Вирустармен приондар




Презентация қосу
Вирустармен приондар. Бактериялар,
алуантүрлілігі және оларды
биотехнологияда қолдану.
Фототрофты микроорганизмдердің
жалпы сипаттамасы. Орындағандар:
Микромицеттер Оразбек Айжан
Омирбай Фатиха
Касенова Камшат
Есдаулет Жансая
Жоспары:
І.Кіріспе ...........................................
ІІ.Негізгі бөлім.................................
1.Вирустар........................................
2.Приондар.......................................
3.Бактериялар..................................
4.Фототрофты Микроорганизмдер
5.Микромицеттер.............................
ІІІ.Қорытынды...................................
.

03.09.20ГГ Название презентации 2
Вирустар (лат. virus— у сөзінен шыққан) —
геномы белоктық қабықшамен қапталған,
мөлшері өте ұсақ агенттер. Вирустар өздігінен
көбейе алмайды, олар клетка ішілік паразиттер,
тек қана тірі клеткаларда дамиды. Қазіргі кезде
бактериялардың вирустары (бактериофагтар),
саңырауқұлақтардың, өсімдіктердің,
жануарлардың вирустары белгілі. Клеткадан тыс
формалары — вириондарда барлық құрылымды
Вирустар элементтері (капсид, нуклеин қышқылы,
құрылымдық белоктар, ферменттер, т.б.)
болады. Клетка ішілік форма — вирус нуклеин
қышқылының бір ғана молекуласы түрінде
болады, клеткаға енгеннен кейін вирион
құрылымдық элементтерге ыдырайды. Вирус
ұғымы 1899 жылы ғылымға алғаш рет
голландиялық ғалым Мартин Бейеринк енгізді.
1935 жылы америкалық вирусолог Уэнделл
Стэнли вирусты кристалл күйінде бөліп алды.
03.09.20ГГ Название презентации 3
Вирустардың құрылысы. Барлық вирустар нуклеин
қышқылынан және белоктардан тұрады. Нуклеин
қышқылы вирионның ортасында орналасады; ол
вирустық геномы болып табылады, онда барлық
вирустық ақпарат болады. Вирустың нуклеин
қышқылы белоктық қапшық — капсидпен қапталған.
Нуклеин қышқылы мен белоктан тұратын бөлшек
нуклеокапсид деп аталады. Қарапайым вирустар
«жалаңаш» нуклеокапсид түрінде болады, ол
нуклеопротеиндер. Күрделі вирустарда суперкапсид
деп аталатын қосымша қабықша болады, ол
липопротеиндерден немесе белоктардан, яғни
қосымша химиялық компоненттер — липидтер мен
көмірсулардан тұрады. Вирустардың пішіні әр түрлі

03.09.20ГГ Название презентации 4
Вирустың құрылысы Приондар— (англ.
prion от protein — «белок» и infection —
«инфекция») қойлардың скрепи және
адамдардың Крейцфельдт-Якоб ауруларының
қоздырғыштары. Белоктардан тұрады,
құрамында не РНҚ, не ДНҚ табылмаған. Олар
торшаның бір ерекше гендерінің индукторы
Приондар және туындысы деген болжам айтылып
жүр.Приондар тірі клеткалар емес алайда
көбеюге қабілетті.Приондар адамдарда қазіргі
кезде емі жоқ нерв жолдары және бас
ауруларын туындатады.Приондар жайлы ең
алғашқы көзкарастар 1960жылдары Лонданда
қалыптасты. ОндаГринфит пен Альфер өз
гипотезаларын айтты.

