Нағыз тері қабаты

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:Терінің
қызметі мен құрылысы
Тері:
• Көп қызмет атқаратын күрделі мүше.
• Адам денесінің сыртқы жабыны.
Ол микробтарды, еріген улы және
зиянды заттарды өткізбейді.
• Ауру мен денсаулықтың айнасы.
• Сипап сезу мүшесі болып табылады.
• Жүйке жүйесімен байланысты.
Терінің атқаратын қызметі

Қорғаныш Ыдырау Жылу
Сезімталдық
қызметі өнімдерін реттеуші Тыныс алу
қызметі
шығару қызметі

Денені Адамда
Механи Температура, Су,тұз,май,
салқындау 1% газ
калық ауырғанда, көмірсу,
дан, алмасуды
зақымда сипап сезу дәрумен
қызып тері
нудан қызметін алмасуды
кетуден жүзеге
қорғайды атқарады. реттейді.
сақтайды. асырады.
Сыртқы қабат –
эпидермис

Нағыз тері –
дерма қабаты

Шел қабаты
Терінің құрылысы

Сыртқы Ортаңғы Ішкі қабат
қабат қабат (тері асты
(эпидермис) (нағыз тері) шел қабаты)

Мүйізді Өсуші
Емізікшелі Торлы
қабат қабат Май ұлпасы
қабат қабат

Түктер:
шаш,
сақал, Тірі Қантамырлар, Тер,май, Энергия
мұрт жасушалар жүйке,лимфа сүт бездері қоры
Сыртқы қабаТ Ортаңғы қабат Ішкі қабат

Эпителий
ұлпасынан
тұрады. Үстінгі Май ұлпасынан
қабат өлі Дәнекер ұлпадан түзіледі, ол ағза
жасушалардан тұрады. Терінің мүшелері үшін
тұрады. Ол теріні бұл қабаты қан оқшаулағыш
қатты тамырлар мен қабат, “төсеніш”
бөлшектердің жүйке қызметін
газдардың, талшықтардың атқарып,
сұйықтардың таралған қоректік заттар
әсерінен сақтайды. ұштарымен мен энергияға
Ескірген өлі қойма болып
торланған.
жасушалар есептеледі.
орнына жаңасы
келіп отырады
Май бездері – нағыз теріде түк түбірлерінің
маңында орналасады. Алақан мен табанда
мүлдем болмайды. Адам тәулігіне 20 гр
дейін май бөледі. Ол теріні құрғап кетуден,
жарылудан сақтандырып, шаш-түкті жұмсар-
тып оған жылтыр рең береді.

Тері бездері - нағыз терінің терең қабатын-
да және шел қабатында болады. Олар
шумаққа оралған түтікшелер болып табы-
лады. Тері бездерінде терінің бетіне бөлініп
шығатын тер түзіледі. Олар табанда, ала-
қанда көп болады. Әдетте тер аздаған
мөлшерде бөлініп отырады да , сол сәтте
терінің бетінен буланып отырады. Қоршаған
ортаның температурасы жоғарылағанда
немесе қызу дене еңбегі кезінде тер бөліну
күшейеді.
Шаш-түктер – бұл тері түзінділері. Олар
алақанда табанда және кілегейлі қабықша-
дан басқа адамның бүкіл терісін жауып
жатады. Олар терінің бетінде көлбеу орна-
ласқан. Әрбір шаш-түктің түбірі мен өзегі
болады. Түбір түк қалтасында орналасқан.
Кез-келген шаш-түкте бірыңғай салалы
бұлшықет талшығы, эфференттік жүйке
ұштары және қан тамырлары болады.

Тырнақ тері түзінділері. Ол жұқа мүйізденген
пластинка болып табылады. Ол тырнақ
ернеуінде орналасқан және дәнекер ұлпаны
талшықтар арқылы саусақтың тырнақ
буынымен тығыз байланысқан.Тырнақ саусақ
басын зақымданудан сақтайды.
(семантикалық карта)
Р\с Терінің қабаттары Эпидермис Дерма Тері шелмайы
қабаты қабаты қабаты
(гиподерма)
1. Дәнекер ұлпадан тұрады
2. Көп қабатты эпителий
ұлпасынан тұрады
3. Қалыңдығы 1-2,5 мм
4. Мүйізді және өсуші
қабаттардан тұрады
5. Майлы қосылыстар көп
болады
6. Емізікшелі және торлы
қабаттардан тұрады
7. Атқаратын қызметіне
байланысты қалыңдығы
түрліше болады
Жеке жұмыс
Ойлау Сұрақтар Оқушы жауаптары
деңгейлері
Білу Терінің маңызы қандай?
Түсіну Тері қандай қызмет атқарады?
Қолдану Денесі қызған адамға қандай көмек көрсетіледі?
Талдау Эпидермистің мүйізді қабаты мен өсуші
қабаттарының қызметін сипаттаңдар.
Жинақтау Терінің құрылысын сипаттаңдар

Бағалау Терінің қалыпты жұмысын қамтамассыз ету
үшін гигиена сақтаудың маңыздылығы неде?
Тест арқылы тексеру.
1. Терінің сыртқы қабаты.
а) шел. ә) эпидермис. б) дерма.
2. Терінің сыртқы қабатындағы ұлпа.
а) жүйке ұлпасы. ә) бір қабатты эпителий. б) көп қабатты эпителий.
3. Нағыз тері қабаты.
а) дерма. ә) шел. б) эпидермис.
4. Тері бездері терінің қайсы қабатында орналасқан?
а) эпидермис ә) дерма б) шел
5. Нағыз тері қабаты қандай ұлпадан тұрады?
а) майлы ұлпа ә) эпителий б) дәнекер
6. Терінің қызметтері.
а) қорғаныш. ә) зәр бөл.б) екеуі де
7. Қоңыр пигмент терінің қайсы қабатында түзіледі?
а) шел ә) эпителий б) дерма
8. Теріде түзілетін дәрумен.
а) Д ә) В б) С
9. Саусақ басын қорғайтын терінің мүйізделген құрамы.
а) май ә) тырнақ б) шаш
10. Газдардың алмасуы терінің қандай қызметіне негізделген.
а) зәр бөлу ә) қорғаныш б) тыныс алу

Ұқсас жұмыстар

Терінің сыртқы қабаты

Тері

Терінің құрылысы. Терінің қызметі

ЭФФЕРЕНТТІК СОМАЛЫҚ ЖҮЙКЕЛЕРІ ТАМЫРЛАРЫ МЕН ТЕРІ

Терінің қызметі

Тырнақ тері түзінділері

Жануардағы тері және олардың туындылары

Былғары және тері өндірісінің шикізаты

Тері гигиенасы туралы

Анализаторлар физиологиясы

Пәндер