СЕРТИФИКАТТАУДЫ ҚОЛДАНУ ОБЛЫСТАРЫ

СЕРТИфикаттауды қолдану облыстары. Сәйкестікті растау сұлбасы.

Орындаған: Серик Т. Г.

СТ-20-1

Тексерген: Касымбабина Д. С.

Өнімді сертификаттау ерікті немесе міндетті түрде жүргізіледі.

Сертификаттау кезінде өнімнің сипаттамасы (көрсеткіштері) тексеріледі:

1) өнімнің сәйкестендірілуін жүргізуге, оның ішінде жіктеу топтамасына жататындығын, техникалық құжаттамаға сәйкестігін, шыққан жерін, осы партияға жататындығын, сондай-ақ өнімнің техникалық регламентке және нормативтік құжатқа, тауарға ілеспе құжатқа, жеткізуге арналған шартқа (келісімшартқа), ерекшелікке, затбелгіне, заттаңбаға және өнімді сипаттайтын басқа құжатқа сәйкестікті растау үшін жиынтығында жеткілікті белгілерді, параметрлері, көрсеткіштері және талаптары бойынша сәйкестігін тексеруге. Сәйкестендіру кезінде импорттаушының Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілері талаптарын өнімді таңбалауға қажетті ақпарат бөлігінде сақталуы ескертілуге тиіс;

2) өнімнің регламенттерде белгіленген адам өмірі, денсаулығы, қоршаған ортаны қорғау үшін қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған талаптарға, сондай-ақ заңнамалық актілер негізінде сәйкестікті міндетті растаған кезде, өнімді пайдалану, сақтау және тасымалдау талаптарын сақтаған кезде тексеруге тиіс басқа талаптарға сәйкестігін толық және анық растауға мүмкіндік беретін сынақ әдістері қолданылады.

Сертификаттау түрі

Жүргізу мақсаттары

Жүргізу негізі

Объектілер

Сәйкестікті тексеру мәні

Нормативтік базасы

Міндетті

Өнімнің (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) қауіпсіздігін және экологияға зиянсыздығын қамтамасыз ету

Қазақстан Респуб-ликасының заңнама-лық актілері

Міндетті түрде сертификаттуға жататын өнімдердің Қазақстан Республикасы Үкіметімен бекітілген Тізіміне енгізілген өнімдер, көрсетілетін қызметтер

Нормативтік және де басқа құжаттарда қарастырылған міндетті талаптарға сәйкестікті тексеру

Өнімнің (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) сапасы және қауіпсіздігіне міндетті талаптар қоятын нормативтік және басқа құжаттар

Ерікті

Кәсіпорынның өнімінің (жұ-мысының, көр-сетілетін қыз-меттінің) бәсеке-сестігін қамтамасыз ету.

Қауіпсіздік талаптарына ғана емес, сапаны қамтамасыз ететін талаптарға сәйкес келетін өнімге (жұмысқа, көрсетілетін қызметке) жарнама беру

Заңды және жеке тұлғалардың инициа-тивасы бойынша жасалған келісім-шарт

Кез келген объектілер

Өтінуші белгілеген кез келген талаптарға сәйкестікті тексеру (міндетті сертификаттауға жататын өнімдер бойынша міндетті талаптарды толықтырушы талаптарға сәйкестікті тексеру)

Өтінуші ұсынған нормативтік және басқа да құжаттар

Міндетті сертификаттау заңнамалық және нормативтік актілер негізінде жүзеге асырылады және өнімнің (процестің, қызметтің) техникалық регламенттердің талаптарына сәйкестігін дәлелдеуді қамтамасыз етеді. Міндетті сертификаттауды жүзеге асыру үшін міндетті сертификаттау жүйелері құрылуда. Міндетті аттестаттау объектілерінің номенклатурасы мемлекеттік басқару деңгейінде белгіленеді.

