Ата ұрпақ




Презентация қосу
Слайд көрсетілім, кесте,
Жаңа білімді сызба Конференция
меңгеру сабағы Сабақтағы көрнекілік сабақ

Сабақтың түрі Сабақтың құрылымы Сабақтың формасы

Сабақтың мақсаттары Сабақтың барысы
Ұйымдастыру
Білімділік : Оқушыларға адам
генетикасының ерекшеліктері мен Жаңа білімді меңгеру
Конфенеция бөлімі.
әдістері жайлы білім беру
Оқушылардың баяндама,
Дамытушылық: Оқушылардың зерттеу жұмыстарын қорғауы
Шығармашылық қабілеттерін Жаңа білімді бекіту
дамыту, зерттеу жұмысына баулу Есептер шығару, кестемен
Тәрбиелік: жұмыс, сұрақтарға жауап беру
Адамгершілік қабілеттерін дамыту Қорытындылау
Бағалау
Сабақтың
мақсаттары
Білімділік : Оқушыларға адам
генетикасының ерекшеліктері мен
әдістері жайлы білім беру
Дамытушылық: Оқушылардың
шығармашылық қабілеттерін дамыту,
зерттеу жұмысына баулу
Тәрбиелік :Адам деген қадірлі атқа ие сай
болуға баулу
Г

Е

Н

Е

Т

И

К

А
Сұрақтары.
1.Екі белгінің дамуын анықтайтын ағзалар.
2.Бірден байқалмайтын белгі.
3.Ата-аналарынан алынған гендер
4.Адам генетикасын зерттеудің бір әдісі
5.Бір белгінің дамуын анықтайтын ағзалар.
6.Организмнің ішкі ,сыртқы белгілерінің
жиынтығы.
7.Тұқымқуалаушылық өзгергіштікті
зерттейтін ғылым
8.Дрозофилла шыбынының тұқым қуалау
заңын зерттеген ғалым
Сиқырлы сұрақтар(4 сұрақ)
1. Жынысты қалай анықтайды және аутосом
дегеніміз не?
2. Гомозигота және гетерозигота ұғымдарын
түсіндір (мысал келтір).
3. Жыныспен тіркес тұқым қуалау деген не?
5-жолды өлең:
1. Зат есім (бір сөз) -
2. Сын есім (екі сөз) -
3. Етістік (үш сөз) –
4. Үстеу ( төрт сөз) –
5. Түйін сөз (бес сөз) –-
Адамның тұқымқуалаушылық пен өзгергіштігін
зерттейтін ғылым саласы антропогенетика деп
аталады

Антропогенетиканың әдістері:
Генеологиялық әдіс;
Егіздік әдіс;
Биохимиялық әдіс;
Цитогенетикалық әдіс;
Гендік дактилоскопиялық әдіс;
Иммунологиялық әдіс.
Генеологиялық әдіс адамның тұқым
қуалаушылығын шежіре картасын жасау арқылы
зерттеу әдісін айтамыз

Шежіре жасауды бастайтын адам- пробанд

Пробандтың іні-қарындасы сибстер

Шежіреде талданатын ұрпақтар:

Ата ұрпақ
Әке ұрпақ
Өзінің ұрпағы
Балалар ұрпағы
Немерелер ұрпағы
Шөберелер ұрпағы
Шөпшектер ұрпағы
Генелогиялық әдістің
маңыздылығы
Тұқым қуалайтын аурулардың алдын алу
Туыстық некенің алдын алу;
Өзінің ата-тегіне, ата-бабаларына деген
құрметті арттыру;
Қазақ, еврей, неміс және ағылшын
отбасыларында өз шежіресін ұрпаққа
қалдырып отырады
Еркек Әйел неке
Туыстық Жасанды түсік
неке

Баласыз неке Бір жұмыртқалы
егіздер
Қайтыс болғандар Өлі туу Түсік тастау

Пробанд-зерттелетін белгінің иесі
Шежіре құруда қолданылатын
шартты белгілер.
ҚҰНАНБАЙДЫҢ
ДАРЫНДЫЛЫҚ ҚАСИЕТІН
КӨРСЕТЕТІН ШЕЖІРЕЛІК
КАРТА
Құнанбай

