Орман қорлары

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАҢАРТЫЛАТЫН
БИОЛОГИЯЛЫҚ ҚОРЛАРЫ

Орындаған:
Тексерген:
Жоспар
1. Орман қорлары және оларды қорғау мен пайдалану
проблемалары
2. Өсімдік және жануарлар әлемінің қорлары
3. Классикалық мысал
4. Қорытынды
5. Әдебиеттер
6. Тест
Орман қорлары және оларды
қорғау мен пайдалану
проблемалары

Әлемде орман алып жатқан аудан
36 млн.км² немесе бүкіл әлем
территориясының 2%-ы , ал ағаш
қоры 359 млрд.куб км³ соның
ішінде қылқан жапырақтылар-127,
ал ағаш қоры 359 млрд.кубқа соның
ішінде қылқан жапырақтылар –
127, жапырақтылар – 232. ТМД –
ның орманмен жабылған ауданы –
36,69 – 814 млн.ға, Қазақстандікі -
14% - ға дейін.
Жыл сайын өсімдіктер фотосинтез нәтижесінде 200 млрд.т көмірқышқыл газын жұтып, 150
млрд.т оттегі бөледі. Фотосинтез әсерінен өсімдіктерге де, басқа да тірі ағзаларға қажет
органикалық заттар түзіледі. Міне осыдан құрлықта да, суда да өсімдіктерді сақтау мен дамыту
қажеттілігі туады.
Орман қорлары және оларды қорғау мен пайдалану
проблемалары

•Әлемде жыл сайын 30 млн.га орман кесіліп, мұхиттар мен теңіздер өсімдіктер азаюда.
Комірқышқыл газды өсімдіктердің жұтуы азайып, оның мөлшері атмосферада көбеюде
қазіргі уақытта оның мөлшері 0,03 – 0,04%, ал 2020 жылдары ( кейбір есептеулеріне )
0,065% - ға өсуі мүмкін. Бұл келеңсіз жағдайларға әкелуі мүмкін, жер бетінен атмосфераға
жылудың берілуі азайып , партниктік эффектке әкелуі мүмкін, яғни температураның
көтеріліп, полярлы облыстарда мұз еруі мүмкін. Ерудің әсерінен теңіздер мен мұхиттар
деңгеиі көтеріліп, көлемді жерлер суға кетеді.
Өсімдік және жануарлар әлемінің қорлары

Өсімдіктер әлемі. Жануарлар әлемі.
• Өсімдіктер адам өмірінде маңызды рөл • Барлық биогеоценоздардың, әсіресе ормандардың
атқарады, орлар оттегін шығарып, қажетті мүшелері жабайы жануарлар болып табылады.
Олар атмосфераны өсімдіктер фотосинтезі үшін
көмірқышқыл газын жұтады, адам мен пайдаланатын көмірқышқыл газымен байытады,
жануарларға азық болады, дәрілік және топырақты тезекпен құнарландырады., өсімдіктерді
өндірістік шикізат болып табылады. Адам тозаңдандырып (жәндіктер), қоныстандырады
үшін ерекше маңызы бар: олар топырақты (тұқымды тарату), өте қалың шөптермен көшеттерді
эрозиядан сақтайды, өзендерді құрғап кетуден сиретеді және т.б. Адамдар оларды азық түлік, дәрілік
шикізаттар алу үшін қолданады. Бірақ тікелей (аң аулау,
сақтап, ауаны жақсартып, тазартады, құстар
балық аулау кәсібі) және жанама жою немесе қоршаған
мен жануарларға үй, адамдар үшін демалатын ортаның экологиялық факторларының өзгеруінен
орын, денсаулық және эстетикалық рахат көзі көптеген түрлер азайып, тіпті жойылып та кетті.
болып табылады.
Классикалық мысал

