Реактивтік элементтердің параметрлерін өлшеу




Презентация қосу
Тақырыбы: Реактивтік
элементтердің параметрлерін өлшеу

«Компьютерлік инжиниринг»
кафедрасының аға оқытушысы: Епенова Жанар Абиловна
Электроэнергетикада электр желілерінің реактивтік кедергілерін,
индуктивтік орауыштың және сыйымдылықтың (конденсатордың)
параметрлерін білу әр уақытта қажет. Мысалы индуктивтік орауыш қысқа
тұйықталу тоғының әсерін төмендетеді. Жоғары вольтты конденсаторлар
үлестіру құралғысы РУ10кВ-та реактивтік қуатты қарымталау үшін
қолданады. Мұның бәрі электр сүзгілерде қолданады, ал ол оперативтік
байланыс не жоғары вольтты желілерді басқару үшін керек.
РУ10кВ-та қолданатын конденсатордың басқы сыйпаттамасы:
оның сыйымдылығы мен диэлектриктегі шығындық кедергілік (9.1 сурет).
Бір тізбектік сұлба үшін шығындық бұрыштың тангенсі
9.1 Сурет – Конденсатордың эквиваленттік орнын басу сұлбасы (а),
векторлық диаграмма (б), кедергілер үшбұрышы (в)
Индуктивтік орауышта осындай эквиваленттік орнын басу сұлбасымен
суреттеледі. Оның индуктивтік кедергісі

Айнымалы токтың өлшеуіш көпірлік сұлбасын әр уақытта тұрақты токтың
көпірлік схемасына келтіруге болады. Сонда екі сұлбаның да тепе-теңдігі,
сезімталдығы және өлшеу дәлдігі бір есептеу қатынасымен табылады, тек қана
айнымалы токтың көпірлік схемасында кернеу мен токтың амплитудасымен қатар
олардың фазалық қатынасында еске алу керек (9.2 сурет).

9.2 Сурет – Айнымалы токтың көпірлік схемасы
Көпірлік сұлбаның тепе-теңдік кезінде ноль-өлшегішпен ток жүрмейді.
Бұл теңдік былайша жазылады

Толық кедергіні ашып жазсақ:

Бұл теңдік мына жағдайда тура болады
Z1Z4=Z2Z3, φ1+φ4=φ2+φ3

Бұл теңдеулер айнымалы токтың көпірлік схемасының амплитуда және фаза
жағынанда тең болуын камтамасыз етеді. Сыйымдылықты өлшеу көпір сұлбасы
тек қана сыйымдылықты өлшеу үшін жаратылған. Бұл көпір сұлбалары
сыйымдылықты, шығындық коэффициентті (конденсатордың) және басқы
параметрлерді өлшеуге арналған. Айнымалы токтың өлшеуіш көпір сұлбасы
ретінде Вина мен Шерингтің өлшеуіш сұлбалары қолданылады
Винаның схемасында өлшейтін объект (Cx, tgδc) пен салыстыру сұлбасы
бір тізбекте орналасады, сонан кейін оларға параллель түрде кернеуді бөлгіш ретінде
R3 және R4 екі кедергі жалғастырылады (9.3 сурет).

9.3 Сурет – Винаның өлшеуіш көпір сұлбасы:
а) бір тізбекті шығынды қарымталау;
б) параллелдік шығынды қарымталау

; .
tgδc=ωCNRN

tgδc=1/( ωCNRN).
Жұмыс істейтін аспаптарда омдық (активтік) кернеу бөлгіштері
реохорд не потенциометр түрінде жасалады. Өлшеудің дәлдігін көбейту
үшін бір кедергі тұрақты не декадалық болып жасалады, ал екінші кедергі
прецизиондық, азсатылық өзгеретіндей болып жасалады. Орауыштың өз
индуктивін және сапалығының, индуктивті байланыс электр тізбектерінің
өзаралық индуктивтігін және байланыс коэффициентін өлшеу үшін
индуктивтік өлшеу көпірлер сұлбасы қолданады. Оның бірі Максвеллдің
өлшеуіш схемасы. Максвелдің өлшеуіш сұлбасы төменгі және орташа
жиілікте істейтін айнымалы токтың өлшеуіш көпірлер сұлбасы. Ол
орауыштың индуктивтігін және сапалылығының, не өзаралық
индуктивтікті өлшеуге арналған. Өлшеу кезінде индуктивтігі Lx және
шығындық кедергісі RW орауыш шығындық кедергісі Rph үлгілі
индуктивтікпен LN салыстырылады, сонымен қатар бұл сұлбада фаза
жағынан да тепе-теңдік жасауға болатын болу керек. Барлық жағынан тепе-
теңдік жасау үшін активтік кернеу бөлгіш қолданылады. Ол не сымнан
жасалған потенциометрден тұрады не реактивсіз резисторларды
(R3 және R4) қолданады (9.4 сурет).
а – орауыштың индуктивтігін өлшеу сұлбасы;
б – өзаралық индуктивтікті өлшеу сұлбасы.
9.4 Сурет – Максвеллдің өлшеуіш көпір сұлбасы

Lx=LN*(R3/R4); RW=Rph(R3/R4); tgδL=(ωLN)/(Rph).
Максвелл-Вина өлшеуіш көпір сұлбасы Максвелл мен Винаның
сұлбаларының құрамасы болып саналады (9.6 сурет).

9.5 Сурет – Максвелл-Вина өлшеуіш көпір сұлбасы

и

Ұқсас жұмыстар
Мұнай өңдеуіндегі гидрогендеу процестері Мұнай өңдеудегі гидрогендеу процестері
Реактивтік қозғалыс
Микроклимат адам ағзасының жылу алмасуына әсер ететін шектелген кеңістіктегі физикалық факторлардың кешені
Біріктірілген және жиынты өлшемдер
Электрлік емес шамаларды өлшеу 2023 жыл
ПЕРИОДТЫҚ ЗАҢ
СЫНАМА БАҚ ЫЛАУ КАРТАСЫ КОРРЕЛЯЦИЯ
Гидростатикалық деңгей өлшеуіш
Модельдеу объектісі
Еркін өшетін тербелістердің дифференциалдық теңдеуі және оның шешімі
Пәндер