Геоэкологияның негізгі санаттары

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы

Геоэкологияның
зерттеу пәні мен
өзектілігі

10 сынып
Сабақтың мақсаты

Оқу мақсаты:
10.3.2.1 геоэкологиялық зерттеулердің
мәнін, мазмұнын, бағыттарын және негізгі
категорияларын графикалық түрде ұсыну
Геоэкология нені оқытады?

Геоэкология – экосфераны қоғаммен
Геоэкология интеграция процесінде зерттейтін ғылым.

Экосфера
Экосфера (экологиялық сала) – тірі организмдер мен
олардың қоршаған ортасын біртұтас қамтитын
биологиялық жүйе.
Экология

Экология-әлемдегі барлық тірі табиғаттың бір-бірімен
және олардың қоршаған ортамен қатынасын
зерттейтін ғылымның атауы экология деп аталады.
Геоэкология ғылымы қалыптасуының алғышарттары

«ҚОҒАМ-ЭКОСФЕРА»
Жүйесіндегі қарым-
қатынас-табиғатты
пайдаланудың нысаны

Аумақтың табиғи- Аумақтың табиғи-
ресурстық әлеуетін ресурстық әлеуетін
пайдалану сақтау және қайта
қалпына келтіру
СТРУКТУРА

ТАБИҒАТТЫ ТИІМДІ ЖӘНЕ ТИІМСІЗ ПАЙДАЛАНУ

ТАБИҒАТТЫ ПАЙДАЛАНУ ЖҮЙЕСІ: ӨНДІРІЛЕТІН
ТАБИҒАТ РЕСУРСТАРЫ ТОЛЫҚ ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ,
ТАБИҒАТТЫ ПАЙДАЛАНУ ЖҮЙЕСІ: КӨП ЖАҒДАЙДА
ТИІСІНШЕ ТҰТЫНЫЛАТЫН РЕСУРС КӨЛЕМІ АЗАЯДЫ
ҚОЛЖЕТІМДІ ТАБИҒАТ РЕСУРСТАРЫ ТОЛЫҚ
ҚАЙТА ҚАЛПЫНА КЕЛЕТІН ТАБИҒАТ РЕСУРСТАРЫНЫҢ
ПАЙДАЛАНЫЛМАЙДЫ
ҚАЛПЫНА КЕЛУІН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕДІ
ТАБИҒАТ РЕСУРСТАРЫНЫҢ ТЕЗ САРҚЫЛУЫНА
ӨНДІРІС ҚАЛДЫҚТАРЫ ТОЛЫҚ ӘРІ ҚАЙТАЛАНЫП
ӘКЕЛЕДІ
ПАЙДАЛАНЫЛАДЫ
ҮЛКЕН КӨЛЕМДІ ҚАЛДЫҚТАР ҚАЛАДЫ
ТАБИҒАТТЫ ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУ ЖҮЙЕСІ ҚОРШАҒАН
ҚОРШАҒАН ОРТА ҚАТТЫ ЛАСТАНАДЫ
ОРТАНЫҢ ЛАСТАНУЫН АЗАЙТАДЫ
ЭКСТЕНСИВТІ ШАРУАШЫЛЫҚҚА ТӘН
ИНТЕНСИВТІ ШАРУАШЫЛЫҚҚА ТӘН
ЕГІНШІЛІК ПЕН МАЛ ЖАЙЫЛЫМЫНДА
МӘДЕНИ ЛАНДШАФТТАР, ҚОРЫҚТАР МЕН ҰЛТТЫҚ
ҚОЛДАНЫЛАДЫ
САЯБАҚТАР ҰЙЫМДАСТЫРУ
Термин тарихынан

Геоэкологияның пайда болуы 1930-шы жылдары
экожүйелерді зерттеуде экологиялық және
географиялық зерттеулерді біріктіретін жаратылыстану
ғылымдарының салаларының бірі деп түсінген неміс
географы Карл Троллдың атымен байланысты
Оның пікірінше, «геоэкология» және «ландшафтық
экология» терминдері синоним болып табылады.
Ресейде «геоэкология» терминін кеңінен қолданған
1970ж. Танымал кеңестік географ В.Б. Сочаваның
(1905-1978) айтқаннан кейін басталды. Жеке ғылым
ретінде XX ғасырдың 90-жылдарының басында пайда
болды
Геоэкологияның
СПИДОМЕТР бағыттары

Геологиялық ортаның тұрақты
байланыстарын (тікелей және кері)
Табиғатты пайдаланудың табиғи ортаны - атмосфераны,
экологиялық аспектілерін, адам мен гидросфераны, биосфераның басқа
табиғат қатынастарын компоненттерімен бірге зерттеп, адамның
зерттейді.Мұнда геоэкология экономикалық қызметінің барлық түрлі
география мен экология негізінде көріністеріне әсерін бағалайды. Мұнда
қалыптасқан ғылым болып саналады. геология, геохимия, биология және
экология ғылымдары негізінде
қарастырылады.
Геоэкология
Геоэкология Жердің биосфералық қабығын, соның ішінде жерасты
гидросферасын, қоршаған ортаның құрамдас бөлігі ретінде, биосфераның
минералды базасын және табиғи және техногендік процестердің әсерінен
болатын өзгерістерді зерттейді. Геоэкологиялық зерттеулер табиғатта
күрделі болып табылады және ландшафтарды, топырақтарды, жер үсті
және жер асты суларын, жыныстарды, ауа, өсімдіктерді зерттеуді қамтиды.
Сондықтан геоэкология геология және география, топырақтану және
геохимия, гидрогеология және гидрология, тау-кен ғылымдарын
геологиялық-географиялық ортаны бірыңғай геоэкологиялық ортаға біріктіру
жүйесіне біріктіруді талап етеді.
ЦИТАТЫ Тапсырма 1.
«Табиғатты тиімді және тиімсіз пайдаланудың анықтамасын
сәйкестендіріңіз

