Мектептегі информатика курсында

Презентация қосу

Ө.А.Байқоңыров атындағы Жезқазған университеті.
Гуманитарлық педагогтік институты
Жаратылыстану кафедрасы
Дипломдық жұмыс
Мектептегі информатика курсында
"Имитациялық модельдеу" тақырыбын зерттеу
әдістемесі.
Орындаған:инф-17-1т.ст.АйбековаҰ.
Ғылыми жетекшісі:ф.-м.ғ.д.,профессор Кудайкулов А.
Қазіргі уақытта информатиканың негізгі ғылыми бағыттарының бірі
модельдеу болып отыр.
Зерттеудің мақсаты: мамандандырылған оқытудың жоғары сынып
оқушыларына арналған "жыртқыш-құрбандық" есебінің мысалында
"модельдеу және формалдау" тақырыбында факультативті курс әзірлейміз.
Зерттеу пәні: "модельдеу және формальдау"тақырыбын зерттеу.
Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және
пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Дипломдық жұмыстың зерттеу проблемасының өзектілігі
негізделген, зерттеудің мақсаты, объектісі, пәні және міндеттері
тұжырымдалған.
Бірінші тарауда модельді жіктеудің негізгі ұғымдары,
ақпараттық модельдеудің кезеңдерінмен бірге модельдеу
құрылымының ерекшеліктерін,мектептегі информатика
курсында "модельдеу және формалдау" мазмұндық желісін
талдау және информатика курсының басқа тақырыптарымен
байланысын қарастырамыз.
Екінші тарауда қосымша курсты ұйымдастыру қажеттігі
туындағаннан "модельдеу және формалдау" тақырыбы бойынша
факультативтік курсты ұйымдастырудың әдістемелік
ерекшеліктерін көрсеттік – EXCEL бағдарламалау тілдерінде
моделге компьютерлік сараптамалар жасалынады.
Қорытынды бөлімінде тақырып бойынша қорытындылар мен
жалпылама тұжырымдар беріледі.
МЕКТЕПТІҢ ИНФОРМАТИКА КУРСЫНДА
"МОДЕЛЬДЕУ ЖӘНЕ ФОРМАЛДАУ" МАЗМҰНДЫҚ
ЖЕЛІСІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
Информатика тұрғысынан кез келген
өндірістік немесе ғылыми мәселенің
шешімі келесі технологиялық тізбекпен
сипатталады:
"нақты объект – модель – алгоритм –
нәтижелер – нақты объект".
Бұл тізбекте "модель" буыны
мәселені шешудің қажетті, міндетті
кезеңі ретінде өте маңызды рөл
атқарады.
Модельдеу теориясы орта ғасырларда пайда болды.
Модель – бұл ұқсас объект немесе құбылыс, яғни белгілі
бір модельдеу мақсаттары үшін маңызды модельденген
объектінің немесе құбылыстың(прототиптің) қасиеттерін
жеткілікті түрде қайталайды.
Модельдерді жіктеу және өндіру модельдеу жүйелік тәсіл
негізінде алдымен модельді құру үшін түпнұсқа ретінде
"жүйе" ұғымын анықтаған жөн.
Модельдеу дегеніміз – модельдерге алынған ақпаратты
түпнұсқаға беру немесе,модель қасиеттерін түпнұсқаға
жатқызу.
Информатика математикалық модельдермен
тікелей байланысты, өйткені олар әртүрлі
сипаттағы есептерді шешуде компьютерді
қолданудың негізі болып табылады:
зерттелетін процестің немесе құбылыстың
математикалық моделі зерттеудің белгілі бір
кезеңінде компьютерлік (есептеу) модельге
айналады, содан кейін алгоритм мен
компьютерлік бағдарламаға айналады.
Математикалық модельдеу үдерісі мынадай кезеңдерден тұрады.

