Өмірдің мәні

Презентация қосу

Өмірдің мәні

Лев Толстой

Орындаған: Қалдыхан Айгүл
Қабылдаған: Сембаев Руслан
Жоспар

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім
2.1 Л.Н. Толстой туралы.
2.2 Толстойды мазалаған басты философиялық сұрақ.
2.3 Толстойдың екі жарты өмірі.
2.4 Адамдарды өмірдің мәні туралы ойлану қабілетіне
қарай торт топқа бөлу.

III. Қорытынды.
те замандағы өмірдің мәні тура
Ерте замандарда адамдар сауаты саяз, ілім-білім болмаған
кезде «өмірдің мәні не?» деген сұраққа онша терең бойлай
алмаған. Ол кезде оларға мағына туралы емес, «өзіңнің
Жаратушы алдындағы міндетің туралы ойлан», деп үйрететін.
Яғни «Құдай сені о баста жаратып, маңдайыңа тағдырыңды
қашап жазып берген. Сен сол соқпақпен жүре бер», дейтін.
Келе-келе адамзаттың сана-сезімі өсіп, жерге жол көрсетуші
киелі кітаптар түсіп, пайғамбарлар дүниеден озып, қоғамда
сауатты, саналы адамдар көбейген кезде Құдай «мені не үшін
жаратты?» «Тағдырымның мәні не?»-деген сұрақтармен басы
қата бастады. Осылайша «өмірдің мәні» деген ұлы философия
алдыңғы орынға шықты. Бұл сұраққа Ү-ІҮ ғасырларда қайсыбір
ойшылдар «өмірдің мағынасы барынша рахат көру», деп жауап
берді. Қолыңнан келсе, қонышыңнан бас. Амалын тапсаң
азаптан қаш та, жеңіл жолмен бұл өмірдің ләззатын сорып жата
бер. Бұл көзқарасты ғылымда «гедонизм» деп атайды. Гректің
«хедоне» «рақат, ләззат» деген сөзінен шыққан. Ең қызығы бұл
көзқарас өте өміршең болып шықты. Күні қазіргіге дейін өмірдің
мәнін осылай кері түсіндіретін саяз адамдар қоғамда жетіп
артылады.
Лев Николаевич
Толстой
Лев Николаевич Толстой
орысжазушысы, ағартушыс
ы, публицисті және
ойшылы. Әлемдегі ең ұлы
жазушылар-
романисттардың бірі. 1854
—1855
жылдарғы Севастопоь
корғанысының қатысушыс
ы. Ғалым және діни ойшыл,
оның беделі ойы жаңа
діни-этикалық және саяси
қозғалысты жаратты
— толстойшылдық. Өзінің
ойы
Лев Николаевич Толстойды (1823-1910) дүние жүзі ұлы
жазушы ретінде біледі, бірақ оның философиялық ойлары
көпшілікке енді ғана танымал болып келе жатыр. Орыс
ойшылының философиясын терең, объективті зерттеу ісі
әсіресе соңғы он бес жыл ішінде жақсы деңгейде жүргізілуде.
Бұл пікіріміздің дәлелі ретінде жазушының философиялық
шығармаларының бөлек жинақ болып жарық көруін
(Л.Н.Толстой. Избранные философские произведения.
М.,1988), бұрын жарияланбаған философиялық ой-
толғаныстарының үлкен еңбек болып басылып шығуын
(Л.Толстой. Путь жизни. М., 1993) және оның философиялық
көзқарастарының көптеген ғылыми зерттеулердің арқауы
болып отырғандығын айтуға болады.
Екінші рет туылу

• Лев Толстойдың
өмірі теңдей 32
жылдан екі
бөлікке бөлінеді.

• Оның өмірінде
өмірдің
адамгершілік
негіздерінде
улкен өзгерістер
болды.
«То, что прежде казалось мне хорошо, показалось дурно, и то,
что прежде казалось дурно, показалось хорошо. Со мной
случилось то, что случается с человеком, который вышел за
делом и вдруг дорогой решил, что дело это ему совсем не нужно,
- и повернул домой.»
Жазушы
философиясының басты
мәселелері қандай болды
десек, өзінің-
шығармаларында Л.Толстой

адамның руханилығы мен
адамгершілігі
талдады
мәселелерін
және бұл
тақырыпты өзін қатты
мазалаған, өмірінің соңына
дейін санасы мен жанына
тыныштық бермеген
экзистенциалдық-мәселе —
адам өмірінің мәні
контекстінде қарастырады.
Толстой өзіне, өзі арқылы бүкіл саналы Жарық дүниеге адам не
адамзатқа бағыттаған сауалдар тізбегі үшін келеді? Өмірдің мәні
осылайша жалғасып кете береді және бар ма? Бар болса, неде?
олар жазушының бүкіл көркем және Жоқ болса, неге? Өмірдің
философиялық шығармаларының мәні жоқ болса, өмір сүріп
желісі болды. Осы мәселелер тереңірек керегі не?
тексерілетін еңбектердің бірі —
«Исповедь»
Өмірінің бірінші және
екінші
бөлігі
o Ең жоғары o Толстой өзі үшін – мәнсіз
дворяндардың типтік өмір сүріппін деген
өкілі қорытындыға келеді