“
1. Табиғатты тиімді А. Интенсивті шаруашылыққа тән
пайдалану “
В. Өндіріс қалдықтары толық әрі қайталанып
пайдаланылады
С. Қоршаған орта қатты ластанады
.
2. Табиғатты тиімсіз Д. Табиғат ресурстарының тез сарқылуына әкеледі
пайдалану

“ Е. Қайта қалпына келетін табиғат ресурстарының қалпына
келуін қамтамасыз етеді
“
ЦИТАТЫ Тапсырма 1.
«Табиғатты тиімді және тиімсіз пайдаланудың анықтамасын
сәйкестендіріңіз

“
1. Табиғатты тиімді А. Интенсивті шаруашылыққа тән
пайдалану “
В. Өндіріс қалдықтары толық әрі қайталанып
пайдаланылады
С. Қоршаған орта қатты ластанады
.
2. Табиғатты тиімсіз Д. Табиғат ресурстарының тез сарқылуына әкеледі
пайдалану

“ Е. Қайта қалпына келетін табиғат ресурстарының қалпына
келуін қамтамасыз етеді
“
Дұрыс жауабы: 1-А, В, Е. 2-С,Д
Тапсырма 1. Суретке қарап табиғатты тиімді пайдалану және
табиғатты тиімсіз пайдалану түрлерін анықтап, сипаттама беру
Тапсырма 1. Суретке қарап табиғатты тиімді пайдалану және
табиғатты тиімсіз пайдалану түрлерін анықтап, сипаттама беру
Дұрыс жауабы: қалдықтарды қайта өңдеу, тазалау құрылғыларын
салу , мал жайылымы, егіншілік

Қалдықтарды қайта өңдеу Мал жайылымы

Тазалау құрылғыларын салу Егіншілік
Геоэкологияның негізгі санаттары

Геоэкологиялық Геоэкологиялық Геоэкологиялық
процесс кеңістік шек

Адам қызметінің
Геоэкологиялық
дамуын
геоэкологияландыру құзыреттілік
Тапсырма 2.
ЧАРТ
Табиғатты тиімді және тиімсіз пайдаланудың айырмашылықтары
мен құсастықтарын анықтап толтырыңыздар.
адам
денсаулығыназиян қоршаған ортаға жер бері
ескертулер туралы жүйелерінің
кеңейтілген жүйесін әсерін бағалау
ұйымдастыру
Айырмашылығы Ұқсастығы
ауылшаруашылық іс-
Геоэкология әрекеті
және жер өңдеуден пайда
Табиғатты болған экологиялық
пайдалану мәселелерді бағалау

биологиялық жүйелерде
ластану сапасын
бағалау
Тапсырма 2.
ЧАРТ
Суретке қарап табиғи ресурстарды пайдланудың тиімді және
экологиялық таза жолдарын анықтаңыз.
адам
денсаулығыназиян қоршаған ортаға жер бері
ескертулер туралы жүйелерінің
кеңейтілген жүйесін әсерін бағалау
ұйымдастыру

ауылшаруашылық іс-
әрекеті
және жер өңдеуден пайда
болған экологиялық
мәселелерді бағалау

биологиялық жүйелерде
ластану сапасын
Жауабы: жел энергиясын тұтыну бағалау
Қорытынды
ЧАРТ
Бүгінгі сабақтан біз геоэкологиялық зерттеулердің
мәнін, мазмұнын, бағыттарын және негізгі
адам
категорияларын графикалық түрде ұсыну үйрендік.
денсаулығыназиян қоршаған ортаға жер бері
ескертулер туралы жүйелерінің
кеңейтілген жүйесін әсерін бағалау
ұйымдастыру

геоэкологиялық зерттеулердің мәнін, мазмұнын, ауылшаруашылық іс-
бағыттарын және негізгі категорияларын графикалық әрекеті
және жер өңдеуден пайда
түрде ұсыну
болған экологиялық
мәселелерді бағалау

биологиялық жүйелерде
ластану сапасын
бағалау

Ұқсас жұмыстар

Геоэкология жер ғылымдар жүйесінде

Геоэкологияжоғарғы иерархиялық деңгейлердің Экожүйесін зерттейтін экологияның бір саласы

Геоэкология - экология және геграфия түйісіндегі кешенді ғылым

еоэкология

Сақтандыру

Қозғалыс бұзылыстары бар балаларды жалпы білім беру процесіне қосу

КӘСІПОРЫННЫҢ ЕҢБЕК РЕСУРСТАРЫ. ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРГЕ ЕҢБЕКАҚЫ ТӨЛЕУ

Қазақстан Республикасының қылмыстық құқық негіздері

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖЕР САНАТТАРЫ

Қылмыстың белгілері

Пәндер