Харди - Вайнберг заңы

Презентация қосу

Кафедра «Биология және экология»

Тақырыбы:
Харди-Вайнберг заңы
G.H. Hardy Wilhelm Weinberg
Харди-Вайнберг заңы бойынша элементарлық эволюциялық
процесстер, яғни мутация, сұрыптау, миграция және гендер
дрейфі жүрмеген жағдайда гендердің жиілігі ұрпақтан ұрпаққа
өзгермеген күйде қалады, сонымен бірге егер шағылысу
кездейсоқ болса, онда генотиптердің жиілігі гендердің
жиілігінің жәй /квадраттық/ арақатынастарына байланысты.

1902 жылы ағылшын математигі Г. Харди және немістің дәрігер-
генетигі Г. Вайнберг бір-біріне байланыссыз "таза популяцияда"
гендердің және генотиптердің таралу жиілігін анықтады. Олар болашақ
ұрпақ популяциясының генетикалык құрамы қандай болатынына
есептеулер жүргізіп, генетикалык тепе-теңдік заңын ашты. "Таза
популяция" деп сан жағынан өте үлкен, еркін будандаса алатын,
сыртқы орта факторлары (мутация, сұрыптау, оқшаулану, т.б) әсер
етпейтін популяцияны айтады. Харди-Вайнберг заңы "Даралар еркін
будандаса алатын үлкен таза популяцияларда доминантты жөне
рецессивті аллельдердің, генотиптердің сандық жиілігі" ұрпактан-
ұрпакка өзгеріссіз тұрақты беріліп отыратынын көрсетеді.
Харди—Вайнберг заңы. 1908 жылы ағылшын математигі Г.Харди мен
неміс дәрігері В.Вайнберг популяциядағы генотип пен фенотиптің таралу
жиілігін анықтайтын формула ұсынды. Ол кейіннен Харди—Вайнберг
заңы деп аталды. Бұл формула бойынша гетерозиготалы организмдегі
доминантты А аллелінің мөлшері Р деп, ал рецессивті а-ның мөлшері q
деп белгіленеді. Осыдан келіп олардың ұрпақтарындағы ара қатынас
мынандай болады:
Бұл алынғандарды жинақтағанда Харди—Вайнберг формуласы шығады:
Р2АА + 2РqАа + q2аа.

Харди- Вайнберг
заңы.
Есеп: Бір қаланың перзетханасында
10жыл ішінде өмірге келген 84 мың
баланың 210-ында рецессивті белгі Харди- Вайнберг
ауру бар делік.Оның генетипі аа
болады. Харди-Вайнберг заңы осы
заңы.
мәліметтерді пайдаланып,қалада
тұратын адамдар популяция
генетикалық талдау жасауға
көмектеседі. Популяцияда генотипі
аа ауру
баланың саны 210. Ол q2- қа тең.
q =210:84 000=0,0025
q= q 2= 0.0025=0,05
РА+ qа=1 РА=1- qа. РА=1-
0,05=0.95
АА= Р2 =0.952 =0,9025; Аа=2рq=2
0,95 0,05 =0,095
аа=2q2=0,0025
Аталық
гаметалар

Аналық
А а
гаметалар p q

А p А Аа
p2 А pq

а Аа аа
q
pq q2
А а
p q

А p АА Аа
P Н
p pq
Аа аа
а q
pq q Q

Харди-Вайнберг формуласы
шығады

P2 АА + 2 pq Аa + q2 aa
А–Р
а–q
Харди-Вайнберг заңының 3 қағидасы
Медициналық генетикада бұл заң патологиялық
ген бойынша популяцияға талдау жүргізуге
қолданылады.

Популяциядағы фенотипі бойынша
ажыратылмайтын гомозиготтар АА мен
гетерозиготтардың Аа жиілігін анықтауға
болады.

Популяциядағы тұқым қуалайтын аурулардың
таралу ерекшеліктерін зерттеу келесі ұрпақтарда

Ұқсас жұмыстар

Генетикалық полиморфизм

Генетика және эволюциялық теория

Популяциялардың генетикалық құрылымы

ГЕНДЕР ДРЕЙФІ

Популяциялар генетикасы

Орталық Американың орталығы

Селекцияның генетикалық негіздері

Түрдің популяциялық құрылымы

Сүттің қасиеті

Сүттің құрамы мен қасиеті

Пәндер