Стресс факторлары

Презентация қосу

Т А Қ Ы Р Ы Б Ы : Ө М І РЛ І К Ж Ә Н Е Ж Ұ М Ы С Қ А Қ АТ Ы С Т Ы Қ А Ж Е Т Т І Л І К Т Е РД І
Қ А Н А Ғ АТ Т А Н Д Ы Р УД А Ғ Ы С Т Р Е С С Т І Б А С Қ А Р У – Б А Ғ Д А РЛ А М А Ұ С Ы Н У
ЖОСПАР:
Стресс деген не?
Стресс факторлары
Стресстің ағзаға әсері
Стрессті басқару
Стрессті басқару бойынша бағдарлама

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Стресс деген не?
Стресс дегеніміз — ағзаның қиын жағдайға қайтаратын жауабы. Бұл кезде адамның миы
бүкіл ағзаға өте көп мөлшерде гормон бөліп, нәтижесінде жүрек қатты соға бастайды, қан
қысымы жоғарылайды, тыныс алу жиілейді, бұлшық еттер жиырылып қалады. Не болып
жатқанын сіз өзіңіз толық сезінбей жатқанда-ақ, ағзаңыз қауіппен күресуге дайын тұрады.
Стрестік жағдай аяқталған соң, ағзаңыз “дабыл қағатын” күйден қалыпты күйге түседі.
Ғылымға ең алғаш “стресс” ұғымын енгізген канадалық физиолог Ганс Селье.
Оның анықтамасы бойынша, стресс - өте жағымсыз əсерлерге жауап ретінде
туған организмнің қалыпсыз бейімделу əрекеттерінің жинағы. Адамның жеке
ерекшеліктеріне, мінезіне, жоғарғы жүйке əрекетінің типтеріне орай стрестің
СТРЕСТІҢ АҒЗАҒА ӘСЕРІ

Жүйке жүйесінің белгі беруімен ағзада Сүйек және бұлшық ет жүйесі
адреналин мен кортизол гормондары Жарақаттанудан қорғау үшін
бөліне бастайды. Бұдан жүрек соғысы
бұлшық ет жиырылып, қатая түседі.
жиілеп, қан қысымы көтеріледі, қандағы
Ал шамадан тыс стресс мынаған
глюкоза мөлшері көбейеді. Бұлар сізге
әкеп соғуы мүмкін:
қауіпті жағдайда тез әрекет етуге
көмектеседі. Ал шамадан тыс стресс дененің ауырсынуы, бас ауруы,

мынаған әкеп соғуы мүмкін: бұлшық еттің түйілуі
СТРЕСТІҢ АҒЗАҒА ӘСЕРІ
Эндокриндік жүйе Ағзамыздағы бездер адреналин мен кортизол
гормондарын бөліп шығарады, ал олар бізг стреспен күресуге көмектеседі.
Көбірек күш-қуатымыз болу үшін бауыр қандағы қант мөлшерін көбейтеді. Ал
шамадан тыс стресс мынаған әкеп соғуы мүмкін: қант диабеті, иммунитеттің
әлсіреуі мен жиі науқастану, көңіл-күйдің құбылуы, артық салмақ қосу
Ас қорыту жүйесі Ағзадағы ас қорыту процесі бұзылады. Ал шамадан тыс
стресс мынаған әкеп соғуы мүмкін: жүрек айну, құсу, іш өту, іш қату
Тыныс алу жүйесі Көбірек оттегін жұту үшін тынысыңыз жиілейді. Ал шамадан тыс стресс мынаған
әкеп соғуы мүмкін: адам қажетті мөлшерден артық я кем тыныс алады, ал бейімділігі барлар үрей
ұстамасына ұшырайды
СТРЕССТІҢ АҒЗАҒА ӘСЕРІ
Эндокриндік жүйе Ағзамыздағы бездер адреналин мен кортизол
гормондарын бөліп шығарады, ал олар бізг стреспен күресуге
көмектеседі. Көбірек күш-қуатымыз болу үшін бауыр қандағы қант
мөлшерін көбейтеді. Ал шамадан тыс стресс мынаған әкеп соғуы
мүмкін: қант диабеті, иммунитеттің әлсіреуі мен жиі науқастану,
көңіл-күйдің құбылуы, артық салмақ қосу

