшерінде тәуекел етушілер сыртқы қатынасушылар
немесе коммандистер деп аталады.

Жауапкершілігі шектеулі серіктестік(шектеулі серіктестік қоғам) алдын ала белгіленген
пайшылар үлестерінің негізінде құрылған бірлестік. Оның мүшелері (жеке және заңды
тұлғалар) қоғамның міндеттемелерін орындау жауапкершіліктері жоқ, тек өз үлестерінің
мөлшерінде тәуекелділік жасайды.
Жауапкершілігі шектеулі қоғамды ұйымдастыру үшін құрылтай келісім шартын жасау
керек, онда фирманың аты, мекен-жайы, кәсіпорынның қызмет түрі, бағыты, негізгі капитал
мөлшері, қоғам мүшелерінің үлесі көрсетіледі. Ақша қаражатынан басқа қоғамды
ұйымдастырушылардың бағалы материалдық заттар формасында заттық үлестері болуы да
мүмкін (автомобиль, жер учаскелері, лицензия т.б.)
Мемлекеттік кәсіпкерлік әдетте тұрақты және капитал
сыйымдылығы жоғары, себебі үкіметтің қаржылық және
ұйымдастырушылық жағынан қамқорлығында. Сонда да,
жеке сектор мемлекеттікке қарағанда бірқатар
артықшылықтарға ие:
- түсімділігі жоғары қызмет сферасын таңдауға еркін;
- бизнес көлемі шектелмеген;
- қатаң бағамен шектелмейді.
Мемлекеттік кәсіпорындар үш топқа бөлінеді: бюджеттік
кәсіпорындар, мемлекеттік корпорациялар, аралас
акционерлік қоғамдар.
Акционерлік қоғам - бұл өз қызметін асыру үшін акциялар шығаратын
заңды тұлға. Акция -оның иесі акционерлік қоғамның жалпы капиталында
өз үлесін қосқандығын дәлелдейтін және оның пайдасынан белгілі бір
үлесін алуға құқық беретін құжат. Қоғам өз акционерлерінің мүлкінен
оқшауланған мүлікті иеленеді, ал акционерлер қоғам міндеттемелері
бойынша жауап бермейді. Акционерлік қоғамды құру үшін серіктестік
келісім шартн жасау керек, оны қоғамның жарғысы д.а.Бұл қордың
мөлшерін сол елдің ұлттық заң шығарушы органы анықтайды.

Ашық қоғамның акциялары еркін сату Жабық типтегі акционерлік қоғам іс жүзінде
жолымен таралады. Мұндай қоғам көп көлемді жауапкершілігі шектеулі серіктестік десе де
капиталды қажет еткен жағдайда құрылады. болғандай. Жабық қоғам ашық типтегі
Ашық типтегі акционерлік қоғамның бірден-бір акционерлік қоғамнан акцияларды таратудың
үлгісіне РИНАКО жатады. ерекше әдісімен өзгеше.
Баян сұлу кәсіпорнының
2019жылғы акционерллік
қаржы есебі
Пайдаланылған әдебиеттер
• https://kk.wikipedia.org/wiki/
Шаруашылық_жүргізуші_субъектілердің_сыныптамасы
• https://
www.stud24.ru/finance/sharuashyly-zhrgzsh-subektlerd-negzg-jymdy
yty/356286-1105815-page1.html
• Дәріс-4
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Кәсіпкерліктің ұйымдық - құқықтық нысандары
Қаржы саясаты және қаржы механизмі
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы. Коммерциялық шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы. Коммерциялық емес ұйымдар мен мекемелер қаржысы
Мемлекеттік реттеу нысандары
ЭКОНОМИКАНЫ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАРЖЫЛЫҚ РЕТТЕУ
ИНВЕСТОР ДЕГЕН КІМ
ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ МЕН ФУНКЦИЯСЫ
ҚАРЖЫ РЫНОГІ
КӘСІПОРЫН ШАРУАШЫЛЫҚ ОБЪЕКТІСІ, ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ НЕГІЗГІ БУЫНЫ РЕТІНДЕ
Жер пайдалану құқығы және жерге өзге де құқықтар
Пәндер