Қорқыныштың конфликтілік мінез-құлықты қалыптастыруға әсері: типология мен ішкі механизмдер

Тақырыбы: Конфликтілі мінез-құлықты қалыптастыруға қорқыныштың әсері

Конфликт - (лат. тіл. conflictus- қақтығыс) - күрделі қайшылықтардың пайда болуы, қарама-қарсы қызығушылықтардың қақтығыстары, күшті эмоциялық күйлермен байланысты әр түрлі мәселерге бойынша өзара түсіністіктің болмауы.

Кез-келген конфликтінің астарында қандай да бір мәселеге байланысты қарама-қарсы позициялардан, мақсаттардан тұратын ситуация жатады. Яғни конфликтілі ситуация конфликт субъектілері мен объектілердің міндетті түрде бар болуын талап етеді.

КОНФЛИКТІНІҢ ТҮРЛЕРІ

КОНФЛИКТІ БОЛЫП ЖАТҚАН ЖАЙЛАРҒА ҚАРАЙ:

ТҰЛҒААРАЛЫҚ ШИЕЛЕНІСТЕР;

ТҰЛҒА ЖӘНЕ МЕКЕМЕ

АРАСЫНДАҒЫ ШИЕЛЕНІСТЕР;

ЖЕКЕ ТОПТАР АРАСЫНДАҒЫ ШИЕЛЕНІС;

МЕКЕМЕЛЕР АРАЛЫҚ ШИЕЛЕНІС.

В. Н. Мясищев невротикалық конфликтілердің дамуының ішкі механизмдерін есепке ала отырып, классифлкациясын жасады. Ол истериялық, обсессивті- психастеникалық және невроастеникалық типтегі конфликтілерді сипаттайды.

Бірінші типі тұлғаның обьективті жағдайларды немесе қоршағандардың талаптарын жете бағалай алмауына байланысты тым жоғары қоятын талаптарымен сипатталады.

Екінші типі өзіндік қажеттіліктердің қайшылықтарымен, тілек пен борыш, міндет арасындағы моральдық принциптер мен жеке құштарлықтар арасындағы тартыспен сипатталады.

Үшінші типтегі конфликт невроастениялы тұлғаның мүмкіндіктері мен оның өзіне қоятын тым жоғары талаптары арасындағы қойшылық болып табылады. Мұндай жағдайларда индивидтің өз-өзіне бағытталған агрессивті әрекеттері мысалы: суицидальді әрекеттер болып табылатын аутоагрессияның пайда болуы мүмкін.

Конфликтің қорқынышқа әсері

Конфликтің қорқынышқа әсері нәтижесінде келесі тенденциялар анықталды:

белгілі бір жағдайда қызметкерлердің қақтығысты әртүрлі түсінуідәрежелер мінез-құлықтағы, өзара әрекеттесу деңгейлеріндегі айырмашылықтарды түсіндіре алады;

өзін-өзі бағалау мен конфликттегі және шынайы мінез-құлық арасындағы сәйкессіздікмінез-құлық;

жанжалдың ықтимал себебі ретінде эмоциялардың, әсіресе жағымсыз әсерлердің көрінуінен қорқу.