03.09.20ГГ Название презентации 5
Бактериялар дегеніміз - микроскопиялық, бір
клеткалы организмдер, олардың миллиондарында,
барлық ортада, басқа организмдердің ішінде де,
сыртында да болады.
Кейбір бактериялар зиянды, бірақ көпшілігі пайдалы
мақсатқа қызмет етеді. Олар өсімдіктердің де,
жануарлардың да тіршілік етуінің көптеген түрлерін
қолдайды және олар өндірістік және емдік
процестерде қолданылады.
Бактериялар шамамен 4 миллиард жыл бұрын жер
Бактериялар бетінде пайда болған алғашқы организмдер деп
саналады. Белгілі ең көне қалдықтар бактерияға ұқсас
организмдерге жатады.
Бактериялар органикалық және кейбір
бейорганикалық қосылыстарды тамақ ретінде қолдана
алады, ал кейбіреулері экстремалды жағдайда тіршілік
ете алады.
Ішек микробиомының қызметіне деген
қызығушылықтың артуы бактериялардың адам
денсаулығындағы рөліне жаңа жарық түсіреді.
Бактериялардың көптеген түрлері бар. Оларды
классификациялаудың бір әдісі - пішіні бойынша. Үш
негізгі фигура бар.
•Шар тәрізді: шар тәрізді бактерияларды кокк деп
атайды, ал жалғыз бактерия кокк. Мысал ретінде
«стрептококкқа» жауап беретін стрептококк тобын
жатқызуға болады.
•Таяқша тәрізді: бұлар бациллалар (сингулярлы
бацилл) деп аталады. Кейбір таяқша тәрізді
бактериялар қисық келеді. Бұлар вибрио деп аталады.
Таяқша тәрізді бактериялардың мысалдары
жатады Bacillus anthracis (B. антрацис) немесе
күйдіргі.
•Спираль: бұлар спирилла (сингулярлы спирилл) деп
аталады. Егер олардың катушкасы өте тығыз болса,
олар спирохеттер деп аталады. Лептоспироз, Лайма
ауруы және сифилис осы пішіндегі бактериялардан
туындайды.
Құрылымы
Бактерия жасушалары өсімдіктер мен жануарлар жасушаларынан
өзгеше. Бактериялар - прокариоттар, яғни олардың ядросы жоқ.
Бактерия жасушасына мыналар кіреді:
•Капсула: Кейбір бактерияларда жасуша қабырғасының сыртынан
табылған қабат.
•Жасуша қабырғасы: қабаты пептидогликан деп аталатын
полимерден жасалған. Жасуша қабырғасы бактерияларға оның
формасын береді. Ол плазмалық мембранадан тыс орналасқан.
Жасуша қабырғасы кейбір бактерияларда қалың, оларды Грам оң
бактериялар деп атайды.
•Плазмалық мембрана: жасуша қабырғасында орналасқан, ол
энергия шығарады және химиялық заттарды тасымалдайды.
Мембрана өткізгіш, бұл дегеніміз, ол арқылы заттар өте алады.
•Цитоплазма: плазмалық мембрана ішіндегі, құрамында
генетикалық материал мен рибосомалар бар желатинді зат.
•ДНҚ: Мұнда бактерияның дамуы мен қызметінде қолданылатын
барлық генетикалық нұсқаулар бар. Ол цитоплазманың ішінде
орналасқан.
• 2000 жылдан астам уақыт бұрын
римдік жазушы Маркус Терентий Варро
ауруды ауада қалқып жүрген кішкентай
жануарлар қоздыруы мүмкін деген
болжам жасады. Ол адамдарға құрылыс
кезінде батпақты жерлерден аулақ
болуға кеңес берді, өйткені олардың
құрамында көзге тым кішкентай
жәндіктер болуы мүмкін, олар денеге
аузынан және мұрнынан кіріп, ауру
тудыратынын көре алмайды.
•17 ғасырда голландиялық ғалым Антони
ван Левенгук бір линзалы микроскоп
жасады, оның көмегімен ол кейінірек
бактериялар деп аталған хайуанаттар
деп атаған нәрсені көрді. Ол бірінші
микробиолог болып саналады.

