Оқыту коммуникативті заңдылықтары

Жоғары мектеп оқытушысының

коммуникативтік құзыреттілігі

Алматы 2022

Жоспар

Оқыту коммуникативті заңдылықтары

Принциптер мен ережелер туралы ұғым

Оқытудық ғылымилығы

Оқытудық бірізділігі және жүйелілігі

Оқыту заңдылықтары арқылы оқыту процесі іске асады.

Құбылыстар мен процестер

арасындағы байланысты

дамытудан заңдылық

туындайды.

Оқыту процесінің заңдылықтары:

Қоғам талабы оқытудық

мақсат-міндеттерін айқындайды, оның мазмұны, әдіс-тәсілдері,

ұйымдастыру нысандарының

өзгеруі, жаңаруы заңды процесс.

3. Білім беру, тәрбие, дамыту

қызметінің бірлігі

2. Кез келген ақпарат бірлігі, іс-әрекет тәсілі білім, іскерлікке айналу үшін

мұғалім оқушының санасындағы

білім, іскерлік, дағды деңгейіне

сүйену керек.

4. Дидактика заңдылықтарының

ерекшелігі - оқыту процесінің

бөліктері - оқытушы іс-әрекеті

(оқыту), оқушы іс-әрекеті (оқу), білім мазмұны арасындағы тұрақты

тәуелділіктер.

5. Жеке адамды үйрету тек іс-әрекет жасату арқылы мүмкін болады.

Принциптер мен ережелер туралы ұғым

принцип - латын

сөзі, қазақша негіз деген сөз.

Оқыту принциптері - мұғалім мен

оқушылардың

жұмысын реттеп

отыратын ережелер.

Сондықтан ол

барлық пәндерді

оқытқанда

қолданылады.

Оқыту принциптеріне сәйкес оқытуға

қойылатын талаптар

тұжырымдалады.

Оларды орындаған мұғалім өз

еңбегінде жақсы

табыстарға жетеді.

Ережелерде мұғалімге нақты нұсқаулар

беріледі.

Оларды ғылым жетістіктеріне, өмір

талабына сай толықтыруға және түзетуге

болады.

Қазіргі оқытуда саналылық, белсенділік,

көрнекілік, жүйелілік, бірізділік, беріктік,

түсініктілік, ғылымилық, теория мен

тәжірибе бірлігі сияқты принциптер кең

қолданылады.

Принциптердің талаптары мұғалімнің

түрлі ережелерді қолдануы арқылы

орындалады.

Принциптер педагогикалық процесті реттеп отырады.

Олардың талаптары ережелер арқылы жүзеге асады.

Оқытудық

ғылымилығы

Ғылымилық принципі оқушыларға ғылымда ашылған білімдерді меңгертуді талап етеді, сондьқтан оқу жоспарлары мен бағдарламаларына ғылыми

білімдер енгізіледі.

Ғылыми таным дегеніміз - құбылыстың

мәніне өту, сырттай суреттеумен шектелмей, оның ішкі құрылымын тану.

Пәнаралық байланыстарды қолдану шарттары:

• педагогиканың, психологияның, озық

тәжірибенің жетістіктерін қолданып оқыту. Педагогикалық еңбекті ғылыми түрде

ұйымдастыруға берілген нұсқауларды

орындау;

• индуктивтік және дедук-тивтік тәсілдерді қолдану; • жаңа ұғымдарды жүйелі түрде қайталау;

• ғылыми таным әдістерін қолдану

Оқушыларды іздендіру, шығарма-

шылық жұмыспен айналыстыру;

• жаңа ұғымдарды бір рет түсіндірумен шектелмеу; • оқушыларды көрнекті ғалымдардың

өмірі және қызметімен таныстыру;

• жаңа ғылыми терминоло-

гияны қолдану; • оқушыларды ғылым жетіс-тіктермен таныстырып

отыру;

• оқушының оқуында жаңалық

ашуына, оған қуануына мүмкіндік

беру; • жалған сөйлемеу.

Оқытудық бірізділігі және жүйелілігі

Бұл принциптің ғылыми ережесі:

оқушының білімі берік болу үшін оның санасында қоршаған дүние жақсы бейнелену керек. Ол үшін ғылыми білімдер жүйелі және

оқушылардың танымдық мүмкін-діктеріне қарай беріледі.

Жеке бөліктерден тұратын оқыту процесі оқушылардың білімді

меңгеруіне көмектеседі. Дағды-

ларды қалыптастыру үшін

жаттығулар, ақыл-ой тәрбиесін

беру үшін қисынды ойлау тәсіл-

дерін талап ететін жұмыстар

жүргізіледі. Әйтпесе дағды

жойылады, оқушы дұрыс ойлай

алмайды, дамуы нашарлайды.

• оқушыларға білімді меңгерту үшін сызбаларды қолдану. Оқу материалын бөліктерге бөліп,

оларды рет-ретімен түсіндіру; • оқыту мазмұнындағы, тәсіл-

деріндегі жүйені бұзбау;

• оқушылармен бірге тірек-конспектілерін, сызбасын жасап,

білімді есте сақтауды жеңілдету • бұрынғы оқығандарды жиі

қайталаттыру; • өткен материалдарды сабақтың басында, бекіту кезінде, жеке

сұрақтарды түсіндіргеннен кейін қайталаттыру;

• материалға ой-пікірлерді жасанды

түрде енгізбеу; • оқушылардың өз ойларын қалай

айтатынын қадағалау; • баланы өздігінен жұмыс істеуге

үйрету, көмектесу; • оқушылардың білетіндерін айтқыза бермей, тек сабаққа қатыстыларын

айтқызу. Әркімге белгілі әңгімелерді айта бермеу;

• жүйелі білім қисынды, сезімді

талап ету; • бар күш-жігеріңізбен, шабытпен оқытып, өмірден, әдебиеттен

айшықты мысалдар келтіру; • пәнді, бөлімді оқып болғаннан

кейін міндетті түрде қорытынды-жүйелеу сабақтарын өткізу;

Шарттары:

80%

60%

• оқушылардың қателерін әдеппен түзету; • оқушыны өз қатесін талдауға үйрету; • оқушылардың даму заңдылықтарын, ақыл-ой белсенділігін көтеру жолдарын білу;

• баланың жасы мен қабылдауын ескеріп, тапсырмалар беру; • жүйелі білім есте жақсы сақталады.

• пәнаралық байланыс тұрақты түрде қолдану;