Менеджменттің негізгі принциптері




Презентация қосу
Денсаулық сақтаудағы менеджмент

медицинаны материалдық және еңбектік, қаржылық бақылау және реттеу, басқару
ғылымы.

қорларда тұрғындардың өлімі және
Менеджмент
мүгедектігі,қоғамда аурушаңдықтың деңгейінің
мақсаты
жоюлуы

Денсаулық денсаулық сақтаудың қорларын рациональды
сақтауды қолдану және емдік-профилактикалық іс-
басқарудың шаралардың сапасын жақсарту жолымен
міндеті мақсаттың жетістіктеріне тиімді жету.
Менеджменттің негізгі принциптері

• Орталықтан және жергілікті
жерден басқаруын ыңғайлы
+ байланыстыру;

• Құқықтарды, міндеттемелерді
және жауапкершілікті
+ байланыстыру;

• Басқаруды демократизациялау;
+
Менеджментке ғылым ретінде қарау құралы алғашқы қадамды
Ф. Тейлор жасады. 1916 жылы зерттеуде тұтас бағыт қалыптасқан.
Алғашқы ғылыми мектеп бірнеше атаумен аталады.
Ғылыми

Классикалық

Дәстүрлі

Классикалық мектептің негізін салушы Анри Файоль -
француз инженері (1841-1925ж.). Ол 30 жыл бойы ісі таукен
компаниясының бас директоры болып қызмет атқарған.
Осы компанияға келген кезде өндіріс орны ең бір нашар
халде болған, ал одан кетер кезде дүние жүзіндегі ең қуатты
да ірі компаниялардың қатарына жеткізген.
А. Файолды - қазіргі менеджменттің әкесі деп атайды. Классикалық -
әкімшілік мектептің негізгі мақсаты: - басқарудың ортақ, жалпылама
принциптерін ойлап табу.
А.Файоль әкімшілік басқарудың бірнеше (бірге, айрылмас) принциптерін
ұсынады. Олар мыналар:
1. Бірлік жауапкершілікпен әрқашанда бірге,
айрылмас болады.
Біз бұны "Құқық алдың ба — жауап беруге даяр
бол", дейміз. Қазір маңызы "Жауапкершілік арттың
ба - құкық бер".
2. Мамандықтандырумен қатар еңбекті
бөлшектеу. Бірақта еңбекті бөлшектеудің шегі
болуы керек.
3. Жарлық бірлігі. (Дара басшылық принципі)
4. Тәртіп. Тәртіп барлығына бірдей. Басшыдан
бастап төменгі сатыдағы қызметкерлерге дейін
тәртіпті сақтау қажет.
5. Басқару бірлігі. Бұны түсінуге болады: "Бір
басшының ортақ мақсаты бар операциялардың
жиынтығына жоспары болу керек". Бұл мақсатты
басқарудың негізін қалайды.
6. Жеке бастың мүддесін жалпы мүддеге бағындыру қызметкердің немесе
бірнеше қызметкерлердің мүддесі кәсіпорынның жалпы мүддесіне қайшы
келмеуі керек. Басшы осыны реттеп отыруы қажет.
7. Сіңген еңбегі үшін сый беру.
Сый беру мен еңбек ақы төлеу әділ болу керек.
8. Орталықтандыру, бір орталықтан басқару.
Оның шегі болу керек. Өнеркәсіп орны көп болған сайын орталықтандыру аз
болу қажет.
9. Иерархия.
Төмен шенділердің жоғарғы шенділерге бағыну тәртібі.
10. Рет, жөн, тәртіп.
А. Файоль ретті 2-ге бөлді.
1) материалдық "заттарды" жөнге, ретке келтіру.
2) әлеуметтік.
а) Әр нәрсенің өз орны бар, сонда бәрі де орнын табады
б) Әркімге өз орнын беру керек, әркім өз орнында болуы керек
11. Әділеттілік. (адалдық, ниеті түзулер).
Бұл жұмыкерлер жағынан адалдық және берілгендік, ал басшылар жағынан —
мейрімділік пен әділділікті сипатайды.
12. Жұмыскерлердің тұрақтылығы.
А.Файоль жұмыс күшінің тұрақсыздығын — жаманда нашар басқарудың себебі
мән нәтижесі дейді.
13 Инициатива, ынталылық, ықыластылық.
Басшы төменгі қызметкерлердің ынтасын, ықыласын қолдап отьгруы.
14. Корпоративтік дем.
Жұмыста коллективтік, ұйымшылдық көрсету, ұйымның мүддесі барлығына
ортақ, басты мақсат болу қажет.
Классикалық мектептің әрі қарай дамуы екі бағытта болды:
1. Өндірісті жетілдіру.
2. Басқарудың жалпы проблемаларын зерттеу
Бұл бағыттарда Г.Эмерсон. Л.Урвик. М.Вербер және Г.Фордтың еңбектерін айтып
кеткен жөн. Әсіресе басқару ғылымының теориясы мен тәжірибелі қолданылуына
зор үлес қосқан инженер — механик Гаррингтон Эмерсонның (1853-1931 ж.) орны
бөлек. Германияда білім алып, АҚШ та жұмыс істеген ол 1911 жылы "Еңбек
өнімділігінің 12 принциптері" деген еңбегімен белгілі болды.
Ол принциптер мыналар:
1. Мақсатты айқын қою.
2. Анықталған мақсаттарды белгілеп алға қою.
3. Дұрыс мағына.