•19 ғасырда химиктер Луи Пастер мен Роберт
Кох аурулар микробтардың әсерінен
болатындығын айтты. Бұл Germ теориясы
ретінде белгілі болды.
•1910 жылы ғалым Пол Эрлих алғашқы
антибиотик - Сальварсанның жасалғаны
туралы жариялады. Ол оны мерезді емдеу
үшін қолданған. Ол сонымен қатар
бактерияларды дақтарды қолдану арқылы
анықтаған алғашқы ғалым.
•2001 жылы Джошуа Ледербург «ішек
микробиомы» терминін енгізді, ал қазіргі кезде
бүкіл әлем ғалымдары «ішек флорасының»
немесе адам ағзасындағы бактериялардың
құрылымын, түрлерін және қолданылуын
дәлірек сипаттауға және түсінуге ұмтылуда.
•Уақыт өте келе бұл жұмыс денсаулық
жағдайының кең ауқымын жаңа жарыққа
шығарады деп күтілуде.

03.09.20ГГ Название презентации 10
ФОТОТРОФТЫ
МИКРООРГАНИЗМДЕР (фото… және грек.
throphe — қоректену) — жарықты клетка
кешендерінің биосинтезі үшін пайдаланып, оның
өсуін қамтамасыз ететін организмдер.
Фототрофты микроорганизмдергеге жасыл және
қарақошқыл бактериялар, цианбактериялар,
прохлорофиттер (Prochlorales), кейбір
Фототрофты галобактериялар (Halobacterіum), сондай-ақ

микроорганизмдер көптеген эукариотты организмдер (диатомды,
эвгленді, сарыжасыл балдырлар, т.б.) жатады.
Барлық aфтотрофты микроорганизмдерде
фотосинтез процесі өсімдіктердегідей,
хлорофилдің қатысуымен жүреді. Тек
галобактерияларда бұл қызметті белок кешені —
бактериородопсин атқарады.

Цианобактериялар мен балдырларда фотосинтез
кезінде О2 бөлінеді, ал одан басқа фототрофты
микроорганизмдер Н2О орнына сульфид, тиосульфат,
Н2, органикалық заттарды пайдаланғандықтан
О2 бөлінбейді. Көпшілік aототрофты
микроорганизмдер — автотрофтар. Бірақ кейбір
aототрофты микроорганизмдер (мыс.
галобактериялар, т.б.) органикалық қосылыстарды
белсенді түрде ассимициялайды (қ. Анаболдану).
Көптеген фототрофты организмдер молекулалық
азотты сіңіреді. Фототрофты микроорганизмдер
негізінен су қоймаларында кең тараған. Бұлар
органикалық заттардың жиналуында, сондай-ақ
табиғаттағы күкірт пен азот айналымында үлкен рөл
атқарад

03.09.20ГГ Название презентации 12
Фототрофты – барлық жасыл өсімдіктер және
прокариот патшалығының жеке өкілдері жататын
автотрофтар

Фотосинтетикалық аппарат: 1) жарықтан энергия
алып, оны реакциялық орталарға жіберетін
жарықжинағыш пигменттер 2) энергияның
электромагнитті трансформациясы өтетін
фотохимиялық реакциялық орталықтар 3)
электрондар тасымалын қамтамасыз ететін
фотосинтетикалық электротранспорттық жүйе