Ас қорыту жүйесі Ағзадағы ас қорыту процесі бұзылады. Ал
шамадан тыс стресс мынаған әкеп соғуы мүмкін: жүрек айну,
құсу, іш өту, іш қату
Тыныс алу жүйесі Көбірек оттегін жұту үшін тынысыңыз
жиілейді. Ал шамадан тыс стресс мынаған әкеп соғуы мүмкін:
адам қажетті мөлшерден артық я кем тыныс алады, ал
бейімділігі барлар үрей ұстамасына ұшырайды
СТРЕССТІ БАСҚАРУ
Стрессті тиімді түрде көптеген тәсілдермен басқаруға болады. Стресті
басқарудың ең жақсы жоспарлары, әдетте, физикалық және психологиялық
тұрғыдан стресс мәселелерін шешетін стресс- жеңілдеткіштердің араласуын
қамтиды және тұрақтылық пен дағдыларды дамытуға көмектеседі.
Жылдам кернеуді жеңілдетуді пайдаланыңыз . Кейбір стресс-релаксация
әдістері дененің стресс жауаптарын тыныштандыру үшін бірнеше минут ішінде
жұмыс істей алады. Бұл әдістер қазіргі кезде тыныш сезінуге көмектесетін «тез
түзету» ұсынады және бұл бірнеше жолмен көмектеседі. Стресстік жауап
болмаған кезде, сіз проблемаларға неғұрлым ойластырылған және белсене
қатыса аласыз.
СТРЕССТІ ЖЕҢУ БОЙЫНША
КЕҢЕСТЕР
Өміріңізді жоспарлап уйреніңіз. Жұмыстар қарбалас болмас үшін, әр күніді жоспарлап, сол
жұмыстарды орындап отыруға тырысу керек. Сонда үлгермей қалудан болатын қолбалжулар
болмайды.
Қарым-қатынастың маңызын кемсітпеңіз. Ешқашан жалғыздықта қиналмаңыз. Өйткені
жалғыздық стресс жағдайында туындайтын көптеген негативті сезімдерді өршітуі мүмкін, сондықтан
жақындар мен достардың жаныңызда болуы өте қажет.
Стресс туғызатын жағдайды шешуге қадамдар жасаңыз. Мысалға, егер сізге жұмыста болған
келіспеушіліктер үлкен күйзелістер әкелсе, онда ол жан-жалды конструктивті шешуге тырысыңыз.
Тыңдап үйреніңіз. Басқа адамның ойын бірден түсіндім деп, сенімді болмаңыз, мұқият тыңдап,
ойланып көріңіз. Бұл көптеген күйзелістер мен конфликтілердің алдын алуға көмегін тигізеді.
Отбасыңызбен демалыңыз. Қала сыртына шығып демалу, театр, кино, жақсы кітап – стресті
азайтады.
СТРЕССТІ БАСҚАРУ БОЙЫНША БАҒДАРЛАМА

Босаңси біліңіз, жағымды зарттарды жиі ойлаңыз. Куніне 2-3 рет сыртқы жағдайлар туралы
ойламай, жеке қалып, ыңғайлана отырып, көзді жауып және жағымды, жақсы нәрселер туралы
ойлауға уақытыңызды бөліңіз.
Физикалық жүктеме (нагрузка) стрессті жеңуге көмектеседі. Дене шынықтырумен айналысыңыз,
таза ауада жиі серуендеңіз, күнде танертен жүгіріңіз, билеңіз, велосипед тебіңіз, теннис ойнаңыз,
бассейнге барыңыз.
Өмірлік позицияңызды қайта қараңыз. Алға қойған мақсаттарыңызы қайта маңыздылыққа
байқаңыз, ойткені 1-2 жыл бұрын қойған мақсаттар, қазіргі уақытта маңыздылығын жоғалтуы мүмкін.
Өміріңізде әзілге және күлкіге әрдайым орын табыңыз.

Әрқашан есіңізде болсын: Бастысы – болып жатқан жағдайлар емес, осы жағдайларға біздің
қатынасымыз, көзқарасымыз.
Стресс – бұл пайда болған проблеманың салдары емес, ал сол проблемаға біздің қатынасымыз,
реакциямыз.
ҚОРЫТЫНДЫ
Осылардың бəрін айта келе біз күйзеліс деген не ол қайдан пайда болатынын жəне
оның қанша түрі бар екенін анықтадық Ал енді оларға жол бермес үшін біз:
1.Өз бойыңызға жаман эмоцияларды жинамаңыз. Егер сіз ашуға булықсаңыз,
сабырлық сақтаңыз жəне оны қоршаған ортаға шығармаңыз.
2.Өз өміріңдегі шешімін таппаған кезеңдерді анықтаыз, жəне ол туралы есіңе алып,
мазасызданбаңыз.
3. Өзіңнің жасаған қателіктеріңді есіңізге түсіріп, өз-өзіңді жазалай бермеңіз. Тек қана
осындай жағдайлардың екінші рет қайталануына жол бермеңіз
ПАЙДАЛАНҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР:

1. https://semeymedicaluniversity.kz/kk/2019/06/13/5301/

2. Китаев-Смык Л. А. Психология стресса: психологическая
антропология стресса.
3. Щербатых Ю. В. Психология стресса — М.: Эксмо, 2008. — 304 с.

4. Щербатых Ю. В. Психология стресса и методы коррекции. — СПб.:
Питер, 2007. — 256 с

Ұқсас жұмыстар

Стресстің белгілері

Стресс туралы ілім

Стресс және гомеостаз

Қайшылықты, күйзелісті және өзгерістерді басқару

Азық - түлік стресс

ПСИХИКАЛЫҚ БЕЛСЕНДІ ЗАТТАР

Туристік іс-әрекет психологиясы

Жауаптың жіті кезеңі

ПСИХИКАЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ

Стресстің даму кезеңдері

Пәндер