Ауызда жағымсыз дәм сезіну

Презентация қосу

Түркістан жоғары медицина колледжі

СОӨ
Ж
Тақырыбы:Асқорыту жүйесі аурулары бар науқастарды
қарау

Орындаған: Нұрділдә. А
Топ: Е-303
Қабылдаған: Маделханова.А

Түркістан
Негізгі шағымдары
• жұтынудың бұзылуы – дисфагия
• ауырсыну
• лоқсу
• құсу
• кекіру
• қыжыл
• тәбеттің бұзылуы: жоғарылауы, төмендеуі, болмауы
• ауызда жағымсыз дәм сезіну, сілекей бөлінуінің көбеюі
• қан құсу
• қан кету
• метеоризм, іштің шұрылдап-құрылдауы
• іш өту
• іш қату
• тері қышуы
• сарғаю
• Іштің ұлғаюы (асцит)
Қарау
Науқасты жатқызып, жағдайы келсе тұрғызып қараған
жөн. Бірінші ауыз қуысының кілегей қабатын, тілін,
тістерін қарау керек. Ішті қарағанда іш жарығы (грыжа),
іштің алдыңғы іргесі веналарының кеңейгені, асцит болуы
түрегеп тұрғанда айқын көрініс береді: іштің бітіміне,
терісінің түсіне, шығыңқы жерлеріне, метеоризмге,
кіндіктің өзгерістеріне, көзге көрінетін қозғалыс
(перистальтика) бар-жоғына, тыныс алуға қатысуына зер
салу керек.
Асқазан және он екі елі ішек ауруларында науқастардың
дене бітімі жиі астениялық типте болады.
Лоқсу
Лоқсу – (жүрек айну, жүрек көтерілуі) құсқысы
келгендей сезім. Лоқсыған кезде науқастың беті бозарып,
басы айналып, сілекейі көбейіп, өзі әлсірейді. Лоқсу тек ас
қорыту жүйесі ауруларына ғана тән шағым емес, ол қан
қысымы көтерілгенде де, жүйке күйзелісінде де, т.б.
көптеген жағдайларда да байқалады.
Кекіру
Ауамен кекіру (аэрофагия), қышқылтым дәммен кекіру,
шіріген жұмыртқа иісімен кекіру түрлері де болуы мүмкін.
Бауыры мен өт жолдары ауыратын науқастар кекіргенде
аузына ащы дәм келеді. Ал асқазан қалтқысының тесігі
тарылғанда немесе ас қазан бұлшық еттері әлсіреп, тамақ әрі
қарай ішекке өтпей асқазанда тұрып қалуынан шіриді, соның
нәтижесінде түзілген күкіртсутегі кекіргенде шіріген
жұмыртқа иісін береді. Асқазан мен тоқ ішек арасында
жыланкөз қалыптасқанда кекіріктен нәжістің иісі шығады.
Құсу
Гастрит, асқазанның жара, рак ауруларында жиі
байқалатын белгі. Құсудың болатын уақытына (аш немесе
тоқ кезде, тамақ іше салысымен немесе біраз уақыт өткен
соң, қатты ауырсынғанда пайда болуына көңіл аудару
керек). Лоқсумен, сілекей бөлінуімен байланысына,
құсықтың мөлшеріне (аз, көп), құрамына - тамақ, өт, қан,
т.б., түсіне - сүт қосқан кофе түстес, алқызыл, т.б.) зер салу
керек.
Бауыр және өт жолдарының ауруларында науқастардың көбі
гиперстеник болып келеді (өтке тас пайда болу ауруында).
Науқастың өте жүдеуі, кахексияға үшырауы бауыр
циррозында, бауыр мен өт жолдарының қатерлі ісіктерінде
болады.
Теріге қан құйылу, петехиялық (нүктелі) бөртпе бауыр
жетіспеушілігіне тән. Теріде қасыған тырнақ іздері болуы, тері
сары түске өзгеруі мүмкін.
Ауызда жағымсыз дәм сезіну
Ауыз қуысында тістің, кілегей қабатының тікелей
өздерінің зақымдануымен қатар басқа ағзалар мен
жүйелердің ауруларымен байланысты өзгерістер де
байқалады. Мысалы, қаназдықтың бір түрі - Аддисон-
Бирмер ауруында ауызда күйдіріп тұрғандай сезім
пайда болса, бауыр, асқазан, ішек ауруларының
кейбіреуінде ауыздан жағымсыз иіс шығып немесе
қышқылтым дәм сезінеді, ал қантты диабетпен сырқат
адамдардың аузы құрғай береді.
Ауырсыну
Орны: ауырсынған жері;
Таралуы: берілетін аймағы;
Сипаты: кесіп, күйдіріп, сыздап, түйіліп, бүріп немесе толғақ
қысқандай және т.б.;
Пайда болуы: кенеттен, біртіндеп, алғаш рет немесе бұрын
болғандығы;
Тұрақтылығы: тұрақты немесе ұстамалы;
Ұзақтығы: неше уақытқа созылады;
Тамақ қабылдаумен байланысы: тамақ қабылдағаннан кейін неше
уақыттан соң п/б;
Жеңілдік әкелетін немесе керісінше күшейтетін факторлар
Ішті қарағанда (тікесінен және шалқасынан) -
асцитті анықтауға болады (цирроз және портальды
гипертензияда).
Асцит кезінде тікесінен тұрғызып қарағанда іш
төмен қарай салбырап кетеді, өйткені жиналған
сұйықтық төмен қарай кетеді. Шалқасынан жатқанда
іштің екі бүйірі жайылып кетеді. Мүндай пішіндегі
ішті «бақа іші» деп атайды.

Ұқсас жұмыстар

Дәм мен иіс сезімі

Тұлға типтерінің классификациясы

ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕРДІҢ МЕДИЦИНАДА

Сезіну. Қабылдау. Елестеу. Қиялдау

Дәм сезу механизмі

Соматосенсорлық, ауырсыну талдағыштары

ТАЛДАҒЫШТАР ФИЗИОЛОГИЯСЫ

Иіс кірпікшелері

Талдағыштардың морфологиялық ерекшеліктері

Көру анализаторы

Пәндер