Әлеуметтік құрылым және стратификация: теориялар мен қоғам типтері

Әлеуметтік құрылым және қоғамның стратификациясы

Жоспары:

«Қоғам» ұғымының мәні және түрлері.

Әлеуметтік стратификация теориялары

Қоғам, мемлекет, ел ұғымдары

Қоғам - жалпы мағынасында, мәдениеті ортақ, белгілі бір аумақта тұратын және өздерін біртұтас, өзгеше бірлестік деп білетін адамдар тобы; тар мағынасында бұрыннан немесе жақсы танымал ұлттық бірлестік.

Уикипедиялық сөздік

Қоғам құрылымы:

Әлеуметтік саласы;

Экономикалық саласы;

Саяси саласы;

Рухани және мәдени саласы

Қоғамның пайда болу негізіне:

Эмиль Дюркгейм: ұжымдық сана;

М. Вебер: өзара ықпалдастық, әлеуметтік байланыс;

О. Конт: қоғамдық еңбек бөлінісі;

Т. Парсонс: ережелер мен құндылықтар;

К. Маркс: тарихи қалыптасқан қатынастарды жатқызады.

ХХғ. 50-60-жылдарында американдық әлеуметтанушылар Даниел Белл, Уолт Ростоу және француз әлеуметтанушысы Раймон Арон қоғам дамуын үшке бөлді:

индустриалдық сатыға дейінгі қоғамдар, оларды аграрлық немесе дәстүрлі қоғам деп те атайды;

индустриалдық қоғамдар;

постиндустриалдық қоғамдар.

Дәстүрлі қоғам - көбінесе ауылдық қоғам, индустриалды емес, бүгінгі индустриалдық қоғамға қарсы, өндіру мен мәдени мұраларды сақтайтын қоғам.

Дәстүрлі қоғам - саяси, әлеуметтік және мәдени дамуы дәстүрлі құндылықтарға, салт-санаға, ата-баба мұраларына негізделетіндігімен ерекшеленетін әлеуметтік орта.

Д. Белл индустриалдық қоғамда оның

әлеуметтік динамикасын анықтайтын

шамалар еңбек пен капитал болады деп есептеді.

Р. Дарендорф бойынша,

бұл қоғамда негізгі әлеуметтік конфликт меншіктің негізінде болады.

Ақпараттық қоғам - өндіріс пен ғылыми-техникалық және басқа ақпаратты қолдануды қоғам дамуының басты факторы ретінде қарастыратын әлеуметтік және футурологиялық тұжырымдама; өндірістің жоғары деңгейімен және ақпарат пен ақпаратттық қызметтер мүддесімен сипатталатын қоғам

Ақпараттық қоғам:

З. Бжезинский, Д. Белл, А. Тоффлер негізін қалаған постиндустриалды қоғамның бір түрі болып табылады. «Ақпараттық қоғам» ұғымынан басқа әртүрлі авторлар әркелкі атаулар қолданады: «ағартылған қоғам» (К. Флекснер), «қатер қоғамы» (У. Бек), «посткапиталистік қоғам» (П. Друккер), «ашық қоғам» (Дж. Сорос) .