Міндетті сертификаттау жүйелерінің негізгі мақсаты тұтынушыларды (жеке және заңды тұлғаларды) олардың өміріне, денсаулығына және мүлкіне, сондай-ақ қоршаған ортаға қауіпті тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатып алудан (пайдаланудан) қорғау болып табылады.

Міндетті сертификаттау қоршаған ортаның, өмірдің, денсаулықтың және мүліктің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге байланысты өнімдер мен қызметтерге қолданылады. Бұл тауарларға қатысты заңнамалық талаптарды Қазақстан аумағына әкелу кезінде ішкі нарықтағы барлық өндірушілер мен импорттаушылар орындауы тиіс. Қазақстанда міндетті сертификаттауға жататын өнімдер мен қызметтердің номенклатурасы «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Мемлекеттік стандартымен айқындалады.

Қызметтер

үй шаруашылығы

Жолаушыларды тасымалдау

Қосылымдар

Туристік және экскурсиялық

Сауда

Тамақтандыру

Басқа

Өнімдер

Машина жасау кешенінің тауарлары

Электрлік, электронды және аспап жасау өнеркәсібінің өнімдері

Медициналық құрал-жабдықтар

Ауыл шаруашылығы өнімдері мен азық-түлік тауарлары

Жеңіл өнеркәсіп тауарлары

Негізгі өнеркәсіп және ағаш өңдеу өнімдері

Тыныс алу мүшелерін жеке қорғау құралдары

Тара

Пиротехника

Ветеринариялық биологиялық заттар

Міндетті сертификаттауға жататын өнімдер мен қызметтердің түрлері:

Ерікті сертификаттау заңды немесе жеке тұлғалардың бастамасы бойынша ерікті сертификаттау жүйелерінде өтініш беруші мен сертификаттау жөніндегі орган арасындағы шарт негізінде жүзеге асырылады. Міндетті сертификаттауды жүзеге асыратын органдардың міндетті сертификаттау жүйелерінде ерікті сертификаттауды жүргізуіне жол беріледі. Ерікті сертификаттау кезінде сәйкестігі үшін сынақтар өткізілетін нормативтік құжатты, әдетте, өтініш беруші таңдайды.

Ерікті сертификаттау қажеттілігі, әдетте, сертификаттау объектілері үшін стандарттарға немесе басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес келмеу ірі қаржылық және өндірістік топтардың, салалар мен қызметтердің экономикалық мүдделеріне әсер еткенде пайда болады.

Ерікті сертификаттау туралы шешім, әдетте, тауарлардың бәсекеге қабілеттілігі проблемаларымен, тауарларды нарықта жылжытумен байланысты (әсіресе шетелдік) ; сертификатталған өнімдерді таңдауда көбірек басшылыққа алатын сатып алушылардың қалауы.

Ерікті сертификаттау объектілері:

Өнімдер

- өндірістік-техникалық мақсаттар

- әлеуметтік мақсат

Қызметтер

- материал

- материалдық емес

Қоршаған ортаны басқару жүйелері

- ISO 14001 үлгісіне сәйкес

Аудандағы қызметкерлер

- бұзбайтын сынақ

- материалдық құндылықтарды бағалау

- сертификаттар және т. б.

Кәсіпорынның сапа жүйелері

- ISO 9001 үлгісіне сәйкес

- ISO 9002 үлгісіне сәйкес

- ISO 9003 үлгісіне сәйкес

Ерікті сертификаттауға міндетті қауіпсіздік талаптары жоқ өнімдер жатады. Сонымен қатар, оны іске асыру сенімділік, эстетикалық, үнемділік және т. б. сияқты көрсеткіштерді тексеру арқылы сапасыз өнім нарығына шығуды шектейді. Сонымен бірге ерікті сертификаттау міндетті сертификатты алмастырмайды және оның нәтижелері өнімдерге тыйым салу үшін негіз болып табылмайды. Ол ең алдымен тұтынушы үшін күреске бағытталған. Бұл қызметтерді ерікті сертификаттауға толығымен қатысты.