Микромицеттер(Mуxomуceta) (грек.
mуxo – кілегей және mуcоta –
саңырауқұлақ), кілегейлілер, кілегейлі
саңырауқұлақтар – хлорофильсіз
саңырауқұлақ тәрізді организмдер
бөлімі. 400-ге жуық түрлері белгілі,
Микромицеттер Қазақстанда 100-ге
анықталған.
тарта
Миксомицеттер
түрі
әдетте
шіріген ағаштың жарық қуыстары мен
олардың түбірлерінің астында,
ормандардағы өсімдік қалдықтарының
арасында, ылғалды жерлерде дамиды.
Вегетативтік денесі көп ядролы, қабықпен қоршалған
плазмалық массадан тұратындықтан оларды
плазмодийлер деп те атайды. Дене көлемі әр түрлі, өте
майда микроскоптың түрлері (echіnostelіum) мен қатар
көлденеңі 1 м-ге жететін түрлері де (fulіgo) кездеседі.
Миксомицеттер спораларымен көбейеді. Спора түзу
процесі миксомицеттердің түріне байланысты (пішіні,
көлемі, түсі жағынан) әр түрлі болып келеді. Ең
қарапайым түрлерінде плазмодий пішінін өзгертпестен
қабықшаға оранып, кішкене мамықшаға немесе
күлшеге ұқсас спора түзгіш денеге айналады.
Миксомицеттердің басқа түрлерінің денесінде арнайы
спора түзуші жемісті денелер пайда болады.

• Пісіп жетілген споралар жемісті денені жарып сыртқа шығып, ауамен таралады. Споралар
тіршілік қабілетін жоймай, жылдап жата береді. Қолайлы жағдай туғанда спора әдетте сулы
ортада өсіп, оның ішінен екіден (клетканың алды мен артында орналасқан) жіпшелері бар 1
– 8 зооспоралар шығады. Егер спора сусыз дымқыл жерде өсетін болса, онда одан жіпшесіз
миксоамебалар өсіп жетіледі. Мұндай зооспоралар мен миксоамебалардың саны олардың
екіге бөлінуі арқылы көбеюі мүмкін. Содан кейін жыныстық кезең басталып, бір-бірімен
жұптала қосылады. Ядролары диплоидтық қалпына келеді де, митотикалық жолмен бөліне
бастайды. Пайда болған плазмодий бірте-бірте үлкейе түседі. Кейде ұсақ плазмодийлер бір-
бірімен қосылып, бір ортақ дене құруы да мүмкін. Көпшілігі сапротрофтар. Миксомицеттер
бактерияларды, амебаларды, саңырауқұлақтардың мицелийлері мен спораларын қорек етеді.
Кейбір түрлері (Plazmodіophora brassіcae) ауыл шауашылығының өсімдіктерінің (картоптың
, қызанақтың, капустаның) өте зиянды ауру тудыратын қоздырғыштары

03.09.20ГГ Название презентации 16
Миксомицеттер
бактерияларды, амебаларды,
саңырауқұлақтардың
мицелийлері мен спораларын
қорек етеді. Кейбір түрлері
(Plazmodіophora brassіcae)
ауыл шауашылығының
өсімдіктерінің (картоптың,
қызанақтың, капустаның) өте
зиянды ауру тудыратын
қоздырғыштары

03.09.20ГГ Название презентации 17
Назарларыңызға рахмет!

03.09.20ГГ Название презентации 18

Ұқсас жұмыстар
Аурудың аты Жұғу жолдары
Приондар және медициналық құралдар
Баяу Вирустық қоздырғышы. Приондар баяу инфекция қоздырғышы. Приондар баяу инфекция қоздырғышы қоздырғышы
Баяу дамитын вирустық инфекциялар және прионды аурулар
Прионды инфекция
ҚҰТЫРУ АУРУЫНЫҢ ТАРАЛУЫ
Вирустардың таксономиясы
:1)Вирустардың организмге енуі,таралуы,орналасуы.Инфекция түрлері және оларға сипаттама 2)Иммунитеттің механизмдері.Иммунитеттің гуморальдық,клеткалық ,жалпы физиологиялық факторлары(температура,гормондар,ингибиторлар,интерферондар)
Қазақ ғылыми - зерттеу ветеринария институты ЖШС Жалпы сипаттама
ЕРКІН РАДИКАЛДАРДЫҢ ЗАҚЫМДАНУЫМЕН КҮРЕСУ СУЫҚПЕН, ВИРУСТАРМЕН ЖӘНЕ ТҰМАУМЕН КҮРЕС
Пәндер