Әлеуметтену және бірегейлік




Презентация қосу
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік
университеті

БӨЖ
Әлеуметтену және
бірегейлік
Орындаған: Алдаш Р.
Топ: ППП-111
Қабылдаған: Юсупов Қ.
Жоспар:
1.Әлеуметтену және бірегейлік теориялары;
2.Гендерлік әлеуметтену;
3.Құқықтық, отбасылық, еңбектік әлеуметтену;
4.Тұлғаның әлеуметтену процесі;
5.Бірегейлік және тұлға;
6. Рөлдер және мәртебелер;
7.Қорытынды
Әлеуметтену – индивидтің нақты қоғамға,
әлеуметтік топқа тән қүндылықтарды,
нормаларды, мінез-құлық үлгілерін игеріп,
тұлғаға айналу процесі. Әлеуметтену
бастапқы (балалық шақ, бозбалалық кезең,
жастық шақ) және екінші ( жас) болып
бөлінеді.Әлеуметтену процесінің екінші
маңызды ерекшелігі – бұл жеке адамның
әдейі (мысалы, тәрбие институт тары
арқылы) не әдейі емес, жасырын (латентті)
әлеуметтенуі.
Әлеуметтенудің механизмдерінің мағынасын
ашып көрсететін болсақ, фхонда улар
төмендегідей ерекшеліктермен сипатталады.
Конформизм (конформдық мінез-құлық) –
келісімге колу, субъектілік позиция дан бас тарту.
Қолдау үлгісі – қалыптасқан əлеуметтік
тəртіптерді қолдаудың əрқилы түрлері. Қақтығыс
– субъектінің өзінің позиция сының қарама-қарсы
тұрған жақпен сəйкессіздігін сезінуі. Еліктеу –
индивидтің өзі еліктеп отырған объектінің
ерекшеліктері мен мінез-құлық үлгілерін
айнытпай салуы. Теңдестіру – теңдестіріп
отырған топтың құндылықтарын каналы түрде
Гендерлік әлеуметтену.
Гендердің әлеуметтануы
әлеуметтанудағы ең ірі
субфельдиялардың бірі болып
табылады және гендердің әлеуметтік
құрылымын сын и түрде талдайтын
теориялар мен зерттеулердің
ерекшеліктері, қоғамдағы басқа
әлеуметтік күштермен гендерлік өзара
әрекеттесуі және жалпы гендерлік
құрылымның жалпы әлеуметтік
Бірегейлік және тұлға
Бірегейлік мәселесі ғылымдағы, тұлғаның ішкі
дүниесіндегі өзегі-»Мен» болады деп
болжамдайтын, «Мен» - тұжырымдамасымен
тығыз байланысты. Бұл жердегі «Мен» - сана –
сезім түсінігіне көбірек жанасатын, адамның өзі
туралы, басқалар туралы ұғымдарынан
туындайтын құбылыс.Бірегейліктің екі деңгейін
бөліп көрсэтуге болады. Біріншісі – тұлғалық-
психологиялық – адамның «Мен кіммін?» денег
сұрақтарға жауап іздеуі. Ол тұлғаның, түрлі
әлеуметтік топтарға қатысуынан туындайды.
Тұлғаны әлеуметтендіру оны өз бетімен
еркін азаматтың алдыңғы қатарлы
тәжірибелеріне, мәдени бағалы
құндылықтарына,нысандарына,
бағыттарына, т.б белсенді араласып,
уларды терең игеруге, бойына сіңіруге,
өңдеуге мәжбүр етеді. Осылардың
негізінде тұлғаның ерекшелік қасиеттері
одна әрі тереңдей түседі оның
әлеуметтік тұрғыдан өзін-өзі тануы,
өзінше бағалау қасиеттері қалыптосады.
Тұлғаның әлеуметтену процесі
Тұлға тек қана әлеуметтік қоғамдық
қатынастардың жемісі ғана емс, сонымен қатар
әлеуметтік іс- әрекет, қызмет қоғамның барлық
салаларында әрдайым көрініп отрады. Макс
Вебер іс -әрекетті біреуге бағытталуын,
нысаналануын тому, күту, үміт эту дейді. Вебер
әлеуметтік іс - әрекетті, қимылды 4 типке бөледі.
1.Ақыл ойдың мақсатқа бағытталуы. Мұнда әрбір
іс -әрекеттің мақсаты мен құрлымының бір- біріне
сәйкестігі көзделеді 2. Іс әрекетің құндылыққа
бағыталуы. Мұнда әрбір іс әрекеттің басқа
құндылық, бағалық үшін өмір сүруі көзделген.