Зерттеу есебін бізді Есепті нақтылау, есептің
қызықтыратын концептуалдық
сұрақтарға қатысты қойылымы – пəндік
мағыналы деңгейде аймақтағы
сипаттау. терминологиямен Есепті формальдау –
танысу, модельдің i p нақты құбылысты Математикалық есепті
параметрлерін, i x кіріс сипаттайтын оны өлшемсіз түрге
жəне i y шығыс математикалық модельді келтіру арқылы
айнамалыларын анықтау. құру. жалпылау. Бұл
процедура есеп
параметрлерінің санын
қысқартуға мүмкіндік
береді.
Құрылған модельдің
нақты құбылысты дұрыс
сипаттайтындығын
тексеру жəне тестілеу. Құрылған
Ол үшін тəжірибелік математикалық есепті
берілгендер, сақталу шешудің тиімді əдісін
заңдары мен таңдау. Əдіс түрлі
модельдердің қарапайым қателіктерге орнықты,
нұсқалары үнемді жəне қарапайым Есепті шешу алгоритмін
пайдаланылады. алгоритмге ие болуы компьютерде жүзеге
тиіс. асыратын бағдарламаны
құру.
Бағдарлама көмегімен
біз құрған
математикалық модель
сипаттайтын нақты
құбылысты, үдерісті
зерттеу.
Есептеуіш машиналардың құрылуы математикалық модельдердің
жаңа ішкі класының –имитациялық дамуына әкеледі.
Имитациялық модельдеу белгілі бір алгоритм – компьютерлік бағдарлама
түрінде ұсынуды қамтиды, оның орындалуы жүйеде күйлердің өзгеру
тізбегін модельдейді және осылайша модельденген жүйенің әрекетін
білдіреді.

Математикалық
модельдер
аналитикалық имитациялық аралас
Имитациялық модельдеу – бұл процестерді іс
жүзінде қалай жүретінін сипаттайтын модельдер
құруға мүмкіндік беретін әдіс.
Имитациялық модельдеу жағдайында
имитациялық модель бағдарлама
компьютерде жүзеге асырылады.
Егер объектіні зерттеу тек аналитикалық
немесе имитациялық модельдеуді қолдану
қиын болса, онда аралас,аналитикалық
имитациялық модельдеу қолданылады.
Ақпараттық модельдеудің бес негізгі кезеңі бар:

1)Есептің 2) Модельді
қойылуы. әзірлеу. 4)Компьютерлік
5)Модельдеу
Тапсырма Бұл кезеңде эксперимент.
нәтижелерін
шешілуі керек қарапайым Компьютерлік
3)Компьютерлік талдау
белгілі бір объектілердің модельдеудің бір
модельдің Модельдеудің
мәселені қасиеттері, түрі–есептеу
құрылысы. түпкі мақсаты –
білдіреді. күйлері, эксперименті,
Компьютерлік алынған
Есепті қою әрекеттері және яғни
модель-бұл нәтижелерді жан-
кезеңінде: басқа эксперимент
бағдарламалық жақты талдау
1) есепті сипаттамалары жүргізуші
орта құралдары негізінде
сипаттау; кез-келген түрде зерттелетін
арқылы жүзеге жасалуы керек.
2) модельдеу анықталады: жүйеде
асырылатын Бұл кезең
мақсаттарын ауызша, компьютерлік
модель. шешуші - не
анықтау; схемалар, орта, технология
зерттеуді
3) объектіні кестелер түрінде. көмегімен
жалғастырамыз,
немесе процесті жүзеге
не аяқтаймыз.
талдау қажет. асырылады.
Модельдеу мен формальдауды зерттеу
информатика курсының міндеттерінің бірін шешуге
мүмкіндік береді – студенттерде әлемнің жүйелік–
ақпараттық бейнесін қалыптастыру, ал объект, жүйе,
жүйелік эффект, жүйелік талдау, модель, модельдеу,
формалдау сияқты осы маңызды сызықтың негізгі
ұғымдары қуатты аналитикалық құралдар болып
табылады.
Сонымен, біз негізгі мектепте ақпараттық модельдеуге оқыту
әдістемесімен таныстық.
"Модельдеу" тақырыбын ашу мектептің көптеген
оқулықтарында қарастырылған.
«Модельдеу» тақырыбы өте күрделі болып табылады.
Себебі ол адам қызметінің барлық салаларында дерлік
қолданылатындықтан әр түрлі саладан білімді қажет етеді:
физикалық процесстерде физикадан, экологиялық процесстерде –
биология заңдылықтарын, экономикалық процесстерді моделдеу
кезінде – экономикадан хабарымыз болуы керек.
Осылайша, модельдеу бойынша қосымша курсты ұйымдастыру
қажеттігі туындайды.
Жоғары сынып оқушыларына арналған "модельдеу және
формалдау" курсы жаратылыстану-математикалық бейінде
оқитын оқушыларға арналған, бірақ әлеуметтік-гуманитарлық
бейінде де қызықты болуы мүмкін.
Алдын-ала дайындық деңгейіне қойылатын негізгі талап-
информатика бойынша "базалық курсты" игеру.
"Модельдеу және формалдау" курсында:
-модельдерді құрудың, редакциялаудың және сақтаудың негізгі
мәселелері;
-модельдерді құруға арналған бағдарламаларда
иллюстрациялар жасау әдістері қарастырылады.
Курс соңында оқушылар ақпараттық, математикалық
және компьютерлік модельдерді жасай алады.
Ақпараттық моделдеуде жоғарыда атап өткендей
ақпараттық процестерді, яғни ақпараттың пайда
болуын, берілуін, өзгеруін және қолданылуын
сипаттайды десек, оқушылар ақпараттың дұрыс
өңделуіне бірден бір себепші – есептің қойылуын
дұрыс формалдай біледі.
Практикалық жұмыс :«Жыртқыш– құрбандық
моделі»
1.Есептің қойылымы
1.1 Есептің сипаттамасы
Егер қасқырлардың бастапқы саны 20 болса және
көрсетілген кезеңде өзгермесе, 1,3,5 және 10 жылдан
кейін қоян популяциясының саны қандай болатынын
есептеңіз. Осы кезеңдегі қояндар санының өзгеруін
графикалық түрде көрсету.
1.2 Модельдеу мақсаты
Егер қасқырлардың бастапқы саны 20 болса және
көрсетілген уақыт ішінде өзгермесе, қоян популяциясының
санын есептеу әдісін жасаңыз.
1.3 Модельдейтін нысанға талдау жасау(2-кесте)
Модуляцияланатын
объектіні талдау
2.Ақпараттық модельді әзірлеу
2.1 Нысанның формальданған
сипаттамасы
Бұл жағдайдың моделі
математикалық және
математикалық формуламен
шешілетіні анық.
Nз=( Nз0 – NВ0∙R1B)∙(1+P3)

