Ағыстарды биологиялық тазалау




Презентация қосу
Ластанған су
экожүйелерін
биологиялық тазалау
жолдары. Ағыстарды
биологиялық тазалау
Орындаған: Қосдәулет Д. Әлиева Л.
Қабылдаған: Болатхан К.
• Жылу, радиациялық ластану. Сел, көшкіндер жиындары 6
• Антропогендік апаттар. Өндірістегі жазатайым оқиғалар 5
• Органикалық ластану. Олардың табиғи ыдырауы (өсімдіктердің, жануарлардың өлімі). 4
• Қатты қалдықтар, қоқыс. Олар өзендерді ластап қана қоймайды, тіпті ағымдардың ағымын 3
өзгертіп, оны қиындатады. Көлдер мен өзендердің төгілуі мүмкін.
• Қышқыл жаңбыр. Бұл өте сирек кездесетін құбылыс. Барлық өнеркәсіптік газдар, атмосферада 2
бір рет атмосферада жаңбыр жауып, су объектілері пайда болады.
• Өнеркәсіптік, тұрмыстық сарқынды сулар.Химиялық зиянды заттардан тазарту жүйесінен 1
өтпеген олар судың құрамына еніп, экологиялық апат тудырады
Суды ластаудың ең көп таралған көздері:
Ағын суларды биологиялық тазалау жалпы
микроорганизмдермен негізделеді. Қоршаған
ортаны қорғау барысында ағын суларды тазалау
әдістерінің ішінде биологиялық тазалау әдісі
қазіргі таңда алдыңғы орында келе жатыр.
Ағын суларды биологиялық тазалау көп
тоннажды технология болып табылады және
өндірістік, қалалық ағын суларды тазалауға көп
қолданылады. Ағын суларды тазалау сол ағын
сулардағы еріген органикалық, бейорганикалық
заттарды белгілі бір мөлшерге дейін жою
мақсатында жүргізіледі. Тазартылған ағын су
құрамының ластану деңгейі төмен болған
сайын, оның сапасының да жоғары болатынын
білуге болады.
Биологиялық
тазалау

Қарапайым Жасанды

Қарапайым биотазалау тәсілінде топырақ, су, Жасанды биологиялық тазалау
өсімдік экожүйесінде және ластаушының сүзілуі, құрылғылары аэробты және анаэробты
байланысуы, ауыстырылуы, трансформация, жүйелерді біріктіреді. Қолданылатын
минерализация арқылы жүретін өзіндік тазалану биоценоздардың сипатына қарай бұл
процестері қолданылады. Қарапайым құрылғыларды белсенді илді, биопленкалы
құрылғылар көбіне су қоймаға түсерден бұрын және комбинирленген жүйелерге жіктеуге
ағын судың тазалануында қолданылады. болады
Аэротенк әдетте аэротенк пен Сонымен қатар илдің бір бөлігі
Белсенді илді аэробты белсенді ил суспензиясынан жүйеден тазаланып, екінші
биологиялық тазалаудың шығатын, тазартылған ағын бөлігі аэротенкке оның
негізгі құрылғылары аэротенк судың бөлінуі жүретін өнімділігін жоғарылату және
болып табылады. екіншілік тұндырғышпен буда артық ил мөлшерін шектеу
жумыс істейді. үшін қайта оралады.

Белсенді илді биологиялық
тазалау құрылғыларына,
сонымен қатар, окситенк ,
фильтротенк және мембраналы
биореакторлар ,қышқылдайтын
каналдар, шахталы аппараттар,
аэроакселераторлар жатады.
Биофильтрлерде ластанған суды жасанды фильтрлейтін материалда
биологиялық тазарту жасайды. Биофильтрлерге суды жіберу алдында септиктерде,
торларда, құмұстағыштарда және екі қабатты тұндырғыштарда механикалық
тазарту жүргізу керек. Судағы оттегінің пайдаланылуы биологиялық тазартудан
кейін 250 мг/л аспау керек. Кішкене тазарту станцияларында жалпақ немесе
тереңдетілген биофильтрлерді пайдаланады. Жалпақ биофильтрлердің поли-
винилхлорид, полиэтилен, полистирол және басқа катты пластмассаларды
саптамалы блоктары пайдаланылады. Олар 6-30°C температураға дейін төзімді
болады. Биофильтрлер домалақ, тіктөртбұрышты, тағы басқа пішінді болады.
• Қабықтың түзілуі үшін қажетті уақыт, яғни филтрдің пісіп- жетілу кезеңі 30-50
күн құрайды.
• Кейде, егер қабықтым үлкейіп кетсе, ол ішінара өліеттену үшін филтрдің
жұмысында арнайы үзіліс жасайды, бұл үшін басқа әдістерді де қолдануға
болады.
• Мұндай құбылыс тазартуға берілетін төгінділердің концентрациясы артқан кезде
байқалады және оларды алдын ала сұйылтуды қажет етеді.
• Әдетте қабықты толтырманы төгінді сұйықтықпен суландыра отырып алады.
• Аэротенкермен салыстырғанда биофилтрлер бірқатар кемшіліктерге ие. Биоқабық
суландырудағы үзілістерге төзе алмайды және үнемі ылғалдандырып отыруды
қажет етеді.
• Сондықтан биофилтрлер үздіксіз пайдаланылуға тиіс, олай болмаған күнде
қондырғы істен шығады және қабықты қайтадан жасауға, арттыруға тура келеді.
Метантенктер - бұл
тереңдігі 3-5 м жабық
резервуарлар. Олар
араластыруға, быжымаған
тұнбаны енгізуге және
быжыған тұнбаны
шығаруға, сонымен ішіндегі
заттарды қыздыруға
арналған құрылғылармен
жабдықталған
Метантенктегі заттардың айналу үдерісіне
органотрофты да, литотрофты да
микроорганизмдер қатысады. Органотрофтар
ақырғы өнімдер ретінде төмен молекулалы майлы
қышқылдар түзе отырып, көміртектерді,
майларды, ақуыздарды және басқа да
органикалық қосылыстарды ыдыратады.
Метантенк жұмысындағы бұл фаза қышқыл
түзілу сатысы деп аталады. Ыдыраудың ең жиі
ақырғы өнімдері болып сірке және құмырсқа
қышқылы табылады, көп мөлшерлерде пропион
және май қышқылы табылады. Сүт және янтарь
қышқылдарының түзілетіндігі дәлелденбеген,
бірақ болжанады. Онымен қоса, осы сатының
ақырғы өнімдерінің арасынан спирттер, кетондар,
ацетон, сірке алдегиді табылған.
Қышқыл быжу сатысында Олардың арасында коккалар,
метатенкте әр алуан бактериялар, сарциналар, таяқшалар бар және
саңырауқұлақтар және тіптен жасушалардың пішініне сәйкес
метатенкке белсенді лаймен бірге олар Methanoсоccus,
келіп түсетін қарапайымдар Methanosarcina, Methanobacterium
табылады. тұқымдарына бөлінеді.

