Жеке бюджетті басқару




Презентация қосу
ҚР Білім және Ғылым министрлігі
Түркістан облысы
Бәйдібек ауданы
Шаян көпсалалы лицей жалпы орта мектебі

Жеке бюджетті басқару

Орындаған: Турсынбеков Серик

Шаян ауылы
2020 жыл
Жоспары:
1. Бюджет түсінігі.
2. Бюджет түрлері мен деңгейі.
3. Бюджеттік құрылым. Бюджеттік қатынастар
мен бюджетаралық байланыстар.
4. Бюджеттік процесті ұйымдастырудың негізі.
Бюджеттік процестердің кезеңдері.
5. Жеке бюджетті басқару
6. Қорытынды
Бюджет (ағыл. budget – қоржын) – орталықтандырылған ақша
қорының құралу көздері мен жұмсалу бағыттарын
сипаттайтын экономикалық категория, ақшалай кіріс пен
шығыстың балансы.
Мемлекеттің заңмен немесе жергілікті өкілді органдардың
шешімдерімен бекітілетін, мемлекеттің өз міндеттерін
қамтамасыз етуіне арналған және салықтар, алымдар, басқа да
міндетті төлемдер, капиталмен жүргізілетін операциялардан
алынатын кірістер, салыққа жатпайтын және заң актілерінде
көзделген өзге де түсімдер есебінен құрылатын
орталықтандырылған ақша қоры.
Бюджеттің пайда болуы мемлекеттің дамуы мен оның қаржы
ресурстарына деген сұранысының артуымен тікелей
байланысты. Орталықтандырылған ақша қорының құралуы
және жұмсалуы бюджеттің кірісі мен шығысының ыңғайласа
жұмыс істеуі арқылы жүзеге асады. Мемлекетке қажетті ақша
қаражаттарын "кіріс" жинақтаса, жалпы мемлекеттік
қажеттіліктерге орталықтандырылған қордан бөлінетін
қаржы "шығыс" болады.
Республикалық бюджеттің мазмұны мен мәні және оның
кірістері мен шығыстарының құрылымы
Қазақстан Республикасында бюджет жүйесінің бірінші деңгейі
болып республикалық бюджет табылады. Республикалық
бюджетте анағұрлым ақша қаражаттарын орталықтандыру
мемлекеттің тиімді қаржы саясатын іске асыру кажеттілігімен
түсіндіріледі. Мұндай жағдайда ақша ресурстарымен маневр
жасау, оларды ел мен аймақтардың әлеуметті-экономикалық
дамуының басымдылық бағыттарын қаржыландыруға жұмсау,
экономикалық дамушылықты ынталандыруға мүмкіншілік туады.
Ақша ресурстарын орталықтандыру мемлекет тарапынан
жылдан-жылға ұлғайатын әлеуметтік шығындарды
қаржыландыруға, мемлекеттік займдар бойынша пайыздар төлеу
мен мемлекеттік борышты өтеуге, қорғаныс қабілеттілігі мен
қоғамдық тәртіпті бекініс ету мен мемлекеттік басқару
аппаратын ұстау және басқа да шығындарды өтеуге мүмкіндік
береді.
Қазақстан Республикасының бюджеттік
жүйесі ынтымақтық, толығу, бірізділік,
басымдылық, шынайшылық, жайдарылық,
дербестік, жауаптылық, тиімділік және
нәтижелілік принциптерге негізделеді. Бұл
принциптер арасында басты болып ынтымақтық
және дербестік принциптері саналады, олар
бюджеттік процесті ұйымдастырудың да негізгі
принциптері болып саналады.
Ынтымақтық принципі – бюджеттік жүйенің ұйымдастыру-
экономикалық орталықтандыру дәрежесін көрсетеді. Республика
аумағында әрекет жасайтын мемлекеттік кірістер мен мемлекеттік
шығыстар жалпы біріңғай жүйесі бар екені осы ынтымақтық принцип
арқылы дәлелденеді.
Толығу принципі – бюджеттер мен Ұлттық қорда республиканың
заңнамаларымен қарастырылған, обьективті және сенімді көрсеткіштер
негізіндегі кірістер мен шығыстар толық көлемінде болуын қадағалайды.

Шынайшылық принципі деген бюджеттің қабылданған
көрсеткіштерінің республика мен аймақтардың әлеуметтік-экономикалық
дамуының ортамерзімді жоспарлары және ортамерзімді фискалдық
саясаттың бекітілген параметрлері мен бағыттарға сәйкестігі.