• Тірідей жою әсерінен популяцияның кенет
қысқаруына, тіпті жоғалып кету қаупі колонизация
кезеңінен бүгінгі күнге дейін Африка жануарларына төнді:
пілдер, мүйіз тұмсықтар, антилоптар мен басқа да
жануарлар еті үшін ғана емес, олжа мен сувинерлер үшін
де өлтірілген (мысалы, антилоп құйрығынан жасалған
желпеуіштер модада болған), саяси – соғыс түсініктерінен
(мысалы, индейлердің қарсылығын тоқтату үшін олар
қоректенген бизондарды жойған) немесе тек рахат алу
үшін де ауланған. Бірақ ешбір жануар немесе өсімдік,
әсіресе ірілері жалғыз өлмейді, ол өзімен бірге, егер
жоғалған түрі негізі қоректендіру обьектісі болса, көптеген
ұсақ, кейде ірі түрлерді де тарта кетеді. Егер түрлердің тез
азаюы нәтижесінде табиғат олардың орнына керекті
материал таппаса, бұл экожүйенің толық өліміне әкелуі
мүмкін.
Қорытынды
Орман қоры жер шары бойынша жылдан-жылға азая түсуде. Құрылықтың 62
млн. км² жерін өсімдіктер мен орман алып жатыр. Орманды қорғау біздің
міндетіміз. Орманның адам мен жалпы биосфера үшін маңызы зор. Орман
топырақтағы ылғалды сақтай отырып, су балансын тұрақтандырады. Ылғалды
жер өсімдік жамылғысы меу жан-жануарлардын көбейе тусуіне ықпал етеді.
Ормандардың егістік алқаптарын қорғауда да рөлі зор. Ормаңды жерде
топырақ, су және жел эрозиясы болмайды. Ал ормансыз жердің топырағы
кеуіп, шөлге айналады.
Әдебиеттер
• Негізгі әдебиеттер:
• 1. Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы N 212 Кодексі
• 2. Утегенов, Е.К. "Табиғатты пайдалану экономикасы" пәні бойынша ОӘК [Электрондық ресурс] / Е.К. Утегенов.- 618КБ.-
Кокшетау: КГУ им.Ш.Уалиханова, 2011
• 3. Сатпаева, М.Ж. Практикум по дисциплине «Экономика природопользования» для студентов специальности 050506
«Экономика» [Текст] / М.Ж. Сатпаева.- Кокшетау: КГУ им. Ш.Уалиханова, 2010.- 102 с.
• 4. И85 Экономикалық мамандықтар студенттеріне арналған. «Табиғатты пайдалану экономикасы» пәні бойынша
қысқаша лекциялар курсы. 98 бет.
• 5. Ниязбекова Д.А. Кәсіпорын экономикасы, 2008ж.
• 6. Кайкен Ж.Б., Сұлтанов Ө.С., Қалдыбаев М.М. Кәсіпорын экономикасы, 2010ж
• 7. Экономика, организация и планирование промышленного производства. Под. ред. Лисицына Н.А., Минск: Высшая
школа, 2001ж.
• 8. Непомнящий Е.Г. Экономика и управление предприятием. Таганрог, ТРТУ,2002 г.
Тест
1. Әлемде орман алып жатқан аудан қанша млн.км²
A) 36 млн.км²
B) 35 млн.км²
C) 36,5 млн.км²
D) 46 млн.км²
E) 37 млн.км²
2. Жыл сайын өсімдіктер фотосинтез нәтижесінде 200 млрд.т көмірқышқыл газын жұтып, қанша млрд.т оттегі бөледі.
A) 155 млрд.т
B) 156 млрд.т D) 150,2 млрд.т
C) 150 млрд.т E) 150,65 млрд.т
Тест
3. Әлемде ағаш қоры қанша млрд.куб км³ аудан алып жатыр
A) 365 млрд.куб км³
B) 359,2 млрд.куб км³
C) 459 млрд.куб км³
D) 358 млрд.куб км³
E) 359 млрд.куб км³
4. Әлемде жыл сайын неше млн.га орман кесіледі
A) 45 млн.га
B) 35,5 млн.га D) 30 млн.га
C) 40 млн.га E) 35 млн.га
Тест
5. Қылқан жапырақты орманнан 1−орында - тұр
A) АҚШ
B) Канада
C) ТМД
D) Бразилия
E)Қытай
6. Орманды ағаш алу үшін өңдеу кезінде, ағаш құны қандай төлем бойынша бағаланады
A) понетті
B) тарифті D)дебет картокалры
C) Шотты төлем E) тариф пен дифференциялды рента
Тест
7.Потентті төлем үлесі (1 м³ ағаш үшін таксаның мөлшері) негізгі әзірлеу аудандарында аз орманды аудандарға
қарағанда неше есе аз
A) 3,5 есе аз
B) 4,5 есе аз
C) 2,5 есе аз
D) 5,5 есе аз
E) 3,55 есе аз
8. Ерлер бойынша орманды сыртқа шығарудан бірінші орында
A) АҚШ
B) ТМД D) Бразилия
C) Жапония E) Канада
Тест
9. Понетті төлемнің маңызды функциялары
A) орман таксасына сәйкес келетін сома түрінде келтіру
B) Дифференциялданған құндық бағалау экономикалық – географиялық және орман шаруашылығы шарттарына тәуелді
жүргізу
C) Есептеу және бағалау, орман таксасына сәйкес келетін сома түрінде келтіру
D) есептеу және бақылау, сондай ақ шабылып жатқан орманнан ағашты өңдеу мен шығаруды қалыпқа келтіру
E) есептеу және бағалау, сондай ақ шабылып жатқан орманнан ағашты өңдеу мен шығаруды қалыпқа келтіру
10. ТМД – ның орманмен жабылған ауданы –қанша млн.ға
A) 915 млн.ға
B) 814,5 млн.ға D) 814 млн.ға
C) 813 млн.ға E) 914 млн.ға
Бақылау сұрақтары
1. Орман қорлары
2. Әлемде орман алып жатқан аудан неше млн.км²
3. Қазақстан-ның орманмен жабылған аудан қанша % -
4. Өсімдіктер әлемі – дегеніміз
5. Жануарлар әлемі – дегеніміз
6. Жануарлар мен өсімдіктердің жоғалып кету қаупі неге әкеледі?
7. Қазіргі уақытта орман құрлықтың 28−30%-н алады, және осы қорлардың қанша бөлігі ТМД-ға тиесілі?
8. Өсімдік әлемінің адам үшін ерекше маңызы қандай?
9. Понетті төлем - дегеніміз
10. Понетті төлемнің маңызды функциялары қандай?

Ұқсас жұмыстар

Орман - жер бетіндегі табиғи қорлардың, оның ішінде өсімдіктер жамылғысының басты бір типі

ОРМАН ЖӘНЕ ӨСІМДІК РЕСУРСТАРЫ

Орман ағаштарының ерекшеліктері, орманның сипатты белгілері

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖЕР САНАТТАРЫ

Қаржы ресурстарын басқару

ӘЛЕМНІҢ ТОПЫРАҚ ЖАМЫЛҒЫСЫ

Қаратау ормандары

ОРМАН МЕЛИОРАЦИЯСЫ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК

Жекеше орман иелену

Табиғи ресурстар Литосфера, Гидросфера, Атмосфера және оларды өндіріс үшін пайдалану

Пәндер