Спорттық стиль




Презентация қосу
«Алматы технологиялық университеті» АҚ

Бұйым туралы жалпы
мәлімет
• Киімді эстетикалық қабылдау оның бөлшектері мен элементтерінің
гормониялық үйлесімімен, пропорцияларының сән талабына жауап беруімен,
адам денесінде оның қонымдылығымен анықталады.
Бұл факторлардың барлығы киім конструкциясын дұрыс есептеу мен барлық
бөлшектерінің сызбасын дұрыс құрастыруға байланысты болады. Бұл
мақсаттарды шешу жұмыстарымен тігін бұйымдарын құрастыру айналысады.
Нақты денеге сауатты түрде киімді құрастыру үшін оның негізгі шарттарына
сүйену қажет. Оларға киім негізінің сызбасын жеке антропометриялық
берілген өлшемдер арқылы бұйымның сызбасын құрастыру әдісін ұқыпты
үйрену, құрастыру тәсілдерін дұрыс пайдалану жатады.
Киім –дегеніміз адам денесін қоршаған орта әсерінен (жаңбыр,қар, ыстық,
жел, шаң) қорғайтын, тоқыма материалдар мен табиғи және жасанды
материалдардан дайындаған, адамның үстіне киетін бұйымдар жиынтығын
айтамыз.
1. Киім дегеніміз не ?
Киім-бұл адам денесінің жамылғысы.

2. Киім ассортименті дегеніміз не?

Киім ассортименті дегеніміз– киім
топтамасы, белгілі бір ерекшелік туындысы.
Тұрмыстық киім түрлері
• Киім сонымен бірге бірнеше функция орындайды:
қорғайтын (адам организімінің саулығын қамтамассыз ету)
әлеуметтік (әлеуметтік немесе мамандық топқа жататынынан ақпарат беру)
ұлттық (әртүрлі ұлттың көркемдік салт дәстүріне байланысты)
эстетикалық (белгілі бір уақыт кезеңіндегі оның сырт келбетіне эстетикалық сұлулық беру, яғни сәндейді.)
• Тігін бұйымдарының ассортиментінде тұрмыстық киімдердің алатын орны үлкен.
• Барлық әртүрлі тұрмыстық киімдерді:
пайдалану мақсатына қарай:
• сырттық, жеңіл, іштік, корсеттік және бас киімдер болып;
бұйымдық айтылуына қарай топқа: мысалы пальто, жакет, көйлек, т.б..

• жыныстық белгісіне қарай: ерлер киімі, әйелдер киімі, ұл балалар киімі, қыз балалар киімі, мектепке дейінгі, мектеп
жасындағы, жаңа туылған бөбектерге деп;
• мезгіл белгісіне қарай: қыстық, жаздық, күздік, мезгілге байланыссыз киілетін, мезгіл аралық болып;
• белгілі мақсатта пайдаланылуы бойынша сән-салтанатқа, күнделікті киюге, үйде киюге, спорттық
• Тұрмыстық киімнен басқа арнайы киім, театр сценасына арналған, спорттық жаттықтыруға арналған киімдер топтары бар.
Тұрмыстық киімді екі тәсілмен дайындап өндіреді:
-жалпыға бірдей тігін өндірісі жүйесінде
-тұрмыстық қызмет көрсету жүйесінде
Сән (фран.moda,лат.modus-
өлшем , әрекет тәсілі)-киім
кию мәдениеті, уақытша
келісімді сәнді киіне білу.
Талғам - бәрінен бұрын адам
өзіне-өзі шек қоя білуі
(нені,қайда,қашан кию
керек, өзінің сырт
келбетіне көзқарасы,өзін-
өзі ұстай білуі).
Сұлба - бұл заттың көлеңкесі.
Стиль -(грекше балауызға
өрнек түсіретін үшкір таяқша)
мәнер,сипат, ерекшелік.
Сонымен қатар сол дәуірдің
мәдениетін, сұлулық туралы
түсінігін білдіреді.
Костюм (фрацуз.costume-
киім-кешек)- бір ұлттың,
дәуірдің, әр түрлі
қоғамдық топтың
тұрақты киім үлгісі.
• Киімді жобалауда оларға қойылатын негізгі талаптар:
Утилитарлық. Киімді пайдалану кезінде ыңғайлы болуы. Бірақ бұл талап
сән-салтанатқа арналған киімдерде, күнделікті киюге және спорттық
киімдерге қарағанда төмен болады.
Гигиеналық. Киімді пайдалану кезінде ұзақ қызмет етуі, қоршаған орта
әсеріне төзімділік беруі, су,ауа және жылу өткізгіштік қасиеттеріне
жауап беретін бұл талаптың маңызы зор
Эстетикалық. Киімді жобалауда силуэты, бөлшектерінің формасы,
пропорциясы, матаның түрі, түсі, фактурасына, уақыт талабындағы сән
ағымына сәйкес болу керек. Адамның сыртқы бейнесі сұлулығын
көрсетіп, деффектілерін жасыра білу қажет.
Экономикалық. Киім бағасы өндірушіге де тұтынушыға да тиімді болу
керек
Технологиялық. Киімнің сапасына жауап беретін көрсеткіштер
техникалық шарттар мен стандарттарда көрсетіледі.
Үлгі Өлшем алу