Құдайберді Абай

Шәкәрім Ақылбай Мағауия

- дарындылық қасиеттің берілу белгісі.
•Егіздік әдіс генетикалық жағынан бір-біріне жақын адамдардың
қабілеттерінің, қасиеттерінің сыртқы ортада көрінуі.
•Бұл әдісті алғаш рет қолданған ағылшын антропологі
Ф. Гальтон
Егіздер

Бір жұмыртқалы егіздер
Әр түрлі жұмыртқалы Сиам егіздер белгілі
бір сперматазоид
егіздер екі спрематозоид бір мүшелер арқылы
ұрықтандырған жұмыртқа
екі жұмыртқа жасушасын байланысқан кемтар
жасушасының теңдей
ұрықтандырудан пайда егіздер. Чанг пен Энг
екіге бөлінуі арқылы пайда
болады сиам егіздері
болады
Сиам егіздері
Цитогенетикалық әдіс
Хромосомалық өзгерістердің нәтижесінде
туындайтын аурулар: Клайнфельтер синдромы,
Тернера-Шерешевский, Даун, Патау, Эдвардс
синдромы және т.б.
Биохимиялық әдіс
Биохимиялық әдіс
Қантты диабет;
Галактоземия;
Фенилкетонурия;
Альбенизм;
Шизофрения;
Гипертония.
Адам генетикасының зерттеу әдістері
Генеалогиялық Егіздік әдіс Цитогенетикалық Биохимиялық
әдіс әдіс әдіс

Шежіре құруға Бір мезгілде екі Хромосомалар-ды Кейбір тұқым
және қайсыбір немесе екіден микроскоп қуалайтын
белгінің ұрпақтан көп туылған арқылы зерттеуге аурулардың зат
ұрпаққа берілуін балаларды негізделген алмасу процесінің
қадағалауға зерттеуге бұзылуынан
негізделген негізделген болатынын
анықтайды.

Монозиготалы Дизиготалы

Бір жұмыртқалы егіздердің генотипі Әр түрлі жұмыртқалы егіздердің генотипі
біркелкі, барлық белгілері ұқсас әр түрлі, бір қатар белгілері бойынша бір-
болады біріне ұқсмайды

Конкорданттылық Дискорданттылық
Бұрыштар әдісі
Цитогенетикалық әдіс.
«Бір биеден ала да туады, құла да
туады».

Генеологиялық әдіс
Туыстық некенің «Атадан ұл туса игі,
түбі бұлдыр Ата жолын қуса игі»
« V» «+» - «-» «?»
Бұрыннан білемін Жаңа ақпарат Менің ойлағаманыма Білгім келеді
қайшы кереғар

30 aru-rashid
...... – адамның тұқымқуалаушылығы мен өзгергіштігін,
қалыпты белгілердің және түрлі
аурулардың тұқым қуалау ерекшеліктерін,
ол аурулардың қалыптасуындағы ...
мен орта факторларының рөлін зерттейді.
............ - шежірелік карта құру арқылы зерттеу.
............ - адам кариотипіне цитологиялық анализ жасау.
………. - егіздердің белгілерін немесе аурудың,
кемістіктің пайда болуын зерттеу.
.............. - ДНҚ – ның құрамын зерттеу
1. Қызыл дөңгелек – маған сабақ ұнаған жоқ,
уақытым босқа өтті
2. Жасыл дөңгелек – сабақ ұнады, әліде
ізденуім керек
3. Сары дөңгелек – сабақ маған қатты
ұнады,жақсы қатыстым деп ойлаймын

Ұқсас жұмыстар
Будандастыру
Жеті ата Жеті ұрпақ
Мендельдің бірінші және екінші заңдары
Моногибритді будандастыру. Мендельдің бірінші және екінші заңдары
Ата - ана және қоғамдық жұмыс
Тұқым қуалаудың жалпы заңдылықтары. Аллельді гендердің өзара әсері
Әдепті бала ата - анасын мақтатар
Жеті саны қазақта киелі сан
Генетикалық Анықтамасы белгілер
Генетиканың даму кезеңдері
Пәндер