Оптикалық талдау әдістері

Презентация қосу

«Аналитикалық химия» пәні

Сабақтың тақырыбы:
Сандық талдаудың міндеттері мен
әдістерінің жалпы сипаттамасы.
Физикалық, физико-химиялық талдау
әдістері, олардың жіктелуі.

Оқытушы: Оспанова Айгуль Канатовна
Аналитикалық химия

Сапалық Сандық
талдау талдау
Сандық талдау

Гравиметрия Титриметрия
(салмақтық) (көлемдік)
Гравиметрия

Гравиметриялық анализ – құрамы оның
белгілі қосылыс түріне немесе химиялық
таза күйінде бөлінген анықталатын
компоненттің массасын дәл өлшеуге
негізделген мөлшерлік анализ әдісі.
Гравиметрия
Гравиметриялық анализ әдістері үш топқа бөлінеді:

әдіс әдістің негізгі принципі
Бөлу Анақталатын құрам бөлікті бос күйінде бөліп алып
өлшейді немесе қалдықты өлшейді.
Тұндыру Анықталатын құрам бөлікті анықталатын құрамның аз
еритін қосылысы түрінде тұндырады. Қалдықты жуып,
кептіреді немесе қатты қыздырып, өлшейді.

Айдау Анықталатын құрам бөлікті ұшқыш қосылысқа
айналдырып, қыздыру арқылы айдайды, оны
гравиметриялық формаға келтіріп, өлшейді немесе
қалдықты өлшейді.
Гравиметриялық анализ барысында барлық немесе
кейбір операциялар тұндыру әдісімен өткізіледі.
Тұндыру әдістері мына ретпен жасалады:

1. Орташа өлшендіні іріктеу;
2. Өлшендіні (татпаны) өлшеу;
3. Өлшендіні еріту;
4. Толық тұнуға сынама жасалған анықталатын құрамдас
бөлікті тұндыру;
5. Тұнбаны сүзу немесе центрифугалау;
6. Толық жуылғандығы туралы татпасы бар тұнбаны
жуу;
7. Тұнбаны кептіру және қатты қыздыру;
8. Гравиметриялық форманы өлшеу;
9. Анализдің нәтижелерін есептеп шығару.
Қателіктерді жіктеу.
Абсолютті қателік - талдау нәтижесінің өлшенетін шаманың ақиқат
пәніне ауытқуы:
мұндағы хі – анықтау нәтижесі, - талданған компоненттің ақиқат
мөлшері.
Салыстырмалы қателік - өлшеудің абсолютті қателігінің ақиқат
мәнге қатынасы:

немесе Δ
салыстырмалы қателік көбінесе % арқылы өрнектеледі. Өлшеу қателігі
көптеген факторларға байланысты, олар: реагенттердің, аналитикалық
ыдыстың тазалығы; орындаушының өзіндік қабілеттілігі; өлшеу
методикасы; химиялық және физикалық операциялар саны,
пайдаланатын ыдыс пен жабдықтардың (аппаратураның) дәлдік класы
және т.б.
Қателіктерді жіктеу.
Жүйелі қателік - өлшеудің әрдайым тұрақты болып қалатын немесе
қайталанатын анализдерде заңдылық бойынша өзгеріп отыратын қателікті
сипаттайды. Жүйелі қателік тұрақты таңбаға ие болады, яғни ол анализ
нәтижесін тек арттырып немесе кемітіп отырады. Жүйелі қателіктер түзетулер
енгізу, эталнмен салыстыру және басқа да мәселелер арқылы есептелсе және
елеулі түрде азайтыла алады.
Өлшеудің кездейсоқ қателігі деп қайталанған өлшеулерде кездейсоқ
сипатта өзгеретін қателік аталады. Оның таңбасы тұрақты емес, кездейсоқ
түрде өзгеріп отырады.
Өрескел қателіктер тәжірибені қайталаған сайын елеулі түрде өзгеріп
отырады. Олар аналитиктің оперативтік қателіктері нәтижесінен және
пайдаланылатын жабдықтың (аппаратураның) кездейсоқ қателіктері
салдарынан пайда болады. Тәжірибелік нәтижелерді өңдеу кезінде олар
байқалуы және шығарылып тасталуы тиіс.
Титриметрия
(көлемдік талдау)
Титиметриялық анализ –
анықталатын заттың берілген
мөлшерімен өткізуге жұмсалған нақты
концентрациялы реактив ерітіндісінің
көлемін өлшеуге негізделген мөлшерлік
анализ әдісі.
Титриметриялық әдістерді жіктеу