Киім тігу үшін

Модельдеу эскиз Бұйым және
бөліктерінің
дайындау
сызбасын
дайындау
Киімнің шығу тарихы.
Енді бір сәт өткенге оралайық, құл иеленуші
мемлекеттер: Ежелгі Египетте,Ежелгі Грекияда,Ертедегі
Римде құлдардың лыпасы бел байлауыш қана болды.
Оның өзі ауа райының қолайсыздығынан қорғай алмады.
Сол кездегі еркін адамдар өз дәрежесіне лайық киінген.
Сапалы матадан мамандығын, шенін білдіретін
белгілерін таққан киімдер киген. Ал Египет фараондары
мен белгілі адамдар – жұқа,үлбіреген мақтадан ,кендір
маталардан,ал, дін иелері қабылан терісінен тігілген
киімдер киген.Өте ерте замандағы Эллада еркін адамдар
кендір мен жүннен тоқылған жұқа,әр алуан түсті киімдер
кисе, құлдар-дөрекі,қалың,сапасыз,боялмаған жүннен
тоқылған киімдерді қанағат тұтқан.
• Ал Египет фараондары мен
белгілі адамдар –
жұқа,үлбіреген мақтадан,
кендір маталардан,ал, дін
иелері қабылан терісінен
тігілген киімдер киген.Өте
ерте замандағы Эллада еркін
адамдар кендір менжүннен
тоқылған жұқа,әр алуан
түсті киімдер кисе, құлдар-
дөрекі,қалың,сапасыз,боялм
аған жүннен тоқылған
киімдерді қанағат тұтқан.
Қазақ халқынын ұлттық киімдері

Қазақ халқының өмірімен
бірге жасасып, біте
қайнасып, өзінің айшықты
бояуын солғындатпай,
ұрпақтан-ұрпаққа мирас
болып келе жатқан бай
қазыналарының бірі —
ұлттық киімдер мен
зерегелік бұйымдар.
Костюм-француз
тілінен аударғанда
“киім-кешек”
деген мағынаны
білдіреді.
Костюм бізге ежелгі
Египет елінен келген.
Заман ағысына
байланысты өзгеріп
отырып,қазіргі
костюмдер үлгісіне
енеді.
Сұлба заттың көлеңкесі.
Геоетриялық фигураларға байланысты киімнің
сұлбалары

Трапеция Үшбұрыш Сопақша Тік қарандаш Қоңыраубас,
Сұлба түрі сырт келбетіне қарай
байланысты

Алдынан қарағанда Жанынан қарағанда
Сұлба түрлері денеге қонымдылығы

•Денеге жабысып,
қонымды тұратын •Жартылай жабысып
киімдер
•Тік (бұйым енінің кеуде, бел, тұратын киімдер
мықын сызықтары бір түзу
сызықта орналасқан)

