Бағаның деңгейіне ықпал ететін сыртқы факторлар




Презентация қосу
МЕЙРАМХАНА ҚЫЗМЕТІ
НАРЫҒЫНДАҒЫ
БАҒАНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
БАҒА - бұл тауар құнының ақшалай
түрі және оған, әдетте, орташа
шығындар мен пайда кіреді.
Бағаны анықтауда мына екі тәсілдеме қолданылады:

- қаржылық, бұл жағдайда баға шығындар мен
пайданың көмегімен анықталады;

- маркетинггік, бағаны анықтау түпкіліктіі
тұгынушыларға арналған бағадан басталады, содан
кейін тауарды жылжыту каналдарына қатысушыларға
арналған баға анықталады, оған өндіріс шығындары
қосылады, яғни баға тауарды жылжыту сатыларына
байланысты белгілінеді.
БАҒА БЕЛГІЛЕУ ПРОЦЕСІНЕ МЫНА
ФАКТОРЛАР ЫҚПАЛ ЕТЕДІ:
• бәсекелестік;
• өндіріс пен айналыстың шығындары;
• жеткізу жағдайлары;
• ақшаның сатыталу қабілегі;
• сұраныс пен ұсыныстың арақатынасы;
• ақша саласының жай-күйі;
• бағаларды мемлекетгік реттеу
Салықтар мен міндетті төлемдер, бағаларды монополиялық
реттеу,нарықтың тұрпаты, баға қалыптастыру,
бағаларды франколау, тауардың сапасы, сатып алушы мен
сатушының арасындағы өзара қарым-қатынастар, жеткізу
көлемі, кәсіпорынның баға стратегиясы жанама ықпал етеді.

Бағаның деңгейіне ықпал ететін ішкі факторлар:
• тауарлардың өміршеңдік циклінің сатысы;
• тауар қозғалысына қатысушылардың саны;
• нарықтың сегменті;
• сатып алушыға қызмет көрсету деңгейі.
Бағаның деңгейіне ықпал ететін сыртқы
факторлар:
1) тұтынушылар;
2) мемлекет;
3) делдалдар;
4) бәсекелестік;
5) шығындар.
Тұтынушылар қабылдау бағасы бойынша
келесі төрт санатқа бөлінеді:
1) үнемді сатып алушылар;
2) жеке-дара сатып алушылар;
3) сыпайы сатып алушылар;
4) енжар сатып алушылар (қолайлылық,
ыңғайлылық).
МЕМЛЕКЕТ БАҒАЛАРДЫ КЕЛЕСІ ҮШ
ТӘСІЛМЕН БЕЛГІЛЕЙДІ:

мемлекеттік
бағапарды монополистерді
прейскуранттық
тұрақтан ң багаларын
бағаларды
дырады белгілейді
енгізеді
МЕМЛЕКЕТ БАҒАЛАРДЫ МЫНА
ҚҮРАЛДАРДЫҢ КӨМЕГІМЕН РЕТТЕЙ
АЛАДЫ:
жекелеген тауар бағаларының шекті деңгейін
белгілейді
прейскурантгың бағаларына шекті үстеме
баға белгілейді
тауардың бағасын біржолғы көтерудің шектің
деңгейін белгілейді
монополиялық бағаларды бақылауды жүзеге
асырады.
ЕРКІН БАҒА ҚАТЫСЫНДА МЫНАДАЙ ШЕКТЕУЛЕР
ЕНГІЗІЛУІ МҮМКІН:
• бағаларды деңгейлес белгілеуге тыйым салу;
• бағаны сатылас белгілеуге тыйым салу - бұл өндірушінің жеткізушілер мен
саудаға өз бағаларын қоюға тыйым салуы;
• демпингке тыйым салу - бүл тауарды оның өзіндік құнына төмен бағамен сату;
• бағамен кемсітушілікке тыйым салу;
• адал емес баға жарнамасына тыйым салу.
• Баға белгілеу стратегиясын жузеге асыру сатылары;
• баға белгілеудің міндеттерін белгілеу: өміршеңдік, ағымдағы пайданы барынша
арттыру, нарықтың үлесін барынша ұлғайту;
• сұранысты анықтау: бағаға сезімталдық, сұраныстың баға сезімталдығы;
• шығындарды анықтау: тұрақты, өзгермелі, өнім бірлігіне шаққанда орташа;
• бәсекелестердің шығындарын, бағалары мен ұсыныстарын талдау;
• баға белгілеу әдістерін таңдау;
• бағаны түпкілікті белгілеу.
БАҒА БЕЛГІЛЕУДЕ МЫНАДАЙ ҮШ
МАҚСАТ ҚОЙЫЛАДЫ:

1.ӨНІМ ӨТКІЗУГЕ 2. ПАЙДАҒА НЕГІЗДЕЛГЕН
НЕГІЗДЕЛГЕН БАҒАЛАР. БАҒАЛАР. 3. ФИРМАНЫҢ ҚАЗІРГІ
Осы мақсат мына Осы мақсат мына жағдайларда ЖАҒДАЙЫНА
жағдайларда таңдалады: таңдалады: НЕГІЗДЕЛГЕН
а) баға сұранысы икемді а) тауарға әжептәуір көп сұраныс БАҒАЛАР.
болғанда; болғанда; Бұл жағдайда фирма
ә) үлкен тұтыну нарығы бол ә) осы тауарға сұраныс икемді бағалардың динамикасын,
ғанда; болмағанда; жаңа тауарлардың пайда
б) бәсекелестер төмен б) фирма өзін бәсекелестен болуын, нарықтағы ахуал
бағалардан қорыққанда; патентпен немесе тауарды үнемі мен бәсекелестердің іс-
в) фирма сату көлемін артгыру жетілдірумен қорғаған жағдайда; қимылдарын қадағалауға
өндіріс пен өнім еггкізу в) тауардьщ жоғары бағасы тиіс
шығынын қысқартады деп тауардың жоғары сапасының
ұйғарған жағдайда бұл мақсат бейінін қолданған жагдайда, қысқа
ұзақ мерзімге қойылады. мерзімді мақсат - жоғары бағалар.
БАҒА БЕЛГІЛЕУДІҢ НЕГІЗІНЕН МЫНА
ҮШ ӘДІСІ ҚОЛДАНЫЛАДЫ:
1. Шығынға негізделген баға белгілеуде мына нүсқалар пайдаланылады:
• орташа шығандар плюс пайда;
• бағаны алынған пайда нормасының негізінде есептеу;.
• бағаны залалсыздық шегін талдау негізінде есептеу.

2. Сүранысқа негізделген баға белгілеу:
• бағаны сезілетін құндылықтың негізінде белгілеу.

3. Бәсекелестікке негізделген баға белгілеу:
• бағаны ағымдағы бағалардың негізінде белгілеу;
• бағаны жабық сауда-саттық негізінде белгілеу.
Баға саясаты тамақтандыру кәсіпорындарының өніміне
сүранысты қалыптастыратын елеулі фактор болып
табылады. Қазақстандағы тамақтандыру кәсіпорындары
қызметінің практикасы бағалардың жоғары деңгейі
кәсіпорын беделді тұтынушыларға иек артқан немесе
ауқатты адамдар демалатын жерде орналасқан жағдайда ғана
белгіленетінін көрсетеді. Алайда бағаның осындай деңгейін
белгілеу үшін алдын ала маркетингтік, сонымен бірге сатып
алу кірісінің жоғары деңгейін, тұтынушылар кәсіпорнына
келудің ыңғайлылығы мен тамақтандыру кәсіпорны
таңдаған белгілі бір аумақтағы бәсекелестікті зерттеу жүйесін
дүрыс ұйымдастыру қажет
Өкінішке орай, осы жұмысты дайындау барысында жасалған талдау
тамақтандыру кәсіпорындарында мұндай зерпгтеулер нарық ортасы өзгерген
жағдайда да жүргізілмейтіні, ал бағалар тек шығын әдісімен және кәсіпорынның иесі
болжап, нарықтың ахуалын экспресс-талдау жүзеге асырылмай, өзінің алғысы
келетін пайданың деңгейі бойынша есептелетінін көрсетті. Осыған байланысты
Қазақстан
Республикасының тамақтандыру кәсіпорындарында марке- тингтік зерттеудер
жүйесін өзгерту керек.
Еліміздің тамақтандыру кәсіпорындарында маркетинтік зерттеулерді белгілі бір
күнгі экспресс-талдау түрінде гана емес, сонымен бірге оны жүзеге асырмай нарық
ортасындағы өзгерістерді қадағалау қиын болатын түрақты үйымдастырылған
процеес түрінде жүргізген дүрыс. Түрақты маркетингтік зерттеу жүргізудің қажетгілш
әсіресе дағдарыс жағдайлары кезеңінде немесе түтынушылардың орташа табысының
өзғеруіцің салдарынан тамақтандыру пунктгерініңжүмысына әсер ететін туристер
ағыны өзгерген
кезде артады.

Ұқсас жұмыстар
ТӘУЕКЕЛ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ТӘУЕКЕЛ ДЕҢГЕЙІНЕ ӘСЕР ЕТУШІ ФАКТОРЛАР
ФИРМАНЫҢ БАҒА САЯСАТЫ МЕН БАҒА СТРАТЕГИЯСЫ
АТҚАРАТЫН ҚЫЗМЕТІ. БАҒА БЕЛГІЛЕУ ҚЫЗМЕТТЕРІ МЕН БАҒА БЕЛГІЛЕУ ФАКТОРЛАРЫ АРАСЫНДАҒЫ БАЙЛАНЫС
Баға белгілеу адістері
Ұсыныс. Ұсыныс заңы. Ұсыныс пен сұраныстың икемділігі
Әлемдік нарықта баға құрудың ерекшеліктері
КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ
Инвестициялық тәуекел
Экономиканы мемлекеттік реттеудің қажеттілігі мен астары. Фирмалардың, шаруалар мен үй шаруашылықтарының сәттілігін қамтамасыз етудегі мемлекеттің рөлі
Баға және баға белгілеу нарықтық экономиканың негізгі элементтерінің бірі болып табылады
Пәндер