Бюджет жүйесінің жайдарылық принципі бекітілген бюджет пән оны
атқару есебі жөнінде бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауын керек
етеді.

Бюджеттердің дербестік принципі маңында олардың кірістері өзіндік
қайнар көздерінің түсімдері арқылы қалыптастыру мен сол кірістер
көлемінде ғана пайдалану бағыттары анықталуы түсініледі.
Бюджеттік құрылым – ол елдің мемлекеттік
бюджеті мен бюджеттік жүйені ұйымдастыруы
және олардың өзара байланысының
ұйымдастырушылық формалары. Бюджеттік
құрылым елдің мемлекеттік құрылымдық
формасымен анықталады және биліктің орталық
пен жергілікті органдарының республикалық және
жергілікті бюджеттерді құрастыру, қарау,
бекіту мен атқару, кірістер мен шығыстарды
бөлу жөніндегі өкілеттіліктерін реттейтін
құқықтық нормаларға негізделеді.
Жеке бюджетті басқару
Сонымен, жеке қаржы — қысқа мерзімді немесе ұзақ
мерзімді мақсаттары-ңызға қол жеткізу үшін
жұмсайтын барлық ақшаңыз.
Қазіргі кезде жеке қаржыңыздың негізгі көзі өзініз
жұмыс істеп тапқан еңбек ақыныз
Немесе достарыныздын және туғандарыныздын сізге
берген сыйлығы
.
Қаржы көздері:
1) Ата-анаңыздың күнделікті беретін ақшасынан;
2) Жолдастарыныздан сұрап алған ақшаңыздан;
3) Қандай да бір зат сатып алған соң қайтарған ақшадан;
4) туыстардың берген ақшасынан;
5) Өзіңіздің жұмыс істеп тапқан ақшаңыздан;
6) Үй-ішіне айтпастан өзіңіз үйден алған ақшадан
құралуы мүмкін.
Қаржылық жоспарлау туралы түсінік
Қаржылық жоспарлау — бұл қаржы жоспарларын
әзірлеу, қаралған мерзімде оларды орындау,
белгіленген мақсаттарға жетуге бағытталған
процесі. Жоспарлау басқарудың элементі ретінде
қаржы саясаты құралдарының бірі болып
табылады. Ол алға қойған мақсаттарынызды
байсалды және елеусіз жасауға мүмкіндік туғызады
Қағидалар:
1. Ай сайын бюджет жасап алыңыз да соны сақтауға тырысыңыз.
2. Шығындарды есептеп жүріңіз.
3. Шығын жоспарланғаннан асып кеткен жағдайда сарап-тап,
нақтылаңыз.
4. Барлық шығын шегерілгеннен кейін қалған соманы емес,
бюджетте жоспарланған соманы кейінге қалдырыңыз.
5. Қаржылық мақсатты дұрыс жоспарлаңыз: қанша ақша, қай
кезде керек екенін, қанша үнемдеуге болаты-нын ескеріңіз.
6. Мақсатыңызды қайта қарап, маңызын, орындалу мүмкіндігін
сарапқа салыңыз.
7. Табандылық танытып, өміріңізді бүгіннен бастап жоспарлаңыз.
“Егер сіздін бай болу жоспарынызда
болмаса, онда сіз кедей болайын деп
жүргеніңіз” деп Америкалық кәсіпкер
Роберт Кийосаки айтқан екен.
Табыстың басты құпиясы – қалта
ақшанызды дұрыс басқарып,
шығындарынызды бақылауда ұстау.
Сондықтанда өз қаржынызды мақсатты
жұмсау керек.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Бюджеттік процесс және оны ұйымдастыру
Экономикадағы мемлекеттік реттеудің методологиясы жөніндегі ұғым және оның элементтері
Жобаның құнын басқару
Кірістер бюджеті
Әкімшілендіру департаменті
Бюджетті бақылаудың мақсаты - барлық деңгейдегі бюджетке кірістің неғұрлым толық жұмылдырылуын, бюджеттік қаражаттың нысаналы мақсатқа және тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ету
Атқарушы органдардың қызметін қаржыландыру
БЮДЖЕТТІК ТАПШЫЛЫҚ
Атқарушы билік органдары
Кәсіпорындардың қызметін жоспарлау
Пәндер