•Кең және трапециялы
(төменге жағы кең)
Стиль түрлері:

Классикалық стиль
Спорттық стиль
Романтикалық стиль
Фольклорлық стиль
Классикалық стиль

Классикалық стильге (қатал,
іскер, әсем сәнді киіну) -
тұрақты,ғасырлар сүзгісінен
өткен, мүлдем өзгермейтін,
ерлердің жұпты, үштік
костюмі, ”ағылшын”
пальтосы ,плащ, ал
әйелдердің киіміне
көйлектер, тік немесе
бүрмелі белдемшелер
“шинель”костюмдері
жатады.
Спорттық стиль

Спортық стиль-
демалыста ,
спортпен
айналысқанда,
саяхатқа шыққанда
киюге ыңғайлы
киімдер . Жалпы
спорттық стильдегі
киімдерде адам
өзін еркін және
ынғайлы сезінеді.
Романтикалық стиль

Романтикалық стильге әдемілік,
ерекшелік,сүйкімділік,
әдеттегіден тыс бөліп көрсетеді.
Романтикалық стильдің ерекшелігі
– қатпарлар желбіреушелер,
шілтерлер,
банттар, желбершектер
жиынтығынан тұрады.
Фольклорлық стиль

Фольклорлық стиль
(этникалық) -
ұлттық сипаттағы осы
заманғы киімдер.
Бұл стильде ою-
өрнектер, кестелер, қол
жұмысының көптеген
элеметтері кеңінен
пайдаланады.
Киімге қатысты сөздігі

Гардероб
Комплект
Аксессуарлар
Ансамбль
Ритм
Фасон
Гардероб
Комплек
т
Аксессуарлар
Ансамбль
Фасон
Ритм
• Қорытынды

Адам баласы киім киюді тек денеге
қорғаныш қана қылып қоймай, табиғаттың өзі берген
сымбатына сұлулық қосатын өнерге айналдырды. Әр ұлтты
өзгеден айыратын, оның сыртқы сипатын анықтайтын
белгілердің бірі – ұлттық киім.
• Сондықтан біз мақаламызда осы жағына баса көңіл
бөлеміз. Ұлттық киім дегенде, оған көбіне ғылыми –
этнографиялық тұрғыдан келеміз де, оны адамның өзімен
оның тұрмыс-әрекетімен байланыстыра қараймыз. Адам
үшін киген киімі – дараланған тұлға болып көрінудің,
жұрттың, қатарлас құрбы-құрдастарының назарын өзіне
аударудың, ішкі сырын білдірудің бір жолы.
Пайдаланылған әдебиеттер:

Орталық Азия зергерлерінің бұйымдары. Тасмағамбетов И. Алматы, 1997ж.

Қазақтың ою-өрнектері. Шөптібай Байдолдаұлы.

Технология. К. Өстеміров, Н.Адамқұлов, С.Асанова, Д.Әлмағамбетова,
Т.Әміреев, А.Копников.

Қазақ халқының тұрмысы мен мәдениеті. С.Кенжеахметов.

Жеті қазына. С.Кенжеахметов.

Ұлттық киімдер. Д.Жәнібеков. Алматы, 2005 ж.

Интернет \ http://www.uniface.kz/index.php?post=article&id=47

Ұқсас жұмыстар
Киімдегі сән бағытының көрініс табуы
Киім сұлбасы
Стиль және сән
Классицизмге тән негізгі ерекшелік - көркем шығарманың құрылысын бір тәртіпке бағындыру
Девиантты мінез - құлық психологиясына қысқаша сипаттама
Word мәтіндік процессоры. Мәтіндік құжатты пішімдеу
Аксессуарлар мен аяқ киім
Теміртау қаласы
ҚОЛДАНБАЛЫ ӘСКЕРИ ЖҮЗУ
Жастар субмәдениеті
Пәндер