бейтараптау реакциясына негізделген
реакциялар типі бойынша:

қышқылдық – сілтілік әдіс;
қолданылатын химиялық
Заттар анализі кезінде

тотығу – тотықсыздану әдісі редокс –
реакцияны пайдаланады;

аз еритін қосылыстардың тндыру
реакциясына негізделген тұндыру әдісі;

комплекс түзу әдісі, стандарт ерітіндімен
компоненті анықталатын берік комплексті
қосылыс түзетін реакцияға негізделеді;
Титриметриялық әдістерді жіктеу
(Қолданылатын титрант бойынша)
Реакция типі Титрлеу әдісінің Стандартты әдістің жеке атауы Титрлеу арқылы анықталатын заттар
жалпы атауы ерітінді

Қышқыл мен негіздің Қышқылдық Қышқыл Ацидиметрия Негіздер күшті әлсіз негіз және күшті
өзара әрекеттесуі негіздік HCl HNO3 негіз және әлсіз қышқылдың тұздары
H2SO4 HClO4 қышқылдан орг. қосылыстар
және т.б түзілген тұздар
Негіздер KOH, Алкалиметрия әлсіз негіз бен
NaOH және т.б. күшті
қышқылдардың
тұздары,
қышқылдар
Тотығу – тотықсыздану Тотығу- KMnO4, Перманганатометр Тотықсыздандыр Тотықтырғыштар Тотықсыздандырыш
тотықсыздандырғ Cl(SO4)2, ия ғыштар тармен әрекеттесуші
ыш NH4NO3, V, хромотометрия заттар
(редоксиметрия) K2CrO7, J2 аскорбинометрия,
иодометрия
аскорбин
қышқылы
Na2S2O3, 5H2O,
Комплекс (кешен) түзу Комплекс түзу ЭДТА Комплекс түзуші ЭДТА қосылысы Катиондар суда Mg2+ қарағанда
мен комплекс ерімейтін тұнбалар тұрақтырақ ЭДТА мен
түзетін катиондар сәйкес келетін қосылыс түзетін
индикаторы жоқ катиондар
катиондар
Цианометриялы KCN Цианометрия Иондар Ni , Co ,
2+ 2+

Al3+, Zn(IV),
Th(IV)
Тұнбаға түсіру Тұнбаға түсіргіш AgNO3, Аргентометриямер Ag+ тұнбаға Cl-, Br-, J-, CNS-, S2-,
(седиметрия) Mg(NO3)2, куриметрия түсіретін CrO42-, PO43- - пен аз
KCNS радонометрия аниондар еритін қосылыстар
катионымен түзетін катиондар
Физико-химиялық талдау әдістері,
олардың жіктелуі.

Физика – химиялық әдістер
қандай да болмасын химиялық
әрекеттесу немесе айырылу
реакциясын қатыстырып
физикалық қасиетін өлшеуге
негізделген.
Электрохимия
лық талдау

Оптикалық Радиометрия
талдау лық талдау
Физико-
химиялық
талдау әдістері

Масс-
Хроматографи
спектрометри
ялық талдау
ялық талдау
қ Электро-гравитеметиялық
лы талдау әдісі

ия Кондуктометриялық әдіс
им
ох Потенциометриялық әдіс

тр
Полярграфиялық әдіс
ек
эл Кулонометриялық әдіс
Атомды-
эмиссиялық

рефрактрометр
нефелометрия
иялық
лық

Оптикалық
талдау
әдістері
Атомды- турбидиметрия
абсорбциялық лық

фотометриялық

Ұқсас жұмыстар

Оптикалық анализ әдістері

Жарық көзі

Эмиссиялық спектроскопия

Физико-химиялық талдау әдістері

Талдаудың аспаптық әдісі

Химиялық талдау әдістері

Атомды- эмиссиялық спектроскопия

Хирургиялық науқастарды заманауи тексеру әдістері

Химиялық талдау

Тура потенциометрия Потенциометриялық титрлеу

Пәндер