Экономикалық интеграция сипаттамаларын топтастыру және интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

Презентация қосу

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Жаратылыстану ғылымдар факультеті
Физикалық және экономикалық география кафедрасы

Экономикалық интеграция сипаттамаларын топтастыру және
интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

Нур-Султан, 2022 г.
Интеграция
Халықаралық экономикалық интеграция-бұл терең орнықты өзара
байланыстарды дамыту және ұлттық шаруашылықтар арасында
еңбек бөлінісі, олардың экономикаларының әртүрлі деңгейлер мен
әртүрлі нысандардағы өзара іс-қимылы негізінде елдердің
шаруашылық және саяси бірігу процесі. Микро деңгейде бұл
процесс олардың арасындағы әртүрлі экономикалық қатынастарды
қалыптастыру, соның ішінде шетелде филиалдар құру негізінде
жақын маңдағы елдердің жеке фирмаларының өзара әрекеттестігі
арқылы жүреді. Мемлекетаралық деңгейде интеграция
мемлекеттердің экономикалық бірлестіктерін қалыптастыру және
ұлттық саясатты келісу негізінде жүреді.
Экономикалық интеграцияның ең қарапайым және кең таралған түрі — еркін сауда
аймағы, оның аясында қатысушы елдер арасындағы сауда шектеулері, ең алдымен
кедендік баждар жойылады.

Еркін сауда аймақтарын құру ұлттық және шетелдік тауар өндірушілер арасындағы
ішкі нарықтағы бәсекелестікті күшейтеді, бұл бір жағынан банкроттықтың қаупін
арттырады, ал екінші жағынан өндірісті жетілдіруге және инновацияларды енгізуге
ынталандырады. Кедендік баждар мен тарифтік емес шектеулерді жою, әдетте,
өнеркәсіптік тауарларға қатысты; ауыл шаруашылығы тауарларына қатысты
импортты ырықтандыру шектеулі. Бұл ЕО-ға тән болды және қазір Солтүстік
Америка аймағында және Латын Америкасында байқалады. Басқа нысан — Кеден
одағы-Еркін сауда аймағының жұмыс істеуімен қатар бірыңғай сыртқы сауда тарифін
белгілеуді және үшінші елдерге қатысты бірыңғай сыртқы сауда саясатын жүргізуді
көздейді.

Екі жағдайда да мемлекетаралық қатынастар қатысушы елдер үшін өзара сауда мен
қаржылық есеп айырысуды дамытуда бірдей мүмкіндіктерді қамтамасыз ету үшін тек
қана алмасу саласына қатысты.

Халықаралық экономикалық интеграция тұрақты экономикалық
байланыстар негізінде көрші елдердің экономикаларын Біртұтас
экономикалық кешенге біріктіру процесін білдіреді, бұл экономикалық
субъектілердің экономикалық қызығушылығы мен Халықаралық еңбек
бөлінісіне негізделген ұлттық экономикалық жүйелерді жақындастыру,
өзара бейімдеу процесі. ХХ ғасырдың соңында ол аймақтық
экономикаларды жедел дамыту және интеграциялық топтарға мүше
елдердің әлемдік нарығындағы бәсекеге қабілеттілікті арттыру құралына
айналды. Интеграция сонымен қатар белгілі бір жүйенің қозғалысы мен
даму процесін білдіреді, онда оның қатысушыларының байланысы артып,
олардың тәуелсіздігі төмендейді, ал бұрынғы жүйеде болмаған өзара
әрекеттесудің жаңа формалары пайда болады.

Экономикалық интеграция түсінігін топтастыру:

елгілер тобы Топ сипаты
Ұйымдастырушылық біріктірілетін дербес қатысушылардың болуы

жеке қатысушылардың бір немесе бірнеше ресурстық сфераларын біріктіру

біріккен кезде пайдалануға болатын бірнеше байланыс моделінің болуы

бірлестіктің қажеттілігі мен пайдалылығы арқылы дербес қатынастар арасында байланыс орнатуда
еріктіліктің болуы
фондағы элементтердің өзара әрекеттесуінің саны мен қарқындылығының артуы
бір мезгілде олардың салыстырмалы дербестігін
бір-біріне қатынасы
конмикалық Синергия эффектін алуы

өндірісті шоғырландыру мен әртараптандыруды күшейту

экономикалық (қаржылық, ресурстық, ресурстық, өндірістік,
кадрлық) әлеуетінің өсуі
Интеграция белгілерінің тобы Интеграция маңыздылығының Интеграция маңыздылығының
эксплицитті көріністері имплицитті көріністері
Ұйымдастырушылық 1. Серіктестердің ортақ 1. Интеграция қатысушыларының
қызығушылықтарын анықтайтын арасындағы қарама-қайшылықтарды
міндеттерді шешудің құралдары мен шешу құралы
күштерді біріктіру 2. Экономиканың түрлі секторларының
2. Бір кәсіпорынның тиімсіз түрлі кәсіпорындары арасында ұзақ
менеджментін жою механизмі мерзімді қатынас орнату және дамыту
құралы