Компьютерлік модельді әзірлеу
Компьютерлік модель Өзгеруін графикалық түрде көрсету
2. Компьютер дүкені
1-кезең. Есептің қойылуы.
Есеп сипаттамасы
Компьютер аксессуарлар дүкені прайс-листте көрсетілген
тауарларды сатады. Бағасы доллармен көрсетілген. Егер
бағасы қандай да бір сомадан асса, онда сатып алушыға
жеңілдік беріледі.Кез-келген сауданың суммасын
есептейтін шаблон кесте құру керек.Есептеу кезінде
доллор курсын ескеру керек.
Модельдеу мақсаты – сауда бағасының есептеуін
автоматтандыру.
2-кезең. Модель құру
Ақпараттық модель

Компьютерлік модель
3-кезең. Компьютерлік эксперимент
Эксперимент жоспары
Тестілеу
Кестеде келтірілген мәліметтер бойынша компьютерлік
моделдің тестілік есептеуін жүргізу керек.
1-эксперимент
Бүгінгі күн доллар курсын, жеңілдік өлшемін еңгізіп, өз
тауарларыңызға есептеу жүргізіңіз.
2- эксперимент
Басқа тауарларды қосу арқылы есептеулер қосыңыз.
Зерттеу жүргізу
Мысалы, мәліметтер еңгізелік. Сонда жеңілдік өлшеміне
10000теңге берсек, 90680теңгеге сауда жасасақ, 86146 теңге
төленеді екен.
ҚОРЫТЫНДЫ
Модельдеу адам қызметінің барлық саласында қолданылады.Бұл
жұмыста модель, модельдердің типтері туралы, компьютерлік
модельдеудің ерекшелігі, ақпараттық модельдер туралы қарастырдық.
Оқушылар қарапайым модельдер құрумен қатар есеп шешу үшін
дайын компьютерлік модельдерді, арнаулы модельдеуші
бағдарламаларды пайдалана білулері керек.
Осы дипломдық жұмыста орта мектептің жоғары сынып
оқушыларына арналған " жыртқыш –құрбандық " тапсырмасының
мысалында элективті курсты қалай дамытуға бағытталғаны көрсетілді.
Осы зерттеу барысында біз:
ғылыми және оқу–әдістемелік әдебиеттерді талдадық;
"модельдеу және формальдау" тақырыбы бойынша негізгі ұғымдарды
қарастырдық;
Осылайша, жұмыстың мақсатына қол жеткізілді, қойылған міндеттер
шешілді.
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

МЕКТЕПТЕГІ ИНФОРМАТИКА КУРСЫНДА EXCEL БАҒДАРЛАМАСЫН МЕҢГЕРУ НЕГІЗДЕРІ

Бастауыш мектептегі

Информатика сабағын түрлендірудегі жаңа ақпараттық технологиялар

Информатика туралы

Информатиканы оқыту әдістемесі мен теориясы

Химиядан зерттеу жұмысының ғылыми аппаратын дайындау

Компьютерлік білім

Физикалық эксперимент

Кеңістік пен форма тақырыптарын оқытып - үйрету процесінде оқушылардың математикалық сауаттылығын қалыптастыру технологиялары

Орта мектептегі информатика оқулықтарына талдау

Пәндер