Литотрофты микроорганизмдер Олар оттегінің 0,1%-дан жоғары
органотрофты бактериялар концентрациясы кезінде өсуге
метаболизмінің ақырғы өнімдерін қабілетсіз. Морфологиялық
метанға және көміртегінің қос жағынан метан түзетін
тотығына айналдырады. бактериялар аса әр алуан.

Органикалық қышқылдардың
Газ түзілу сатысында негізгі рөлді
ыдырауына орай ортаның
метанды немесе метан түзетін
реакциясы сілтілі бола бастайды
бактериялар ойнамайды. Метанды
және сондықтан метатенктегі
бактериялар қатаң анаэробтарға
екінші сатыны сілтілі быжу немесе
жатады.
газ түзілу сатысы деп атайды.
Септитенктер - жабық типті көлденең тұндырғыштар, оның түбінде түзілген
қатты заттардың тұнбасы анаэробты микроорга- низмдермен ыдырап шіру
процесі жүреді. Септитенктерге қарағанда метантенктерде араластыру, қыздыру,
негізгі параметрлер (температура, шикізат құрамы, аппараттың жүктелу
интенсивтілігі т.б.) басқарылып отырады. Тазалау үрдісі де септитенкке қарағанда
қарқынды жүреді. Бөлінген биогазды жинап, қажетке жаратады .

Контактылы аппараттарда тазалау үрдісі биореакторға
оралатын илді бөлуге арналған екіншілік тұндырғышта
араластыру арқылы реакторда жүреді. Жұмыс істеу принципі
бойынша бұл жүйелер анаэробты жағдайда тазалайтын
екіншілік тұндырғышты аэротенктердің аналогы болып
келеді. Соңғы он жылда анаэробты тазалау әдістерінің жаңа
түрлері жасалып, өндірісте кең қолданысқа ие болды .
Қорытынды
Суды биологиялық тазалау негізі - белсенді лай немесе әрбір өндіріс
орнында ағын су құрамына және тазалау режиміне байланысты қалыпты
биоценозда түзілетін биоқабықша. Белсенді лай көлемі бірнеше жүз
микрометрге жететін қоңырқай-қара түйіршіктерден тұрады. Оның 70% тірі
организмдер болса, 30% бейорганикалық қатты заттар. Тірі организмдер
қатты тасымалдағышпен бірге зооглей - ортақ шырышты қабықшамен
қапталған микроорганизм популяциясының симбиозын түзеді.
Белсенді лайдан бөлініп алынған микроорганизмдер түрлі
тұқымдастарға жатады: Actynomyces, Azotobacter, Bacillus, Bacterium,
Corynebacterium, Desulfomonas, Pseudomonas, Sarcina және т.б. Көп таралғаны
Pseudomonas туысының бактерияла- ры. Сыртқы орта жағдайына
байланысты, яғни ағын су, ағын су, осы немесе өзге бактериялар тобын
иеленуші болуы мүмкін, ал қалғандары негізгі топтың серігі болып
табылады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. “Экологиялық биотехнология” Заядан Б.К, Алматы 2013ж.
http://vse-o-vode.ru/technology/biofiltry-dlya-ochistki-stochnyx-vo
d/

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8D%D1%80%D0%
BE%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%BA

Ұқсас жұмыстар
Биологиялық тазалау
ЕУРАЗИЯ ЖАҒАЛАУЫНДАҒЫ МҰХИТТАР МЕН ТЕҢІЗДЕР
Еуразия материгі
Ақаба суларды тазалау әдістері
Ағынды суларды тазарту
Ақаба суы
АҒЫНДЫ СУЛАРДЫ АЛДЫН АЛА ТАЗАРТУ
Ағынды суларды тазарту әдістері
Ақаба суларды тазарту әдістері
Суды тазалау әдістері
Пәндер