Экономикалық Бірыңғай меншік иесі қолында 1. Салалар мен кәсіпорынар бойынша
қаржылық капиталды шоғырландыру капиталдарды орналастыру тетіктері
құралы 2. Қажетті қаржылық ресурстарды
мобилизациялауды кеңейту құралы

Маркетингтік нарық үлесін басып алу құралы тапсырыс берушінің нақты
арқылы үшін кедергілерді жою қажеттіліктері мен өндірушілердің
тауарлар мен қызметтерді өткізу ресурстық мүмкіншіліктерінің балансы
құралы, өндіру мен тұтыну арасында
пропорция орнату

Өндірістік Қолда бар шаруашылық және ғылыми Ғылыми техникалық прогресс пен
техникалық потенциалды толығымен инновациялық потенциалдың
іске қоса алатын құрал стимуляторы
Экономикалық интеграция түсінігін топтастыру:
Халықаралық экономикалық интеграция-тарифтік және тарифтік емес
шектеулерді біртіндеп алып тастау экономика салаларындағы экономикалық
саясатты біріздендіруге әкелетін және бірқатар айқын салдарларға ие елдер мен
мемлекеттердің экономикасын бір, ортақ нарыққа халықаралық біріктіру
процесі
Экономикалық ИНТЕГРАЦИЯ (integration, лат. integratio – қалпына келтіру) -
әртүрлі елдердің ұлттық шаруашылықтарының біртіндеп экономикалық
бірігуіне әкелетін өзара іс-қимылы және өзара бейімделуі.
Экономикалық интеграция-көрші мемлекеттердің тұрақты өзара
байланыстарын дамыту процесі, осы елдердің келісілген мемлекетаралық
экономика мен саясатты жүргізуіне негізделген олардың біртіндеп
экономикалық бірігуіне әкеледі.
Халықаралық экономикалық интеграция-бұл әлемдік экономиканы
интернационализациялаудың ең жоғары деңгейі, онда ұлттық шаруашылықтар
еңбек бөлінісі негізінде біріктіріліп, бірыңғай валюта-қаржы жүйесімен және
мемлекеттердің экономикалық саясатын үйлестірумен ортақ кеңістік
қалыптасады.
Интеграцияны белгілері бойынша топтастыру
қосарлылық: халықаралық және ұлттық экономикалық
қатынастардың қасиеттерінің үйлесімі
интеграция субъектілерінің өзара тәуелділігінің жоғары
дәрежесі
қарым-қатынастың жоғары дәрежесі, қарым-қатынастың
үзілуінің қиындығы немесе мүлдем жоқтығы
қарым-қатынастардың тұрақтылығы
елдердің экономикалық даму циклдерінің ұқсастығы
Интеграция сипаттамаларын көрініс
негізінде жіктеу

Қатысушы елдердің өндірістік Қатысушы елдер Тауарлар мен көрсетілетін
процестерінің өзара енуі мен экономикаларының қызметтердің қозғалысына
өзара араласуы. Бұл тек бір елдің құрылымындағы бірлестік қойылатын шектеулерді, сондай
кәсіпорындарының басқа елде шеңберінде мамандану мен – ақ интеграцияға қатысатын
шикізат сатып алуы туралы ғана кооперацияны күшейтуден елдер арасындағы өндіріс
емес, терең ену, тығыз байланыс көрінетін өзгерістер, Үшінші факторларын – капиталды, Еңбек
туралы елдерге емес, бірігу бойынша ресурстарын азайту (толық
одақтастарға басым жоюға дейін)
бағдарлану
Интеграция сипаттамаларын көрініс негізінде жіктеу

Экономикалық саясат Интеграция процестерін мақсатты реттеуді
мәселелері бойынша келісу жүзеге асыру, мамандандырылған басқару
органдарын, ұлттықтан жоғары органдарды құру

Ұқсас жұмыстар

Қатысушы елдердің экомикалық саясатын үйлестіру арқылы ерікті экономикалық одақ құру

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ИНТЕГРАЦИЯ

Еркін сауда аймағы

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ИНТЕГРАЦИЯ

Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы

Халықаралық еңбек бөлінісі Халықаралық интеграция

Кеден одағы

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЭКОНОМИКА

Жаһандық проблемалар және болашақ мәселесі

Халықаралық еңбек бөлінісі, интеграция

Пәндер