Биологиялық қызметі

Презентация қосу

В12 витамині
цианкобаламин, антианемиялық
витамин
Бейсен Айдана 208К-
ТФП
В12 витамині
В12 витаминдері кобаламиндер деп аталатын және
құрамында Кобальт (III) атомы бар және хелатталған
қосылыстар болып табылатын корриноидтарға
жататын биологиялық белсенді заттар тобы.
1926 жылға дейін қатерлі қан азаю ауруын
(пернициоздық анемия) емдеп алмайтын, әдетте
ондай ауруға ұшыраған адам қайтыс болатын. Мино
мен Мерфи (1926ж.) екеуі бұл ауруға бауырды көп
тұтыну ем болатынын анықтады. 1948 жылы В12
витамині кристалл түрінде бөліп алынды және ол
қатерлі анемия ауруына ем екені белгілі болды.
Химиялық құрылымы
В12 витаминінің химиялық құрылымын Дороти Ходжкин
(1956 ж.) рентген сәулелерімен дифракция жасау әдісі
аркылы анықтады. ВІ2 витамині хнмиялык құрамы ең
күрделі витаминге жатады және құамында металл бар
бірден-бір витамин болып табылады. Онын формуласы:
C63-H88-N14-O14-PC0
В12 витамині - қызыл түсті кристаллы зат, суда ериді бірақ
органикалық еріткіштерде ерімейді. Ыстық температураға
төзімділігі ертіндінің pH көрсеткішіне байланысты, қышқыл
ортада ұзақ қыздыруға төзеді, бірақ жарықтың әсеріне өте
сезімтал келеді, оның әсерінен және сілтілік ерітіндіде тез
бұзылады.
Биологиялық қызметі
В12 витамині жануарлар ұлпасында коферменттік
қызмет аткарады. Оның екі туындысы -
метилкобаламин және дезоксиаденозилкобаламин
кобамидтік ферменттер қатарына жататын
кофакторлар болып табылады. Осы ферменттер
мынадай реакцияларды катализдейді:
1)метильдену реакциясы, мысалы, мстиониннің,
холиннің коферментінің синтезі;
2) кайта топтасу реакциясы, мысалы, метилмалонил -
КоА қосылысының сукинил-КоА қосылысына айналуы;
3) пуриндік және пиримидиндік негіздер
биосинтезіне қатысуы.
Авитаминоз
В12 авитаминозы кезінде қатерлі (пернициоздык) анемия
ауруына ұшырайды, мұндай ауру салдарынан қанда
жетілмеген және тұрақсыз көптеген эритроциттер пайда
болады, эритроциттердің жалпы саны азаяды. Сол сияқты
тез өнетін басқа да ұлпаларр, мысалы, асқазанның
шырышты қабаты тұз қышқылының НСl түзілуінің тоқталуы
салдарынан және жүйке ұлпасы зақымданады. Жүйке
жүйесінің зақымдануы асқына түседі.
В12 -авитаминоз сырқаты тамақта цианкобаламиинің
жетіспсуінен ғана болмайды, сонымен қатар асқазан-ішек
жолы ауырған кезде, мысалы, қарынның шырыш қабаты
зақымданған кезде де байқалады.
ЦИАНОКОБАЛАМИН таблетка
Жүйке жүйесінің жұмысын қалыпқа келтіреді, майлардың
алмасуын реттейді. Ол денеден жүрек ауруының қауіп
факторын - гомоцистеинді - амин қышқылын алып тастай
алады, оның қандағы жоғарылауы инсульт пен миокард
инфарктісіне әкеледі.
Цианкобаламинді сіңіру үшін ішкі фактор - гликопротеин
(Костл факторы) қажет. Ол фактор В12 витаминімен
қосылып комплекс түзеді. Асқазанның шырыш қабаты
жойылған кезде осы аталған фактор бүлінеді де, кобаламин
сіңбейді. В12 витаминін ұлпаларға жеткізу қызметін
транскобаламиндер және глобулин деп аталатын арнаулы
трапспорттық белоктар атқарады.
В12 витамині фолий қышқылымен өзара әрекеттесіп,
эритроциттердің дамып жетілуін тездетеді, организмде қан
түзілу қызметін қамтамасыз етеді.
Табиғатта таралуы мен емде
қолданылуы
Табиғатта таралуы. Азық-түлік құрамында кобальт болса, В12
витаминін асқазан-ішек жолында микроорганизмдер
синтездейді. Кобальт, әсіресе, жануар тектес өнімдерде -
бауырда, бүйректе, жүректе, мида, сиыр етінде, жұмыртқаның
сары уызында, сүтте көп болады. Өсімдіктерде іс жүзінде
синтезделмейді. Ересек адамға тәулігіне қажетті 2 - 3 мкг,
балаларға қажет мөлшері 0,5 - 2,0 мкг.Емге қолдану.
Цианкобаламин өте биологиялық активті витамин, ол қан
түзілуін, эритроциттер құралуын дамытады, анемияның әр
түрінде, орталық жүйке жүйесінің дерттерінде, гепатитте,
бауыр циррозында, балалар дистрофиясында, Даун ауруында,
церебральдық параличте қолдапылады. В12 витамині ампулада
ерітінді түрінде болады. Бұлшық етке енгізіледі.
Витамин тәрізді зат ИНОЗИТ (В8)
1895 жылы атақты орыс ғалымы В.И.Палладин
өсімдіктерден фосфор қышқылымен қосылысқан
алты атомды циклды спиртті бөліп алды. Инозит − ми
липидтерінде табылған. Емдік қасиет көрсеткен зат
− алопецке қарсы фактор болып аталған, кейіннен
инозиттың фосфорлы эфирі болып табылды.
Химиялық табиғаты мен қасиеті
Бұл витамин химиялық
құрылысы жағынан
гексозаларға ұқсас, ол
гексиддердің 9 изомерінің
бірі.Инозит кристалды зат,
суда жақсы ериді.
Биологиялық активтілігі
жағынан күштісі, оның
стереоизомері −
мезоинозитол.
Биологиялық маңызы және
табиғатта таралуы
Биологиялық маңызы: Жануарлар организмінде инозит
липотропты заттың рөлін атқарады. Инозит фосфолипидтердің
құрамына кіреді. Инозиттің биологиялық қызметі де құрамында
осы аталған заттармен байланысты.

Табиғатта таралуы: Инозит бауыр, ет, жұмыртқа белогі, картоп,
саңырауқұлақтарда көп. Тәуліктік қажеттілігі: 1 − 1.5 гр.

Оның жеткіліксіз болуы нәтижесінде фосфолипид синтезі
бұзылады, бауырда триацилглицерин жиналып, бауырда май
басу дистрофиясы дамиды. Бұлшықет дистрофиясынды
липотропты препарат ретінде қолданылады.
Назарларыңызғ
а рахмет

Ұқсас жұмыстар

Мембрана құрылысы

Жасушаның биологиялық мембраналарының молекулалық құрылымы мен функциялары

Жұптық Биология жабдықтармен құрылысы және дамыту

Жасушаның химиялық құрамы

Витаминдерге жалпы сипаттама

Био - мембраналар

Органикалық және минералды компаненттер

Бауыр және оның микроқұрылысы

Қартаюдың молекулярлы – генетикалық механизмдері. Биологиялық жүйенің сенімділігі

Кальций-фосфор алмасуының гормондық реттелуі

Пәндер