Мәдениеттің белгілер жүйесінің типологиясы

Презентация қосу

СӨЖ

Мәдениет семиотикасы. Мәдениеттің мәтіндік
концепциялары

Тексерген:Омарғазы
Е.Е
Жасаған:Тохтарбай М.Е
Группа: стом 103Б
Семиотика мәдениетінің Семиотика негіздері
• Семиотика мәдениетінің негіздері Семиотика белгілер туралы
ғылым. Семиотика пәні - адам мен әлем арасындағы қарым-қатынас
(соның ішінде адам мен басқа адамдар арасындағы қарым-қатынас).
Мәдениеттің семиотикасы - семиотика бөлімі, олар құрылып, өмір
сүріп жатқан қауымдастықтардағы мәтіндік және символдық
формалардың қозғалысы мен өзгеру заңдылықтарын зерттейтін
бөлімі.
Мәдениет тілдері
• Мәдениет тілдері - мәдени байланыста қолданылатын әр түрлі
белгі жүйелерінің жиынтығы. Мәдениет тілдері - мәдени
байланыста қолданылатын әр түрлі белгі жүйелерінің
жиынтығы. Мәдениет тілдері кең мағынада адамдарға бір-
бірімен коммуникативтік қатынастарға түсуге, мәдениет
кеңістігінде жүруге мүмкіндік беретін құралдар, белгілер,
рәміздер, мәтіндер болып табылады.
Мәдениет тілдерінің тарихы

