Тұқым қуалайтын белгілер

Презентация қосу

Кафедра «Биология және экология»

Тақырыбы:
Особьтардың тұқым қуалаушылығы мен өзгергіштігі
Жоспары

Тұқым қуалаушылық

Өзгергіштік, типтері мен түрлері.
Фенотиптік өзгергіштік. Реакция
нормасы. Фенокопиялар.
Генотиптік өзгергіштік,
анықтамасы, жіктелуі:
а) комбинативтік өзгергіштік

б) мутациялық өзгергіштік
Тұқым қуалаушылық - ата тектерге тән белгілерді
сақтаудағы тірі ағзалардың ортақ қасиеті.

Тұқым қуалаушылық аурулар - ұрпақтан ұрпаққа берілетін және геннің
мутациясымен байланысты патологиялық жағдайлар.

Тұқым қуалайтын аурулар - ата-аналарынан ұрпақтарына берілетін
аурулар.
Тұқым қуалайтын аурулар гендік, хромосомалық және
геногеномдық мутациялардың әсерінен генетикалық материалдың
өзгеруіне байланысты қалыптасады.

Генетикалық жіктеу бойынша тұқым қуалайтын аурулар:
•моногендік;
•хромосомалық;
•мультифакторлық (полигендік) болып бөлінеді.
Тұқым қуалайтын белгілер
Тұқым қуалайматын белгілер
(Ие болған белгілер)
Өзгергіштік – тірі ағзалардың жаңа
белгілерге ие болу қасиеті.
Модификациялық өзгергіштіктің келесі
түрлерін ажыратады:
Генотиптік өзгергіштік
- генотиптің (генетикалық материалдың)
өзгеруімен байланысты өзгергіштік
сыртқы ортаға факторларына тәуелсіз және
тұқым қуалайды.

Генотиптік өзгергіштік

Комбинативтік өзгергіштік Мутатциялық өзгергіштік
Мутациялар(латынша mutatio -өзгеріс) - генетикалық материалдың
ата- аналар гендерінің қайта үйлесуіне (комбинациясы) сыртқы және ішкі факторлардың әсерінен өзгерулері.
байланысты өзгергіштік. Комбинативтік өзгергіштікте ата-
Мутация генотиптің де фенотиптің де өзгеруімен жүреді және
аналарының гаметаларының қосылуының нәтижесінде гендердің ұрпақтан ұрпаққа беріледі.
жаңа комбинациялары пайда болады, бірақ ол гендер және
хромосомалар ешқандай өзгеріске ұшырамайды. Мутациялар кенеттен, секірмелі дамиды.
Бұл терминді ғылымға енгізген Г. Де Фриз (1901 ж).
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Қазымбет П. Қ., Аманжолова Л. Е., Нұртаева Қ.С. Медициналық
биология / А.- 2000.-376 б.
2. Е. Ө. Қуандықов ред. Медициналық биология және генетика/ А.-
2004.-444 б.
3. В.Н. Ярыгин. Биология / М.- Высшая школа.- 2001.- т. 1,2.

Ұқсас жұмыстар

ГЕНЕТИКА ЖӘНЕ АУРУЛАР

Генетикалық материалдың өзгергіштігі

Адам генетикасы

Инвазиялық әдіс

Тұқым қуалайтын Моногендік аурулар

Адам жыныс генетикасы

МУТАЦИЯЛЫҚ ӨЗГЕРГІШТІК

Моносахаридтер мен дисахаридтер алмасуының тұқым қуалаушы ауруларындағы өзгерістері (галактоземия, фруктоземия, лактоземия)

Адам геномы

Тұқым қуалаушылықпен өзгергіштіктің маңызы

Пәндер