Мононуклеарлы фагоциттердің жасушалық жүйесі




Презентация қосу
Фагоцитоз. Опсоно-фагоцитарлық
реакция. Мононуклеарлы
фагоциттердің жасушалық жүйесі.
Орындаған Нығметтолаева Аружан
ЖОСПАР
1. Фагоцитоз
2. Опсоно-фагоцитарлық реакция.
3. Мононуклеарлы фагоциттердің
жасушалық жүйесі.
4. Қолданылған әдебиет
Фагоцитоз (фаг және грек. kytos — жасуша) —
бір жасушалы организмдердің немесе кейбір көп жасушалы
жануарлар жасушасының микроскопиялық бөтен тірі
нысандар мен қатты бөлшектерді жұтып алып, қорытып
жіберуі.
• Фагоцитоз құбылысын және оның иммунол.
маңызын И.И. Мечников ашқан (1882).
Фагоцитоз осы процеске қатысатын нысандар
мен фагоциттердің жақындасуы
және аттракция қармап алу

• жасуша ішінде қорытылу сатыларымен өтеді.
Кейбір микробтар организмдегі фагоциттердің
ішінде орналасқанда ғана әрекет ете алады.
• Фагоцитоз ұсталған микробтың өлуімен аяқталатын
толық және микробтар өлмейтін толық емес
болуы мүмкін.
• Толық емес фагоцитоздың мысалы ретінде
гонококктардың, туберкулез таяқшаларының және
лейшманияның фагоцитозын келтіруге болады.
Фагоциттік псевдоподия арқылы жасуша
фрагментін басып алу.
Этапы
Опсоно-фагоцитарлық реакция
• ОФР іліміне негізделген И.И. Мечников, жануарлар
организмінің микроорганизмдердің әсеріне табиғи
төзімділігі қандағы полиморфты ядролық
лейкоциттердің фагоцитарлық белсенділігімен
байланысты екенін анықтап, оны фагоциттер деп
атады. Тірі жасушалардың оған енетін бөгде
бөлшектерді, соның ішінде микробтарды сіңіру және
оларды қорыту қабілеті фагоцитоз деп аталады.
Жасушаның фагоцитозға ұшырауы мүмкін
микроорганизмдердің саны тұрақты емес және
бірден бірнеше ондағанға дейін болады.
ОФР қою
• 0,25 мл 2% натрий цитратының ерітіндісі және 0,25 мл ауру жануардың
зерттелетін қаны центрифугалық түтікке құйылады және мұқият
араластырылады.
• Бұл қоспаға 0,25 мл екі миллиардтық бактерия суспензиясын қосады, 30 минут
бойы су моншасында (немесе термостатта) 37°С қыздырады, центрифугалайды
және лейкоциттерден тұратын шөгіндінің жоғарғы қабатын сорып алады.
• Пастер тамшуыры. Жағындыларды жақсы майсыздандырылған пластинкаларға
жасайды, кептіреді, Никифоров қоспасымен (бірдей мөлшердегі спирт пен эфир
қоспасы) 20 минут бойы бекітеді және Романовский-Гиемса әдісімен немесе
Мунсон көгімен бояйды.
• Жағындылар микроскопиялық түрде бірнеше көру өрістерінде 50 (немесе 100)
нейтрофилдер арқылы фагоциттенген бактериялар санымен анықталады.
• Бірдей жасушаларды санамау үшін олар дәріні ретімен және кезеңді түрде көру
өрісін өзгерте отырып жылжытуға мүмкіндік беретін бөлімдері бар крест тәрізді
кестені пайдаланады.
Мононуклеарлы фагоциттер жүйесіне шығу тегі, морфологиясы
және қызметтері бойынша біріктірілген шеткері қан моноцитгері
және әртүрлі локализициядағы макрофаттар кіреді.

• Мононуклеарлы фагоциттер жүйесіне қан
моноциттер, тіндік фагоциттер және қан
капиллярларының эндотелий қабығына
бекітілген макрофагтар жатады.
• Бауырдың отырықшы макрофагтары
Купфер жасушалары деп аталады, сонымен
бірге бүйректе локализацияланған кезде
олар интрагломерулярлық мезангиальды
жасушалар деп аталады.
Макрофагатардың негізгі қызметтері

• Фагоцитоз және пиноцитоз
• Репарация үрдістеріне қатысу
• Макрофагтардың секреторлық қызметі
• Иммундық жауапты реттеу
• Арнайы имундық жауаптағы
макрофагпюрдың эффекторяық қызметі
• Макрофагтың өзіне тән ультрақұрылымдық белгісі оның
цитоплазмасында көптеген лизосомалар мен
фаголизосомалардың немесе ас қорыту вакуольдерінің
болып табылады.
• Лизосомаларда сіңірілген материалдың қорытылуын
қамтамасыз ететін әртүрлі гидролитикалық ферменттер
болады.
• Макрофагтар қоршаған ортаға ферменттерді,
ингибиторларды және комплемент компоненттерін бөлетін
белсенді секреторлық жасушалар.
• Макрофагтардың негізгі секреторлық өнімі лизоцим болып
табылады. Белсендірілген макрофагтар бейтарап
протеиназаларды (эластаза, коллагеназа), плазминоген
активаторларын, С2, С3, С4, С5 сияқты комплемент
факторларын және интерферонды шығарады.
Қолданылған әдебиет
• 5.1.1 Толысбаев Б.Т., Бияшев Қ.Б.
Ветеринариялық микробиология және
иммунология.Алматы, 2006-497 бет.
• Никитин Е.Б. Микробиология с основами иммунологии. –
Издательство Арман –ПВ. - Павлодар, 2004. – С.181.

Ұқсас жұмыстар
МОНОНУКЛЕАРЛЫ ФАГОЦИТТЕР
Фагоцитоз құбылысын және оның иммунол
Жергілікті иммунитет. Сілемейлі қабықпен, өкпемен ,терімен ассоциацияланған лимфоидты тіндер
ҚАБЫНУ ОШАҒЫНДА ЗАТ АЛМАСУ БҰЗЫЛЫСТАРЫ
Спецификалық қорғаныс механизмдер
Фагоцит физиологиясының ерекшеліктері
Жүрек бұлшықет тінінің регенерациясының мүмкіндіктері
Организмнің бейспецификалық қорғаныс факторлары
Иммундық жауап
Инфекция туралы ілім. Инфекция түрлері
Пәндер