• Жазу тарихы Жазу ұрығы «тақырыптық хат» болды -
қарапайым қоғамда пайда болған хабарламаларды жеткізу
үшін заттарды пайдалану (мысалы, зәйтүн бұтағы). Жазу
тарихының алғашқы кезеңі сызбалардағы хат болды
(пиктография). 2 кезең - идеографиялық жазу, онда сызбалар
иероглифтерге айналады. 3 кезең - алфавиттік әріп.
• Әр түрлі тілдер арасындағы «әсер ету саласы»: адамдардың
күнделікті, күнделікті қарым-қатынасында оның негізгі
құралы - тірі дыбыстық сөйлеу. Адамдардың ғылыми-
практикалық қызметінде негізгі тілдер жазбаша-ауызша және
ерекше графикалық сипатта болады.
Символ түсінігі
• Символ туралы түсінік және оның мәдениеттегі рөлі Рәміз -
бұл объектінің терең мағынасы ашылатын объективті мәні
жоқ белгі. Таңбаны қолдана отырып, адам тілдің
мүмкіндіктерінен асып түсетін тәсілдер арқылы ақпаратты
беру тәсілін тапты. Мысалы, елтаңбалар, эмблемалар,
баннерлер, «үш құс», «бейбітшілік көгершіні» бейнелері
нақты формадан басқа абстрактілі ұғымдарды жеткізеді.
Таңбалар
• Таңбалардың үш түрі Шартты белгілер. «Кесте» сөзі мен
«кесте» тармағының ішкі байланысы жоқ, бірақ осы атауды
шақыру үшін шартты түрде байланысқан. Рәміздер кескіндер
болуы мүмкін, мысалы, жалауша, крест. Кездейсоқ таңба.
Олар жеке. Олар адамның белгілі бір көңіл-күйін суреттерде
(армандарда) жеткізеді. Әмбебап таңбалар. Таңба мен оның
арасындағы ішкі байланыс бар. Дене бұл алгоритм емес,
біздің ішкі күйімізді білдіретін символ.
Мәдениеттің белгілер жүйесінің
типологиясы
• Мәдениеттегі белгі түсінігі Белгі дегеніміз - қандай да бір
басқа объектінің, меншіктің немесе қатынастардың
объективті орнын басатын және хабарламаларды (ақпаратты,
білім) алу, сақтау, өңдеу және тарату үшін қолданылатын
материалдық объект (құбылыс, оқиға). Бұл функционалды
мақсатымен шектелген объектінің кескінін
материалдандырылған тасымалдаушы. Белгінің болуы
ақпаратты коммуникацияның техникалық арналары арқылы
және оны әр түрлі - математикалық, статистикалық,
логикалық - өңдеу арқылы жіберуге мүмкіндік береді.
• 3. Иконикалық белгілер - бұл суреттердің белгілері, олар олардың
мағынасын білдіреді. Мысалы, жаяу жүргіншілер өткелін көрсететін
белгілер, сандар, эскалаторлар. Белгішелер арасында ерекше орын
рәміздер болып табылады. (Елтаңбалар, елтаңбалар, бұйрықтар,
баннерлер). 3. Иконикалық белгілер - бұл суреттердің белгілері, олар
олардың мағынасын білдіреді. Мысалы, жаяу жүргіншілер өткелін
көрсететін белгілер, сандар, эскалаторлар. Белгішелер арасында
ерекше орын рәміздер болып табылады. (Елтаңбалар, елтаңбалар,
бұйрықтар, баннерлер).
• 4. Шартты (шартты белгілер). Мысалдар: мектеп қоңырауы, жедел
жәрдемдегі қызыл крест. Шартты белгілердің екі негізгі түрі: -
сигналдар (бағдаршам түстерінің мағынасы); - көрсеткіштер
(картографиялық белгілер, мектеп белгілері).
• 5. Вербалды белгілер жүйесі - табиғи тілдер. Адамның туа
біткен және генетикалық тұрғыдан мұрагерлік тілдік қабілеті
бар. Бірақ тілдік қабілеттің дамуы мен дамуы адамдарда тек
қарым-қатынас жағдайында болады.
• 6. Қол қою жүйелері. Олардың ішіндегі ең маңыздысы - жазу,
табиғи тіл, ауызша сөйлеу белгілерін жазуға арналған жүйе.
Белгілеу жүйесінің бұл түріне музыкалық нота жатады.
• Мәдениет тілдерінің жіктелуі Табиғи тілдер таным мен
қарым-қатынастың негізгі және тарихи бастапқы құралы
ретінде (орыс, француз, эстон, чех және т.б.). Табиғи
тілдердің авторы жоқ, олар табиғи түрде пайда болады және
өзгереді және адамдардың еркіне қарамастан.
• Қосалқы тілдер (қайталама модельдеу жүйелері) - бұл
табиғи тіл деңгейінен (миф, дін, өнер) құрылған
коммуникациялық құрылымдар. Қосалқы тілдер (қайталама
модельдеу жүйелері) - бұл табиғи тіл деңгейінен (миф, дін,
өнер) құрылған коммуникациялық құрылымдар. Олар
қарапайым тілмен берілуі мүмкін емес ақпараттың осындай
көлемін жіберуге мүмкіндік береді.
Қорытынды
• Символдық кеңістік және мәдениеттану тақырыбындағы
негізгі нәтижелер.Тілдің негізгі мәні мен негізгі функциясы
«әлемді ойға айналдыру» қызметінде жатыр. Тілде ой
білдірілмейді, бірақ орындалады, жүзеге асырылады. Тіл -
бұл тәртіп орнатылып, өмір сүретін мәдениеттің торларының
бірі. Бұл кез-келген мәдениеттің тәртібі бекітілген белгілер
жүйесі. Қорытындылай келе, тіл - бұл мағыналарды, мәдени
кодтарды, белгілер жүйесі мен қарым-қатынас тәсілдерін
шығару жөніндегі қызмет.
Пайдаланған әдебиеттер
• Ш.Нағымұлы “Мәдениеттану” Фолиант баспасы, Астана
2010 жыл
• Ө.С Төкенов “Мәдениет тану” Алматы 2005 ж
• https://ppt-online.org/106783

Ұқсас жұмыстар

Мәдениет морфологиясының мазмұны

Мәдениеттің белгілер әлемі типологиясы

Мәдениет тілі

Мәдениет және өркениет ұтымдарынын жалпы аныктамасы

Саяси мәдениеттің түсінігі, саяси мәдениеттің типологиясы

Ұйымның корпоративтік мәдениеті

ХV ғ. екінші жартысы – ХVІІІ ғ. бас кезіндегі қалалық мәдениеті

Саяси мәдениет пен мінез - құлық

Рухани білім

Корпоративтік мәдениет

Пәндер