Ақмола облысы құрамындағы қазақтардың үлес салмағы

Презентация қосу

XX ғасыр басындағы Қазақстанның әлеуметтік -экономикалық
және саяси жағдайы.

picture

О Р Ы Н Д А Ғ А Н : А Б И Л О ВА . А .
XX ғасыр басында қазақ өлкесі 6 облыстан тұрды:

Түркістан генерал-губернаторлығы 1897 жылы өлкеде халықтың саны 4147,8
(Орталығы – Ташкент) мың адам, оның ішінде қазақтар 3354 мың,
Сырдария облысы 1915 жылы 4205,2 мың, ал 1917 жылы-
Жетісу облысы 3615,1 мың адам болды. Сонымен, осы
жылдар ішінде қазақтар саны небәрі 231
Дала генерал-губернаторлығы мың адамға, яғни 6,8 пайызға өскен.
(Орталығы - Омбы) Қорытындысында өлке халқының
Ақмола облысы құрамындағы қазақтардың үлес салмағы
• Presentation template by HiSlide.io
Семей облысы 1897 жылғы 81,7 пайыздан 1917 жылғы 59,8
• Icons by Font Kiko пайызға дейін кеміп кетті. Қазақтар
• Орал облысы
Photos by Pexels
Төрғайsourse
облысы арасындағы демографиялық жағдайдың
• Graphic by Freepik
нашарлауы, бірінші кезекте оның табиғи
өсуінің төмен болуымен түсіндіріледі.
Қазақ
. халқы табиғи өсімінің төмен деңгейіне көшпелі тұрмыс салтының ауыр
жағдайы, эпидемиялық аурулардың кең таралуы және медициналық қызмет
көрсетудің болмауы себепті оның қатарындағы, әсіресе балалар арасында өлім-
жітімнің жоғары болуы себеп болды. Қазақтардың 1916 жылғы көтерілісінің
зардаптары да ерекше келеңсіз роль атқарды. Көтерілісті патшаның жазалау
отрядтары басып, жаныштап сол кезде осы ұлт-азаттық қозғалысқа қатысушылар
ғана емес, сонымен қатар бейбіт тұрғындар да мыңдап қаза тапқан еді.
Қазақтардың едәуір бөлігі империя шегінен Қытайға, Туркияға және басқа
елдерге үдере көшіп кетті. 1916 жылы Жетісу облысынан ғана шетелге 150
мыңға жуық қазақ көшіп кетті.
Қала халқының көбеюі жолдары:

I am here because I Ішкі
Қоныстан like create presentation.
Сауда
Жатақтар Youушылард
can find me atдемограф
twitter @username
қатынасы
санының
ың көптеп иялық ның
артуы.
келуі. өсім. дамуы.
1905-1907 жылға дейін I -ші орыс революциясы болып
өтті.Осы кезеңде қазақтардың петициялық қозғалысы да
Quotation
басталды.XX ғасырдың басында қазақтарда петициялық
қозғалыс етек алды.Қазақ зиялылары өмірлік маңызы бар
мәселелерді петиция жолдау арқылы шешуді жөн көрді . Ол
петицияларда жер және дін мәселесі халыққа білім беру сынды
алуан -түрлі талаптар қойды.Петицияға Семей облысына
қарасты Қарқаралы уезінен Халық арасына кеңінен танымал
42 қазақ қол қойды.Олардың ішінде Әлихан
Бөкейханов ,Ахмет Байтұрсынұлы ,Жақып Ақбаев, Темірғали
Нұрекеев т.б болды . Қазақтардың саяси іске араласуы Ресей
мемлекеттік Думасына қатысуынан басталды

“Бүкіл дала саясат аясына
тартылып ,азаттық үшін
қозғалыс тасқынының
құрсауына енді”
А.Байтұрсынұлы.
1-ші және 2-ші мемлекеттік Думаларына қазақтардан бар-жоғы 12 адам сайланған еді.
Қоныс аудару. Столыпиннің аграрлық реформасы.

1905-1907 жылдардағы революция патша үкіметі жалпы алғанда
аграрлық мәселедегі және соның ішінде қоныс аудару
мәселесіндегі тактикасын өзгертуге мәжбур етті. Патша үкіметі
ауыл шаруашылығын елдің капиталистік жолмен дамуына
бейімдеу бағытын ұстап, қала мен село буржуазиясынан тірек
іздей бастады. Муның өзі 1906 жылғы 9 қарашадағы указбен және
1910 жылғы 14 маусымдағы заңмен бекітілген Столыпиннің
аграрлық саясатынан айқын көрініс тапты. Шаруалардың селолық
қауымнан шығуына, өзінің үлесті жерінің қожасы болуына және
хутор немесе отруб құруына құқық берілді. Бұл заң әсіресе
жағдайы нашар шаруалардан арзан бағамен жер сатып алушы
ауқатты шаруалар, кулактар үшін өте пайдалы болды.
СТОЛЫПИННІҢ АГРАРЛЫҚ САЯСАТЫ