Әр нәрсенің орындалмау, бітпеу себептерін тек қана сырттан іздемей, өзімізден де
қарауымыз керек. Әр қадамымызға сын көзбен қарап, өзімізге байланысты
себептерді кемшіліктерді мойындап, оны тезірек жөндеуге әрекет жасаған дүрыс.
3. Жетікті кеңес беру. Басқаруды әруақытта да токтаусыз жетілдіру, дамыту, бұл іске
жетік, білгір мамандарды кеңесші ретінде басқару мәселелерін зерттеуге және
шешуге тарту, шақыру.
4. Тәртіп. Бұл принцшттің ерекшілігі мынада: Нағыз тәртіп мынамен қамтамасыз етіледі:
- әркім өзінің міндетін өте жақсы білу керек;
- әркім не үшін, кім оны жазалай да және сыйлай да алады;
- жұмыста тез, толық және тура есеп пен бақылау болса;
- заң, ереже алдында барлығы бірдей жауапкер және басынушылық болмайды;
5. Қызметкерлерге әділеттілік көрсету, әділеттілікпен қарау.
6. Жылдам, толық, сенімді, тура және тұрақты есеп беру.
Бұл былайша айтқанда кері байланыс принципі.
7. Диспетчерлік. Жоспарланған істі өндірісте ойдағыдай атқаруда маңызы зор.
Эмерсонның бұл жөніндегі мынадай сөзі бар.
"Жоспарланған жұмысқа диспетчерлік артық жасамағаны тиімді". Жоспарланған жұмысқа
диспетчерлік жасаған тиімді.
8. Нормалар мен кестелер.
Еңбектегі жоғарғы көрсеткіштерге жету үшін жұмысты қиналып істемеу керек, ал керісінше
жұмысты жеңілдету арқылы жету керек. Бірінші қарағанда бұл бір түрлі. Ал, көліктің
әруақытта тез жүргеніне пайда бола бермейді. Станоктың да айналымының
жылдамдығының шапшаңдығынан пайда бола бермейді. Ең бастысы - еңбек өнімділігінің
қорларын (резерв) пайдалану.
9. Жағдайды нормаландыру, тұрактандыру. Адамға ойдағыдай жағдай жасау. Машина,
механизмдер адамға бейімделетін болу керек, керісінше емес.
10. Операцияларды нормалау (мөлшерлеу).
11. Стандарттық (үлгі) нұсқауларды жазбаша дайындау.
12. Еңбек өнімділігінің өсуіне сыйлық беру, тарту, ынталандыру.

Ұқсас жұмыстар
Педагогикалық менеджмент ұғымы
Менеджер мен менеджменттің қазіргі заманғы ұйымдар үшін маңыздылығы
МЕНЕДЖМЕНТ ТҮСІНІГІ. МЕНЕДЖМЕНТ ЭВОЛЮЦИЯСЫ
КӘСІПТІК ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТ
Басқа сөзбен айтқанда, менеджмент - ғылым мен адамдарды және әлеуметтік процестерді басқару өнерін біріктіру
ҚАЗАҚСТАНДА МЕНЕДЖМЕНТТІҢ ДАМУЫ
Менеджмент ғылымы
Өндірістік менеджменттің қызметтері әдістері принциптері Мамандандыру және кооперативтендіру, өндірістің шоғырлануы мен кешендендірілуі
Педагогикалық менеджменттің заңдылықтары
Менеджмент басқару туралы ғылым
Пәндер