Ішкі секреция бездері немесе эндокриндік мүшелер жүйесі
Презентация қосу
Ішкі секреция бездері.
Гормондар. Гипофиз.
Эндокриндік жүйе
ЭНДОКРИНДІК ЖҮЙЕ – АРНАЙЫ
ЗАТТАРДЫҢ(ГОРМОНДАР) КӨМЕГІМЕН
АҒЗАДАҒЫ БАРЛЫҚ ҮДЕРІСТІ
РЕТТЕЙДІ.
МҮШЕЛЕР ҚЫЗМЕТІНІҢ ГОРМОНДАР
АРҚЫЛЫ РЕТТЕЛУІН ГУМОРАЛЬДІК
РЕТТЕЛУ ДЕЙДІ.
Ішкі секреция бездері немесе эндокриндік
мүшелер жүйесі
Эндокриндік мүшелер
жүйесі(грек «endon»- ішкі,
«crino» - бөлемін) –
бездерде бөлінетін
сұйықтықты шығаратын
өзек болмағандықтан,
сұйықтық бірден қанға
өтеді.
Ішкі секреция бездеріне
жататындар: Гипофиз,
қалқанша без,
қалқаншамаңы безі, айырша
без, эпифиз, бүйрекүсті безі
және т.б.
Гормондар
• Гормондар (грекше «hormae» -
қоздырамын, қозғалысқа келтіремін) – ішкі
секреция бездерінен бөлінетін және
ұлпалар мен мүшелерге әсер ететін
биологиялық белсенді заттар.
Гормондар —органикалық заттар, химиялық табиғаты
жағынан әр түрлі болып келеді:
Нәруыздан Аминқышқылдардың стероидтік
туындысы
инсулин,
соматотропин, адреналин,
Жыныс бездерін
пролактин норадреналин,
және бүйрекүс
тироксин,
безінің гормонда
трииодтиронин
Бездің Бөлетін Ерекшелігі. Бездердің қызметі
№ аты гормон бұзылуынан болатын
аурулар
Егер Егер
гормондар гормондар
аз бөлінсе көп бөлінсе
1 Гипофиз Тиреотропин Пішіні Ергежейлілік акромегалия
Соматотропин үрмебұршақ
(өсу тәрізді. Ересек
гормоны) адамдарда салмағы
0,5-0,6г. Гипофиз –
безді және жүйке
ұлаларынан
тұрады.
2 Гипотала Нейрогормонда Ішкі секреция Бездердің
мус р бездерінің қызметін белсенділігі
реттейтін орталық. төмендейді
Алыптылық
Ергежейлілік
Акромегалия – аяқ-қол
сүйектерінің үлкен болуы
Гипофиз
• Гипофиз (гр. «һурорһуsіs» — өсінді) аралық
мидың астыңғы жағына жіңішке өсінді
арқылы бекінеді. Пішіні үрмебұршақ
тәрізді, ересек адамдар да салмағы 0,5-0,6
г-ға жетеді. Гипофиз — безді және жүйке
ұлпаларынан тұрады. Гипофиз алдыңғы,
ортаңғы және артқы бөліктерден тұрады.
• Қызметі:
• 1) гипофиздің алдыңғы бөлігі құрамы
нәруыздан тұратын өсу гормонын
(соматотропин) бөледі. Өсу гормоны дененің,
өсіресе ұзын сүйектерінің өсуіне әсер етеді;
• 2) нәруыздың, майдың, көмірсудың алмасуын
реттейді;
• 3) жыныс бездерінің жұмысын қалпына
келтіреді;
• 4) сүт безінен сүттің бөлінуін камтамасыз
етеді;
• 5) бүйрек үсті безі қыртысының өсуіне, одан
бірнеше гормондар бөлінуіне, қалқанша
бездің дамуына әсер етеді;
• 6) кандағы темірдің тұрақтылығын сақтайды
• Соматотропин немесе өсу гормоны (СТГ) –
белоктың алмасуын, ұлпалардың өсуін
реттейді, май мен көмірсудің алмасуына әсер
етеді
• Тиреотропин (ТТГ)қалқанша безінің
қызметіне әсер етеді: йодтың без
клеткасында жиналуына, тотығуына әсер етіп
қалқанша безінің гормондарының қызметін
реттейді.
• Адренокортикотропин (АКТГ)бүйрекүсті
бездерінің қыртыс қабатының горомондары
глюкокортикойдтар мен
адренокортикойдтардың өнуіне әсер етеді
және көмірсутегінің алмасуына әсер етеді.
• Гонадотропиндер (лютейіндеуші,
лютеотроптық, фоликулстимулдеуші
горомондар)жыныстық жетілу кезінде маңызы
арта бастайды. Ерлер сперматогенезін
күшейтеді, әйелдер етеккірін мезгілінде
келтіреді, емізетін әйелдің сүтінің келуін
реттейді.
• Меланотропин (МТГ)адам терісінің түсін
реттейді. Мөлшері көбейіп кетсе дене терісі
сүттей ақ, ал азайып кетсе қоңыр дақ пайда
болады
• Окситоцин жатырдың
жиырылуын қамтамасыз етеді,
әйел босанып жатқанда
баланың сыртқа шығуына
көмектеседі.
• Вазопрессинді антидиурездік
гормон деп те атайды. Ол
бүйрек каналшаларында судың
қанға қайта сіңуіне әсер етеді.
Гиперсекрециясында – қантсыз
диабет ауруы пайда болады
(тәулігіне бірнеше литр несеп
бөлінеді).
Назарларыңызға рахмет
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz