Түсті металлургия

Презентация қосу

Әл Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті

СЕМИНАР

Орындағандар : Төрехан
Аружан,Оралбек Жанерке
Тексерген : Курбанова
Лаура
Түсті металлургия
Түсті металдардың көп бөлігі аз
уақыттан бері ғана пайдаланыла
бастады.
Ғылыми-техникалық революцияның
нәтижесінде кеңінен қолданысқа түсті.
Реактивті ұшақтар, ғарыш кемелерін,
атом реакторларын жасау үшін ерекше
қасиеттері бар, мүлдем жаңа
конструкциялық материалдар қажет.
Ондай қасиеттер тек түсті металдарда
ғана бар.
Бұл «түсті біртектілерде» өндірістің сан
алуан қажеттіліктеріне жарайтын
металдар бар.
Қорғасын, никель және қалайы
жемірілмейді (коррозия), титан ыстыққа
төзімді келеді, ал күміс, мыс және
алюминий жоғары электр
өткізгіштігімен ерекшеленеді.
.
Дүние жүзінде 70-тен астам түсті
металл балқытылады. Оларды 14 сала
өндіреді. Олардың барлығы қосылып,
түсті металлургияны құрайды.
Түсті металдардың көп бөлігі аз
уақыттан бері ғана пайдаланыла
бастады. Ғылыми-техникалық
революцияның нәтижесінде кеңінен
қолданысқа түсті. Реактивті ұшақтар,
ғарыш кемелерін, атом реакторларын
жасау үшін ерекше қасиеттері бар,
мүлдем жаңа конструкциялық
материалдар қажет. Ондай қасиеттер
тек түсті металдарда ғана бар.
(Түсті Металлургия Өнеркәсібі-нің негізін физик. және хим. қасиеттерімен
ерекшеленетін жеңіл алюминий, магний, бариллий, литий, т.б.), ауыр (мыс, никель,
қорғасын, қалайы, мырыш, т.б.), баяу балқитын (вольфрам, молибден, ниобий, тантал,
хром, цирконий, т.б.), асыл немесе құнды ( алтын, күміс, платина және платиналы
металдар), шашыранды (галлий, индий, таллий), сирек кездесетін (скандий, иттрий, лантан
, лантаноидтар) және радиоактивті (технеций, франций, радий, полоний, актиний, торий,
протактиний, уран және трансурандық элементтер), жер қыртысында орналасқан металдар
құрайды. Сондай-ақ Түсті Металлургия Өнеркәсібіне алмас, электрондар, кейбір хим.
қосылыстар (сирек кездесетін элементтердің тотықтары, күкірт қышқылы, тыңайтқыштар,
химикаттар, т.б.) өндірісі де кіреді.
Түсті металдар мен олардың
қорытпаларын өндіруде кентастық
шикізатты өңдеуден бастап дайын өнім
алуға дейінгі сатысын қамтитын саласын
түсті металлургия деп атайды. Оның
негізгі тармақтарына алюминийлік,
никель-кобальттық, мыс, қорғасын-
мырыштық, қалайылық, сирек металдық,
вольфрам-молибдендік, титан-магнийлік,
сүрмелік, балқыма шпаттық, электродтық,
қатты қорытпалық, түсті металдарды
өңдеу, арнайы шалаөткізгіштік, екіншілік
металлургия жатады.
Көптеген түсті металдардан
сапасы жөнінен бастапқы
материалдардан да асып
түсетін қорытпалар жасалады:
Мыс + Қалайы = Қола
Мыс + Мырыш = Жез
Мыс + Никель = Мельхиор
Дүние жүзіндегі Қазақстанның
пайдалы казбалардың орны
1 орын: мырыш, вольфрам,
барит
2 орын: күміс, қорғасын,
хромит
3 орын: мыс, флюорит
4 орын: молибден
6 орын: алтын
ТҮСТі МЕТАЛЛУРГИЯ МЕКЕМЕЛЕРІНДЕГІ ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ТЕРІС ӘСЕР
ЕТКЕНІ ҮШІН ТӨЛЕМАҚЫ ЕНГІЗІЛГЕНІНРАСТАЙТЫН ҚҰЖАТТАР:

Қоршаған ортаға теріс әсер еткені үшін тоқсан сайынғытөлемдерді есептеу;

Қоршаған ортаға теріс әсер еткені үшін төлемді аударутуралы төлем тапсырмаларын
ыңкөшірмелері.
ТҮСТІ
МЕТАЛЛУРГИЯ ӨНДІРІСІНДЕГІ НОРМАТИВТІК ЭКОЛОГИЯЛЫҚҚҰЖА
ТТАМА