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2018 жылғы 18 сәуірдегі N 44 "Сәйкестікті бағалаудың үлгілік схемалары" туралы шешімі ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік 30 күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Бұл құжат сәйкестікті бағалаудың стандартты схемаларын (сертификаттаудың стандартты схемалары және сәйкестікті декларациялаудың үлгі схемалары) және мемлекеттік тіркеудің үлгілік схемаларын қамтиды. Өнімнің сәйкестігін бағалау нысандары, схемалары мен тәртібі осы құжатты ескере отырып, техникалық регламентте белгіленеді. Сәйкестікті растау нысандары мен схемаларын таңдау қауіпті факторларды ескере отырып және өнімге тән тәуекелдерді талдау негізінде, сондай-ақ техникалық регламенттерде белгіленген сәйкестікті растауға өтініш берушілер ауқымын ескере отырып жүзеге асырылады. Сертификаттаудың типтік схемалары дәйекті түрде орындалатын келесі процедураларды қамтиды: өтінім беруші өнімді сертификаттау жөніндегі органға сертификаттау жұмыстарын жүргізуге өтінім береді; өнімді сертификаттау органының өтінімді және оған қоса берілген құжаттарды қарауы және талдауы, сертификаттау бойынша жұмыстарды жүргізу немесе жұмыстан бас тарту туралы шешім қабылдау; егер бұл сертификаттау схемасында көзделсе, оларды зерттеу (сынау) және өлшеу үшін өнімді сертификаттау жөніндегі органның өнімдерді сәйкестендіруді және (немесе) сынамаларын (сынамаларын) іріктеп алуды жүзеге асыруы; аккредиттелген сынақ зертханасын (орталық) зерттеулер (сынақ) және өлшемдер жүргізу үшін өнімді сертификаттау жөніндегі органның келісім-шарт негізінде тартуы; егер бұл сертификаттау схемасында көзделсе, аккредиттелген сынақ зертханасының (орталығының) өнімдердің іріктеліп алынған үлгілерін (сынамаларын) зерттеу (сынау) мен өлшеуді жүргізуі; егер бұл сертификаттау схемасында көзделсе, өнімді сертификаттау жөніндегі органның өнім түріне зерттеулер жүргізуі; егер ол сертификаттау схемасында көзделсе, өнімді сертификаттау жөніндегі органның өнім жобасын зерттеуді жүргізуі; егер бұл сертификаттау схемасында көзделсе, өнімді сертификаттау жөніндегі органның өндіріс жағдайына талдау жүргізуі; өнімді сертификаттау жөніндегі органның өнімді сертификаттау жөніндегі жұмыс нәтижелерін талдауы және өнімнің техникалық регламент талаптарына (бұдан әрі - өнімнің сәйкестік сертификаты) сәйкестігі сертификатын беру немесе беруден бас тарту туралы шешім қабылдауы; өнімді сертификаттау органының өнімнің сәйкестік сертификатын тіркеуі және беруі; өнімнің берілген сәйкестік сертификаты туралы мәліметтерді берілген сәйкестік сертификаттарының және тіркелген сәйкестік декларацияларының бірыңғай тізіліміне енгізу; өтініш берушінің Еуразиялық экономикалық комиссия (бұдан әрі - Комиссия) бекіткен тәртіппен Одақ нарығында өнім айналысының бірыңғай белгісімен (бұдан әрі - Бірыңғай айналыс белгісі) өнімді таңбалауды қамтамасыз етуі; өнімді сертификаттау жөніндегі органның, егер бұл сертификаттау схемасында көзделсе, сертификатталған өнімді кезеңді бағалауды жүзеге асыруы; өнімді сертификаттау органының өзі берген өнімнің сәйкестік сертификаттарының қолданылуын тоқтата тұру (жаңарту) немесе тоқтату.