Ісікке қарсы дәрілік зат

«Астана медицина университеті» КеАҚ Жалпы фармакология кафедрасы

Ісікке қарсы дәрілік заттар

Орындаған: Оралбек Дана

Топ: 322 ЖМ

Қабылдаған:Уызбаева И. К

2022 жыл, Нур-Султан

Жоспары

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. Ісік туралы

2. Ісіктердің классификациясы

3. Ісікке қарсы дәрілік заттар мен антибиотиктер

4. Ферменттік препараттар және әсері

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Ісік (бластома, неоплазия, тумор) деп соматикалық жасушалардың мутацияға байланысты тоқтаусыз және бақылаусыз көбейіп кетуі нәтижесінде пайда болатын патологиялық үрдісті айтады.

Қазақстандық дәрігерлерді қатерлі ісік ауруының кең таралуы алаңдатып отыр. Жыл сайын республикада қатерлі ісік ауруына шалдыққан 30 мың адам тіркеліп, оның 52, 6 пайызға жуығы әйелдер еншісіне тиеді екен. Мамандар: “Ауылды жерлерде кадр мәселесін шешіп, аталмыш ауру туралы ақпараттандыру жұмыстары жүйелі жолға қойылмаса бұл сан арта түсуі мүмкін”

Ісіктердің классификациясы

Арнайы даму орны жоқ эпителийлі ісіктер;

Сыртқы және ішкі секреция бездері мен жамылғы эпительий ісіктері;

Мезенхималық ісіктер;

Меланин түзуші тін ісіктері;

Нерв жүйесі мен ми қабықтарының ісіктері;

Қан жүйесінің ісіктері;

Тератомалар.

Ісікке қарсы дәрілік зат

Хлорэтиламиндер- эмбихин, сарколизин, допан, хлорбутин, циклорфосфан, проспидин

Нитрозо несеп туындылары- нитрозомочевина, ломустин, кармустин, нумустин

Этиленаминдер- тиофосфамин

Метансульфон қышқыл туындылары- миелосан

Триазиндер- дакарбазин, прокарбазин

ІІ. Антиметаболитиктер

ІІІ. Ісікке қарсы белсенділігі бар антибиотиктер

IV. Өсімдік тектес препараттар

Қалқанша тәрізді подофилин бөлінетін, подофиллотоксиндер- этопозин, тенипозин

Қызғыш барвинок алкалоидты- винбластин, винкристин

Тис ағашының алкалоидты- таксол, таксотер

Сүйкімді лапыздың алкалоиды- колхамин, колхицин

V. Ферменттік препараттар- L-аспаргиназа

VI. Гормондар және оның антогонистері

1. Андрогендер

2. Гестерогендер

3. Гестогендер

4. Эстерогендердің антогонистері

5. Андрогендердің антогонистері

6. Гонадотропты гормондардың босап шығуын ынталандыратын гипоталамус гормондарының агонисті

7. Ароматазаның тежегіші

8. Глюкокортикоидтар

VII. Цитокиндер

1. Интерферондар-а-интерферон

2. Интерлейкиндер-альдеслейкин

VIII. Моноклондық антиденелер-герцепин

Гормондар және оның антогонистері

Гормонға тәуелді ісіктерге ықпал ететін гормондық препараттар әсер ету механизмі бойынша басқа препараттардан атарлықтай ерекшеленеді. Атап айтканда, жыныстық гормондардың әсер етуінен ісік жасушалары өлмейді деген мәліметтер бар. Олардың негізгі әсер ету мәні шамасы, жасушаның және олардың жетілуіне ықпал ету болып табылады. Сірә, жасушалардың бұзылған гуморалдық реттелу қызметі белгілі бір дәрежеде қалпына келетін болса керек. Андоргендерді сүт безінің обырында қолданады. Оларды менструация циклі сақталған әйелдерге және менопаузасы 5 жылдан аспаған әйелдерге қолданылады. Сүт безі обырында андрогендердің жағымды әсері эстрогендердің өндірілуінің тежелуінде. Бірақ көп мөлшерде қабылдағанда вирилизация, бастың айналуы, лоқсу және басқа жанама әсерлер байқалады.

L-аспарагиназа - лимфобласты лейкемияны емдеуге қолданады. Ремиссия бірнеше айға созылады. Жанама әсерлерінен бауыр қызыметі жағынан бұзылыстар, фибриноген синтезінің тежелуі, аллергиялық реакциялар байқалады.

Интерферондар -цитотоксиндердің тиімді топтарының бірі, олардың иммунитетті ынталандырғыш, пролиферацияға қарсы және вирустарға қарсы әсері бар.

a-интерфероны -Т-лимфоциттерді және киллержасушаларды белсендіреді. Препарат парентералды енгізіледі. Жанама әсерлерінен қызба, бастың ауруы, миалгия, арталгия, диспепсиялық бұзылыстар, қан түзілудің тежелуі, ОЖЖ-сі қызіметінің бұзылуы, нефрит және басқалар байқалады.

Интерлейкин-2 -ісікке қарсы препарат. Ол Т-хелпердің және Т-цитотоксикалық жасушаныің жетілуін және пролиферациясын ынталандырады. Интерлейкин-2 мынадай жанама әсер көрсетуі мүмкін: айқын гипотензия, өкпе ісінуін, қан түзілудің тежелуін, алергиялыұһқ реакциялар тудырады.

Моноклонды антиденелерді гендік инженерия әдісімен алады. Бұл препараттарды көктамырға инфузия жолымен енгізеді. Оларды бластомаға қарсы басқа дәрілік заттармен бірге қолданған орынды. Жанама әсері көптеген науқастарда байқалады. Қызба, лоқсу, құсу, бастың ауруы, ісінулер, гипотензия, бронхоспазм, жөтел, лимфопения және басқалар пайда болады.

Әсері

Препараттың әсері жоғары және көпшілік науқастарда ремиссия шақырады. Препарат науқастармен жақсы көтеріледі. Оны ұзақ уақыт қолданғанда гинекомастия, көкірек безі аймағында ауыру сезімі байқалады. Либидо және жыныстық қабілеті әдетте бұзылмайды. Препаратты жүрек тамыр аурулары бар науқастарға сақтықпен қолданған жөн, себебі ісінулер болуы мүмкін. Гликокортикоидтар-Бұлар кешенді ем ретінде балалардың жедел лейкоздарында, сонымен қатар лимфогранулематозда, созылмалы лимфолеикозда, лимфосаркомада қолданылады.

Ісік ауруларын емдеуге тиімді ферменттер

Бірқатар ісік жасушалары ДНК және РНК синтезіне қажетті L аспарагинді өндірмейтіні анықталған болатын. Осыған байланысты, көрсетілген амин қышқылының ісікке түсуін жасанды шектеу мүмкіндіктері пайда болды. Оған L-аспарагиназа ферментін енгізумен қол жетеді, оны лимфобласты лейкемияны емдегенде қолданады. Ремиссия бірнеше айға созылады. Жанама әсерлерінен бауыр қызметі жағынан бұзылыстар, фибриногенсинтезінің тежелуі, аллергиялық реакциялар байқалады.