Қалдықтардың пайда болу нормативтері мен орналастыру лимиттерінің
жобасы қалдықтарды белгілі бір объектілерде орналастыру көлемін, кәс
іпорын аумағындақалдықтарды уақытша жинақтау мерзімдерін және қа
лдықтарды орналастырудыңбекітілген лимиттерін ескере отырып, қорш
аған ортаны қорғауды қамтамасызететін басқа
да жағдайларды белгілейді.
•ШРШ әзірлеу — шекті жол берілетін шығарындылар жобасы (ШРШ)
- атмосфералық ауаны ластаудың стационарлық көздері үшін белгілене
тін зияндыластаушы заттың атмосфералық ауаға шығарылу нормативі.
•Қауіпті қалдықтармен жұмыс істеу саласында өндірістік бақылау тәртіб
ін әзірлеу. Қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы өндірістік бақылау т
әртібі-бұл өндірісжәне
тұтыну қалдықтарымен жұмыс істеу саласындағы өндірістік бақылауды
жүзеге асыру тәртібін анықтайтын құжат.
•Кәсіпорынның шаруашылық қызметінің экологиялық қауіпсіздігін бағал
ауэкологиялық аудит арқылы да жүргізіледі.
ТҮСТІ МЕТАЛЛУРГИЯДАҒЫ ӨНДІРІС ЖӘНЕ
ТҰТЫНУ ҚАЛДЫҚТАРЫМЕНЖҰМЫС ІСТЕУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰЖАТТАР:
•Қауіпті қалдықтармен жұмыс істеуге жіберілген адамдарды тағайында
у туралы бұйрық
;•Қауіпті қалдықтармен жұмыс істеуге жіберілген адамдарды оқуға нем
есе қайтадаярлауға жіберу туралы бұйрық;
•қауіпті қалдықтармен жұмыс істеу жөніндегі қызметке жіберілген ада
мдар үшін қауіптіқалдықтармен жұмыс істеу құқығына арналған куәлік
тер (сертификаттар);
•қалдықтарды беруге және орналастыруға,
басқа ұйымдардан қалдықтарды қабылдауғаарналған шарттар;
•кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың тізімі (Қалдықтарды есепке
алу қалдықтардыңФедералды жіктеу каталогын қолдану арқылы жүзег
е асырылады);
•қалдықтардың федералды жіктеу каталогына (ФККО) сәйкес қалдықта
р кодын көрсететінқауіпті қалдықтардың төлқұжаттары.
Кәсіпорынның нормативтік құжаттары

• Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010
жылғы 30 қазандағы № 1144
Қаулысыкапиталына салынған
инвестициялар 1,42 трлн. теңгені құрады,
олардың негізгі үлесі түсті металдар
өндірісіне (42 %) тиесілі. Металлургия
Қазақстан Республикасында тау-
кен металлургия саласын дамыту жөніндегі
2010 - 2014 жылдарға арналған
бағдарламаны бекіту туралы
• 8-шығарылымы "Түсті металлургиядағы жалпы кәсіптер", "Түсті,
сирек металдар мен түсті металдардан ұнтақ өндірісі",
"Түсті металдарды өңдеу.
• "Ауыр жұмыстардың, еңбек жағдайлары зиянды және (немесе)
қауіпті жұмыстардың тізбесін, жұмыс істеу жұмыс уақытының
қысқартылған ұзақтығына, жыл сайынғы ақы төленетін қосымша
еңбек демалысына және еңбекке ақы төлеудің жоғарылатылған
мөлшеріне құқық беретін өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен
лауазымдардың тізімін, сондай-ақ оларды беру қағидаларын бекіту
туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 8 желтоқсандағы № 1053
бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
• түсті және қара металдар сынықтары;
• литий, қорғасын-қышқыл батареялары;
• электрондық және электр жабдықтары78. Әртүрлі сыныптағы
полигондарға орналастыруға арналған қалдықтардың тізбесін
бекіту туралы
Түсті металлургия және тау-кен өнеркәсібі
объектілеріне қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар"; 4) осы
бұйрыққа 4–қосымшаға сәйкес118. Ұлттық
стандарттарды халықаралық
шыны сынықтары; 13) түсті және қара металдар сынықтары; 14) литий, қорғасын-қышқыл
стандарттармен үйлестіру туралықаулысы
батареялары; 15) электрондық және79. Халықтың инфекциялық және паразиттік, кәсіптік
Түсті металлургия, сондай-ақ
аурулары мен машинатексеру
улану жағдайларын жасауережесін
және металл өңдеу, ағаш өңдеу, жеңіл,
тамақ өнеркәсібі, құрылыс
материалдарының өндірісі қала
мамандануының
болып табылады.
Назарларыңызға рахмет

Ұқсас жұмыстар

Қазақстанның металлургия және машина жасау кешендері

Металлдар өндірісі

Металлдар өндірісі туралы ақпарат

Қазақстанды экономикалық аудандастыру

Металдар өндірісі туралы ақпарат

Қара және түсті металдарды халық шаруашылығында қолдану

Табиғаттағы металдар

Орталығы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинаты

Зырян қорғасын комбинаты

Орталық Қазақстан

Пәндер