Француз социологы Э. Дюркгейм өзінің
«Қоғамдық еңбек бөлінісі» денег еңбегінде
экономика саласындағы процестердің
адамгершілік принцип термин,моральменбайлан
ыстылығымəселесіне зорь мəн беріп, «егерь де біз
бүкіл Тұлғаның экономикалық əлеуметтенуіндегі
ең маңызды мəселелердің бірі – тұлғаның еңбекке
денег жаңаша көзқарастарын, құндылықтарын,
мотивация сын қалыптастыру. Еңбекті
биологиялық өмір сүру құралынан қоғамдық
қажеттілік үшін жүзеге асырылатын дəрежеге
жеткізу қажет. Қазіргі кезеңде еңбектің қоғамдық
сипотының əлі де дұрыс дамымағандығы оны
Құқықтық əлеуметтену
Құқықтық əлеуметтену – индивидтің жалпы
əлеуметтенуінің бір бөлігі, бір түрі. Құқықтық
əлеуметтену процесінде индивид құқықтық
сауаттылыққа үйреніп, құқықтық білім негіздерін
игеріп, өзінің құқықтық мінез-құлқын практика
да қолдануға дағдыланып, құқықтық
мəдениеттің белгілі бір деңгейін
қалыптастырады. В.Н. Кудрявцев пен В.П.
Казимирчуктің көзқарастары бойынша, құқықтық
əлеумет- тену тұлғаны əлеуметтік-құқықтық
қатынастарға тартып, саяси жəне құқықтық
Отбасылық əлеуметтену
Отбасылық əлеуметтену – бұл тұлғаның
ісəрекетін отбасында қабылданған
дəстүрге сəйкес мінез- құлық үлгілерінің,
талаптардың негізінде белгілі бір
стандартқа сайт дамыту. Тұлғаның
қалыптасуында балалар мен ата-аналар
қарымқатынасының тəжірибесі ерекше
рөл атқарады. Отбасында адамгершілік-
этикалық, діни, еңбектік тəрбиенің
негіздері қаланады. Тұлғаның
Еңбектік əлеуметтену
Еңбектік əлеуметтену – қоғамдық маңызы бар
еңбекпен айналысу барысында тұлғаның еңбек
дағдыларын, тəжірибесін жəне дүниетанымдық
көзқарасын қалыптастыратын процесс. Қазіргі
уақытта «еңбек» ұғымымен қатар «жұмысбастылық»
ұғымы да кеңінен қолданылып келеді. Адамның басты
құқықтарының бірі – еңбек эту құқығы жəне бұл,
негізінен алғанда, əлеуметтік кепілдігі бар
жұмысбастылықты қамтамасыз эту арқылы жүзеге
осады. Жұмыссыздықтың əсерінен əлеуметтік
байланыстардың үзілуі тұлғаның девиантты мінез-
құлқының кеңінен таралуына алып келеді. Сондықтан
да жұмысбастылық қазіргі кезеңде тұлғаның
əлеуметтенуінің негізгі факторы болып табылады.
Қорытынды
Әлеуметтену процесінің екінші маңызды
ерекшелігі – бұл жеке адамның әдейі немесе әдейі
емс, жасырын әлеуметтенуі. Бірінші жағдайда
адам қиындықтармен қақтығыса отырып, белгілі
бір әлеуметтік рөльге тікелей енеді. Екінші
жағдайда әлеуметтік құндылықтар жүйесінің
нақты қызметі жеке адамның қалыптасуына әдейі
болмаса да шешьуші әсер беретіні меңзеледі.
Үшіншіден, әлеуметтену процесі – бұл жеке
адамның өз индивидуальдығын, өзінді дара нақты
келбетін табуы екенін айрықша этап көрсету
керек.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Гендерлік әлеуметтену
Тұлғаның әлеуметтену кезеңдері
Әлеуметтену және бірегейлік теориялары
Қажеттіліктердің түрлері
Кәсіби өзін - өзі анықтаудағы жеке құндылықтар мен мағыналар
Саясат философиясы
Мемлекетті әлсіретудің амалы қоғамдағы ұлттық бірегейлікті ыдыратумен тең
ҰЛТТЫҚ БІРЕГЕЙЛІК
Әлеуметтену институттары
Өмірдің мәні және кәсіби өзін - өзі анықтау психологиясы
Пәндер