КӘСІБИ ЭТИКАНЫҢ ФУНКЦИЯЛАРЫ МЕН ҚҰРЫЛЫМЫ

Презентация қосу

КӘСІБИ ЭТИКАНЫҢ ФУНКЦИЯЛАРЫ МЕН
ҚҰРЫЛЫМЫ

Орындаған: Кеулімжай Диас
Тексерген: Мусина Г.М
КӘСІБИ ЭТИКА ДЕГЕНІМІЗ НЕ ?

• Кәсіби этика - бұл адамдардың жұмыс процесінде өзара қарым -
қатынасын реттейтін, олардың жауапкершілікке қатынасын
анықтайтын және кәсіби борыш туралы түсінікті қалыптастыратын
адамгершілік нормалар.
М ОР АЛ Ь ДЫ Қ Ж ӘН Е Э Т И К А Л ЫҚ К ӘС І Б И С Т А Н ДА Р Т ТА Р
ӘС Е Р Е Т Е ДІ :

• • этикалық қағидалармен бөлісетін кәсіби қоғамдастықты қалыптастыру;
• • қызметкерлердің «кәсіптік борыш» ұғымын бірыңғай түсінуі;
• •«кәсіби жауапкершілік» ұғымының анықтамасы;
• • қызметкердің міндетті қасиеттерін анықтау, онсыз оның қызметі табысты болмайды;
• • қызметкерлер арасындағы қарым -қатынастың ерекшеліктері; кәсіпқойлар мен олардың әрекеттері әсер
ететін адамдар арасындағы қарым -қатынас (дәрігер мен емделуші, студент пен мұғалім, адвокат пен
клиент арасындағы өзара әрекеттестікті құру кезінде);
• • жұмыс нәтижесіне және олардың сапасына қатынасы.
К ӘС ІБ И Э Т И К А Ғ А С ЫР Л А Р Б ОЙ Ы ДА МЫ ДЫ . О Н ЫҢ
Қ А Л Ы П ТА С У ЫН А М Ы Н А Л А Р ӘС Е Р Е ТЕ Д І:

• • жалпы адамзаттық моральдық -этикалық нормалар;
• • шешімдер қабылдау кезінде этикалық нормаларды қолдануды талап ететін,
белгілі бір мамандықтың қызметінде үнемі қайталанатын нақты жұмыс
жағдайлары.
КӘСІБИ ЭТИКА

• Кәсіби этика – еңбектік моральдың бір түрі, ол әр түрлі мамандық иелеріне
тән моральдық нормалар, мінез-құлық ережелері және моральдық бет-
бейнесі туралы бағалау түрінде көрініс табады.
• Кәсіби этиканың мәні мен маңызы – кәсіби міндеттерді сәтті орындауға әсер
етеді, кәсіби мақсаттар мен міндеттерге жету әдістерін, құраладарын
таңдауға мүмкіндік береді.
КӘСІБИ ЭТИКА ПРИНЦИПТЕРІ

• Мамандықтың ерекшеліктеріне қарамастан, этика келесі принциптерді анықтайды:
1.• Өзіне бағыныштыларға және әріптестерге қатысты қарым -қатынаста болу, адамның өзіне қалай қарым -қатынас жасауын қалайды, немесе
басқаларға ол өзіне қатысты жасамаған нәрсені жасамау.
2.• Қызметкерлер арасында ресурстарды бөлуде әділдік.
3.• Этика бұзылуы кім және қашан жасалғанына, кәсіби қоғамдастықтағы ресми мәртебесі мен орнына қарамастан, түзетілуі тиіс.
4.• Қызметкерлердің мінез -құлқы ұйымның дамуына ықпал ететін және белгіленген нормаларды бұзбайтын болса, этикалық болып саналады.
5.• Қызметкер ұйымда бекітілген ережелер мен ережелерге төзімді болуы керек.
6.• Шешім қабылдаған кезде олардың дамуына жеке де, ұжымдық да қатысуға болады.
7.•Қызметкердің жеке көзқарасы болуы керек, бірақ қоғамдастықтың жалпы қабылданған ережелеріне қарама -қайшы пікірлерге үнемі ұмтылу
ұсынылмайды.
8.• Бағынушылармен қарым -қатынас стилі бағыныштыларға үнемі қысым көрсетуге, тапсырыс беру тонусына негізделмеуі керек.
9.• Кәсіби этикалық стандарттар бұйрықтармен орындалмайды, олар қашан қалыптасады тұрақты жұмысжәне жұмысшылардың өзара күш -
жігерімен ассимиляцияланды.
• Жанжал - этикалық бұзушылықтардың негізі, сондықтан жанжалды жағдайлардың қаупін төмендете отырып, оң еңбек қатынастарын
қалыптастыру қажет.
• Қызметкер этика талаптарын сақтай отырып, әріптестерінің осындай мінез -құлқын жеңілдетуге міндетті.
• Бәсекелестерді, сыртқы және ішкі бәсекелес бөлімдерді, ұйымдағы қызметкерлерді сынға алу этикаға жат.
•«Зиян келтірмеу» принципі басқа адамға зиян келтіретін әрекеттерді орындауға тыйым салуды анықтайды. Бұл, әсіресе, өз жұмысына
немқұрайлылық, немқұрайлылық немесе жаңа нәрсені білгісі келмеу салдарынан қателіктер жіберілгенде орын алады.
• Оң нәтижеге жету үшін қызметкер дамып, үнемі білім алып, жаңа білім мен дағдыға ие болуы керек.
• Құпиялық принципін сақтай отырып, кәсіби құпиялылықты сақтау қажет. Мұндай ақпарат аясындағы әрбір мамандық өзінің арнайы ақпаратын
қамтиды.
КӘСІБИ КОДЕКС

• Кәсіби қауымдастықтар жалпы және арнайы этикалық стандарттарды ескеретін
өздерінің кодтарын жасайды. Кез келген кодтың бірнеше функциялары бар:
• • Этикалық кәсіби стандарттар кодексін құру.
• •Қоғамның кез келген мүшесінің әрекетін реттеу. Қызметкерлерге қойылатын
нақты талаптарды анықтау.
• •Ереженің қалыптасуы тәртіптік жазакодекстің талаптары бұзылған жағдайда.
• • Кәсіби қызмет көрсететіндерге қатысты қызметкердің кәсіби мінез -құлқына
қойылатын талаптарды анықтау: студентке, емделушіге, клиентке
КӘСІБИ ЭТИКАНЫҢ
Е РЕ К Ш Е Л І К Т Е РІ

•Әр кәсіптің өзіндік ерекшеліктері болғандықтан,
белгілі бір қоғамдастықтың жұмыс этикасы қызмет
ерекшеліктерін ескере отырып, жұмысшылардың іс -
әрекетін реттеуге арналған.

•Қызметкерлердің өміріне, денсаулығына, клиенттің
құқықтары мен бостандығына жауап беретін этикалық
нормалардың болуы ерекше маңызды. Міне, кейбір
кәсіби салаларға арналған этикалық ережелердің
кейбір мысалдары.

Ұқсас жұмыстар

Этиканың құрылымы

Моральдық нормалардың ерекшеліктері

Кәсіби этика

Бизнес мәдениеті

ЗАҢГЕРДІҢ ІЗГІЛІКТІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ

Гиппократ анты

Қазіргі замандағы этиканың дамуы

Халықаралық аудит стандарты

Іскерлік этикет

Этизмның латын тіліндегі баламасы ретінде мораль қолданылса, кейіннен білім беру дәстүрінде

Пәндер