Столыпиннің аграрлық саясатының нәтижелерінің бірі шаруалардың
шет аймақтарға, атап айтқанда Қазақстанға жаппай көшуі болды.
Егер 1893 жылы мен 1905 жыл аралығында, яғни 12 жылда
Россиядан қоныс аударғандар үшін қазақтардан 4,074170 десятина
жер алынса, одан кейінгі жеті жылда (1906-1912 жж.) 17 миллионнан
астам десятина жер тартып алынды. Қоныс аударудың
басыбайлылық әдісі шаруаларды қатты күйзеліске ұшыратты. 1917
жылға дейін Қазақстанның 45 миллион десятина жеріне ие болған
көшіп келгендердің саны 1,5 миллионға жетті. Өлке халқынаң үштен
бірі Россияның орталық аудандарынан, Еділ бойынан, Украинадан
келгендердің басым көпшілігі орыстар мен украиндар болды.
Облыстардағы қазақстардың үлесі:

Сөйтіп, патша өкіметінің қоныс Семей Ақмола
аудару саясаты Қазақстанда жер облысы - 73% облысы –
мәселесінде қайшылақтердың
шиеленісуіне, еңбекші қазақ 36,6%
бұқарасының жерсіз қалып
күйзелуіне әкеп соқты. Қоныс
аудару нәтижесінде жергілікті Сырдария Жетісу
қазақ халқының Қазақстандағы
үлесі айтарлықтай кеміді. облысы – облысы –
63,3% 60,5%

Торғай
Орал облысы
облысы –
– 56,9%
58,7%
Өнеркәсіптің дамуы. Темір жол.
1906 жылы ұзындығы 1656 шақырым болатын Орынбор-
Ташкент темір жолы іске қосылды. Бұл жолдардың
Қазақстанды Россияның дамыған экономикалық
аудардарымен байланыстыруда маңызы зор болды.

XX ғасырдың басында патшалық Россия
Қазақстанның тау-кен байлықтарын пайдалануға
айрықша назар аударды. Олар мұнда тау-кен 1893-1895 жылдар аралығында Сібір теміржолы
өнеркәсібін және ауыл шаруашылық шикізатынсалынды. Бұл темір жолдың 178 шақырымы Қазақстан
өңдеу жөніндегі кәсіпорындарды дамытуға күш жерінде төселді.
салды. Алтын, күміс, түсті металл, көмір өндіретін
кәсіпорындар көбейді. Осы тұста мұнай өнеркәсібі
де пайда болды. (Орал – Жем мұнай ауданы).
Тау-кен өнеркәсібі негізінен Орталық және Шығыс
Қазақстанда дамыды. 1893-1897 жылдар аралығында Орал-Рязань темір жолы
салынды. Оның 194 шақырымы Қазақстан жерінде
төселді.
Өндіріс орындары
және
жұмысшылар.
1902 жылы Қазақстандағы өндіріс
орындарының саны 8887-ге, ондағы
жұмысшылар саны 25393-ге жетті.
XX ғасырдың басында Қазақстан жеріндегі ең
ірі өнеркәсіп орындары: Қарағанды көмір
шахтасы, Успен кеніші, Спасск мыс заводы,
Риддер металлургия комбинаты. Осы өнеркәсіп
орындарының әрқайсысында 300-400 жұмысшы
болды. Ал Орынбор-Ташкент темір жол
құрылысында 30000-ға жуық адам еңбек етті.
Жұмысшылардың, әсересе жергілікті қазақ
жұмысшылардың жағдайы өте ауыр болды.
Жұмыс күні 14-16 сағатқа созылды.
Жұмысшылардың еңбек ету жағдайы да өте-
мөте ауыр еді, еңбек құралдары сүймен, қайла
және күрек болатын. Апатты Оқиғалар жиі
болып тұрды.
XX ғасыр басында
ұлттық аймақтарда
отаршылдық езгі
күшейді

Елдегі таптық және
ұлттық қайшылықтар
шиеленісе түсті.
Осының бәрі Қазақстанда да әлеуметтік
Патша өкіметі бір қайшылықтарды шиеленістіріп, тап
халықты екінші күресін өрістетуге әкілді.
халыққа айдап салып,
кескілестіріп отырды,

Ұлт мәдениетін
тұншықтарды.

Ұқсас жұмыстар

Бірінші орыс революциясы және оның Қазақстанға әсері

1921 жылы маусымда Орал губерниялық партия комитеті

Қоныс аударудың екінші кезеңі

Экономикалық география

Ақмола облысы демократиялық төңкерісі және оның Қазақстанға әсері

Қазақ жұмысшыларының аздығы

Экономикалық аудандар

Қазақ даласына жер аударылған ұлттар тарихы

Қазақстан азамат соғысы жылдарында

ХІХ-ХХ ғасырлардағы қоңыстандыру саясаты

Пәндер