Зертханалық жұмыстар




Презентация қосу
бағдарламасындағы 7-
сыныпта жүргізілетін
зертханалық
жұмыстардың
сипаттамасы мен
принциптері
Сабақтың жоспары:

1 Биология түсінігі

2 Зертханалық жұмыстар

3 Зертханалық жұмысқа мысал

4 Пәнаралық байланыс

5 Қорытынды
Биология - тірі табиғат
туралы ғылым.
Миллиардтаған
ғаламшарлардың
арасынан біздің
ғаламшарымызды ерекше
ететін де осы тірі табиғат.
Зертханалық жұмыстар - оқушылардың
оқу іс-әрекетінің бір түрі; мақсаты мен
міндеті айқын анық көрінетін жұмыс. Кейбі
оқу пәндерінің әдістемелерінде (мысалы,
еңбек және кәсіби оқыту әдістемесінде)
"лабораториялық-
практикалық жұмыс" деген
термин қолданылады.
Зертханалық жұмыстар оқу бағдарламасына енгізіліп, курс бөлімін немесе тақырыпты
оқығаннан кейін жүргізіледі. Зертханалық жұмыстарды жүйелі түрде орындау —
анализ, синтез, салыстыру, жалпылау, оқытудағы теория мен практиканың байланысы,
оқушылардың дербестілігі мен танымдық күшінің дамуы сияқты ойлау амалдарын
меңгерудің маңызды құралы.
Биология пәнінен зертханалық
жұмыста табиғи объектілерді анықтау
бойынша жүргізілетін жұмыстар
жатады.
Биология пәнінен зертханалық сабақтарды ұйымдастыру – өсіп келе жатқан ұрпаққа тіршілікті, өмірді аса
үлкен зор құндылық деп түсінуді қалыптастырады.
Зертханалық сабақтар – оқушылардың оқу іс-әрекетінің бір түрі; мақсаты мен міндеті ұқсас. Зертханалық
жұмыстар оқу бағдарламасына енгізіліп, курс бөлімін немесе тақырыпты оқығаннан кейін жүргізіледі. Бұл
оқушының алдымен теориялық білімді терең меңгеріп, жасалған жұмыстың нәтижесін дұрыс түсінуіне
мүмкіндік береді. Жұмыстың жоғары дәрежеде, дұрыс орындалуы үшін топта 10 адамнан болуы керек, олар
жеке-жеке немесе жұппен орындайды. Жұмыстың тақырыбы, мақсаты, зерттеу объектісі, қажетті
құрал-жабдықтары зертханалық дәптерлеріне көшіріліп, қорытындыланады.
Зертханалық сабақтардың жүру барысы:

1. Әрбір 6. Оқушылар арнайы
зертханалық зертханалық жұмысты
сабақтың мақсаты қорытындылау
болады. 2. Керекті 5. Жұмыс жасау дәптеріне жұмыстың
құрал– тәсілдерін жүру барысын жазып,
жабдықтар. айтады. жұмыстың нәтижесін
3. Жұмыстың барысы. түсіндіреді.
Зертханалық
аспаптармен
жабдықтарды көрсетіп, 4. Зерттеуге алынған
оларды сабаққа қалай препаратты, онымен
пайд алану керектігі, қалай жұмыс жасау
жұмыстың барысынан керектігі туралы
қысқаша түсінік береді. айтады.
№2 зертханалық жұмыс.
Тірі ағзалар үшін судың қасиеті мен маңызын сипаттау
Мақсаты: тәжірибе негізінде судың кейбір қасиеттеріне көзжеткізу, оның тірі ағза
үшін маңызы туралы қорытынды жасау.
Құрал-жабдықтар: су, мұз түйірі, су термометрі, сынауық,жандырғы, 5х5 см
дәптер қағазы, әртүрлі монеталар, шыны капилляртүтікшесі, өлшеуіш стақан
немесе колба, Петри табақшасы.
Орындауға арналған тапсырмалар
1. Ыдысқа су құйып, оған мұз салыңдар. Не байқалады? Мұз жеңілме, әлде су
жеңіл ме? Оның ағза үшін қандай маңызы бар?
2. Сынауыққа су құйып, оны қайнағанша қыздырыңдар. Қайнағансу
температурасын өлшеңдер. Судың бөлме температурасына дейін суууақытын
анықтаңдар. Судың жылусыйымдылығы туралы не айтуғаболады? Оның тірі
ағза үшін қандай маңызы бар?
3. Суы бар стақанға немесе колбаға капилляр түтікшені сал.
Не байқалады? Егер түтіктің бос үшын саусағыңмен жауып,
стақаннаналса, не болады? Судың қандай қасиетін
байқадыңдар? Оның тірі ағзаүшін қандай маңызы бар?
4. Петри табақшасына су құйыңдар Судың бетіне абайлап,
5×5 см дәптер парағын қойыңдар. Қағаздың ортасына ең
кішкентай монетаны қойыңдар. Не байқадыңдар? Ол
монетаны алып, оның орнынаүлкендеуін қойыңдар. Судың
беттік керілу күші туралы не айтуғаболады?
Эксперименттердің қайсысынан су молекуласының
когезияжәне адгезия құбылыстарын байқадыңдар? Осы
қасиеттердің тіріағзалар үшін қандай маңызы бар?
Биология - табиғат пен қоғамдық құбылыстарды зерттейтін ғылым ретінде
жаратылыстану, гуманитарлық бағыттар мен негізгі пәндердің
мәліметтеріне сүйенеді және де мектепте оқытылатын басқа да көптеген
оқу пәндерімен пәнаралық байланыстар жүргізіле отырып оқытылатын
пәндердің бірі деп қарастыратын болсақ, биология пәнін оқытудағы
пәнаралық байланыстарды кіріктіре оқытудың басты мақсаты - сабақты
түсіндіру барысында басқа пәндермен байланысындағы ұтымды тұстарын
ұтырлы пайдалана білу болып табылады.
Пәнаралық байланыс дегеніміз - әр түрлі оқу пәндерін кіріктіре оқытудың
үйлесімділігі дей отырып, өз пәнім бойынша пәнаралық байланыстардың
қолданылуы мен тиімділігі жөнінде ойымды ортаға салмақпын.
Мектептегі пәндердің пәнаралық байланысы - көптеген ғылымдарды
кіріктіре оқыту үрдістері сияқты үлкен бір ерекшелікке ие болады.
Пәндерді мазмұндары бойынша өзара үйлестіре оқыту - оқушылардың
білім сапасын арттырып қана қоймай, сонымен бірге алған білімдерін іс
жүзінде қолдана білулеріне ықпалын тигізеді, біртұтас әлемдік ой -
танымдарының қалыптасуына жол аша отырып, ғылыми дүниетанымын
кеңейтеді.
Биологияны басқа пәндермен байланыстыра
оқытудың екі түрлі тиімді жағы бар:

біріншіден, биология екіншіден, өз кезегінде
оқушылардың басқа оқу физика, география , тарих,
қоғамтану пәндеріне
пәндеріне дайындығын
қойылатын мәселелерді
күшейтеді, қатар зерттеуде оқу базасын
толықтырады.
Тарих пәнімен байланыс ежелгі
адамның дамуы яғни эволюция тарихи
толқындарын парақтауға мүмкіндік
береді.
Биология мен химия пәнаралық байланыста
экологиялық білім және сабақ үстінде әр
тақырыпты өткенде жан-жақты байланыстыра
отырып білім беру үшін материалдарды
сұрыптағанда қоршаған ортадағы болып жатқан әр
түрлі құбылыстарды жалпы және жеке заңдар мен
ережелер негізінде түсіндіруге бастаса, оқушыларда
қоршаған орта жүйесіндегі түрлі үдерістерге
танымдық көзқарас қалыптасып, ол жалпы білімнен
мамандықтарына қатысты кәсіби білімге ұласады.
Физика мен биология байланысы. Физиканың
биология ғылымдарымен байланысы ерекше өріс
алды. Бұл биофизика, агрофизика, бионика сияқты
ғылымдардың пайда болуымен түсіндіріледі. Бұл
аралық байланыстар орта мектепте тиісті оқу
пәндерін оқып үйренгенде көрініс табады.
Мысалы: биологиялық пәндерді оқығанда жылу,
температура, энергия, жарық, ылғалдылық сияқты
физикалық үғымдар пайдаланылады.
Қорытынды
Биология пәнінің басты міндеттерінің бірі – оқушыларға материалистік көзқарас, дұрыс
мәнді ғылыми дүниетаным қалыптастыру. Себебі пәннің мазмұны тіршіліктің пайда
болуы, дамуы және мәні заңдары негізінде берік моральды, өмірдің мәні мен мақсатын
дұрыс түсінетін, әртүрлі зиянды қылықтар мен әрекеттерге төзе алатын ұрпақ тәрбиелеу.
Тек биология пәнінен зертханалық сабақтарды ұйымдастыру арқылы ғана, дұрыс
ұйымдастырылған нақты мақсатты сабақтар өткізу, сабақ әдістерін жетілдіру
нәтижесінде терең де дәйекті түрде адамның табиғаттағы рөлін ашып көрсетіп,
экологиялық мәдениеті мен сауаттылығын арттырып, өз өмірлеріне сауаттылықпен
қарауды жолға қоюға болады.Сонымен қатар биология сабағында зертханалық
жұмыстар жасау арқылы – оқушылардың танымдық қабілеттерінің дамуына ойын
жинақтауда сонымен қатар, өз бетінше іздеп жаңа білімді игеруге ықпал жасайды.
Назарларыңызға рахмет!!

Ұқсас жұмыстар
Физикалық эксперимент
Биологиялық қауіпсіздік деңгейлері
Өндірістік және зертханалық бақылау – тағам өнімдерін өндірудің маңызды факторы ретінде
САРАМАНДЫҚ ЖӘНЕ ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚТАРДЫҢ АЙЫРМАШЫЛЫҚТАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
Вирустардың ерекшелігі
Алгоритмдеу және программалау пәнінің oқу - әдicтeмeлiк кeшeнiн жасау
Физика сабағында ақпараттық -коммуникативтік технологияны қолдану негізінде оқушылардың ақпараттық құзыреттілігін дамыту
Ақпараттық коммуникативтік технология
Биология сабақтарында электронды оқулықты қолдану
Егіс тәжірибесінің түрлері
Пәндер