o Негізгі кәсібі – o Ол Христостың бағдарламасын
жазушылық қабылдапғ оны негіздеуге,
орындауға және уағыздауға
o Рухани дағдарыстык бар күшін салды.
күшеюі Толстойдың
дүниетанымындағы
күрт және қайтымсыз
сілкіністерге әкелді.
Өз өмірінің негізгі кезеңдеріне шолу жасай отырып, өмірінің
мәні туралы сұраққа жауап іздеуге тырысқан Л.Толстой өз
жанының күйзелісі арқылы бізге осы мәселенің бүкіл
трагедиялық сипатын жеткізеді. Адам зат тарихынан өшпес орын
алған тұлға, керемет классикалық дүниелердің авторы ретінде
өзін әлемге танытқан ұлы жазушы «Не үшін өмір сүрдім?» деп
қиналады, сұрағына жауап таба алмай аласұрады, ғылыми-
философиялық тілмен айтсақ, гиперрефлексияға ұшырайды.
Өзінің бұл жағдайын жазушы оте дәл суреттейді: «…сұрақтарға
жауап бере алмай, қор болдым. Өмірім тоқтады.
Жазушыны таңдандырған бір нәрсе — осы мазасыз
өмірмәндік қина-лыстын оның бақытты өмір сүруіне қажетті
нәрсенің бәрі жеткілікті кезенде— сүйікті әйелі, тамаша
балалары, бай имениесі бар, ортасына сыйлы, рухани күшті, дені
сау. Бұл жазушынын рухани дүниесінің терендігін көрсететін өзін-
өзі танып-білу қызметінің ерекшелігіңің дәлелі. Мұндай адам
өмірінің мәні мәселесінің тұңғиығына бойлаған сайын өзіне кеңілі
толмаушылық пен мазасыздық күшейе түседі, шым-шытырық
ойлар мен түсініктер әлемінде шарқ ұрған жан тығырыққа
тіреліп, өмірдің шекаралық жағдайына душар болады. Ол адам
үшін қауіпті, себебі тұлға қалыптасқан құндылықтар бағытынан
адаса бастайды, күнделікті практикалық қызметке деген қабілеті
төмендейді. Осы кезде адамға даналыққа. парасатқа негізделген
философия ғылымының кемегі қажет. Әрине, философия өмірдің
моні мәселесін түбегейлі шешіп береді деуге болмайды, бірақ
философия құбылысты түсінуге, оған белгілі бір көзқарас
қалыптастыруға көмектесіп, өмірге деген жаңа талпыныс, күш
береді.
Л.Толстой да философияға жүгінеді, Сократ, Шопенгауэр, Соломон сияқты
ойшылдардың өмір туралы ойларын қорытады. Бұл мәселе олардың да
тынышын кетірген «мәңгілік» сұрақ екендігіне кез жеткізіп, бірте-бірте осы
тығырықтан шығу жолдары туралы салмақты кезқарас қалыптастыра
бастайды. Өзін қоршаған адамдардың өмір сүру салтын, өмірдегі мақсаттарын
және ақыл-ой деңгейін асықпай бақылаған жазушы оларды өмірдің мәні
туралы ойлану қабілетіне қарай торт топқа беледі:

1) Ештеңе білмеу жолы — өмірдің зұлымдыққа толы және
мәнсіз екендігін білмей де, түсінбей де өмір кешетіндер.
Осылайша жайбарақат, Қаннен-қаперсіз өмір сүретіндердің
қатарында, Л.Толстойдың ойынша, өте топас, өте жас адамдар
және әйелдердің көпшілігі.

2) Эпикур жолы — өмірдің үмітсіздігін, өтпелілігін түсініп, бар
нәрсенің пайдасын, қызығын көріп қалуға тырысу.

3) Күш пен энергия жолы — өмірдің мәні жоқтығына,
сондықтан оны жою керектігіне көзі жетіп, өзін-өзі өлтірушілер.
Жазушы бұл топты ерекше бөліп атап, өзін өлімге қиюдың оңай
еместігін, оған үлкен жігер мол қуат иелері ғана бара
алатындығын ескертеді.

4) Әлсіздік жолы — өмірдің мәні жоқ екендігін біле тұра, өмір
ағыны на еріп өмір сүру.
Қорытынды

Л.Толстойдың өзі өмірмәндік мәселені сенім
категориясы арқылы шешеді: «Менің ойымша, өмірдің
мәні — сенім. Сенім адамға күш береді». Сенім
категориясын қалыптасқан пікір бойынша діни сеніммен
шектеуге болмайды. Толстой өз шығармаларында сенім
категориясының бай мазмұнын көрсетеді, өмірмәндік
мәселені дін, руханилық, адамгершілік мәселелерімен
байланысты қарастырады. Жазушы туындыларының
негізгі желісі де осы, яғни Л.Толстой үшін өмірдің мәні
сенімде.

Ұқсас жұмыстар

Артур Шопенгауэр өмірдің мәні туралы

Тарихтың түрлі кезеңдерінде өзгеріп отыратын адам өмірінің мәнін, құндылығын айқындаушы - сол адамның өзі

Кәсіби таңдау

Өмірдің мәнін негізгі тақырып етіп ұстанған ойшылдар

Философиялық антропология жайлы

Қуана біл

Ақша және өмірдің мәні

Түркі дәуірі ойшылдарының нақыл сөздері

Қажеттіліктер пирамидасы

Толстойдың өмірбаяны

Пәндер