Бәсекенің моделі




Презентация қосу
Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті
Қазақстан тарихы және әлеуметтік- саяси пәндер
кафедрасы.

СӨЖ
Тақырыбы :Бәсеке және монополия
Орындаған
109 топ ЖМФ
Тексерген:Бегимбетова Р

Қарағанды 2009
Жоспары:
Кіріспе
Бәсеке және монополия жөнінде түсінік.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
• Бәсеке түрлері.
• Бәсеке нысандары
• Бәсекенің моделі
П.Портер бойынша бәсекелестік күштер моделі
• Тұтыну тауарлары нарығындағы бәсекенің ерекшеліктері
• Монополияның қызметін реттеу және оның салдары
• Монополистік одақтардың пайда болу үрдістері

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе
Бәсеке(латынша concurred-
қақтығысу)рыноктық экономиканың
қатысушыларының арасындағы тауарларды
сатып алу және сату барысындағы
бақталастық.
Монополия- “жалғыз сатамын” дегенді
білдіреді.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
• Бәсеке түрлері:

Бәсеке түрлері

Ішкі салалық - бір Салааралық -түрлі
. салалық кәсіп орындар салалық кәсіп орындар
арасындағы ең үлкен арасындағы капитал
табыс үшін күрес. салудың ең пайдалы
жағдайы үшін күресі.
Бәсеке нысандары

Кәміл бәсеке нарықтың Жетілдірілмеген бәсеке
классикалық үлгісі нарықтың қазіргі үлгісі

Монополия - Олигополия - Монополистік бәсеке -
тауардың бағасына бірнеше (3 тен -5 ке біртекті емес, бірақ ұқсас
ықпал ететін өндірістің дейін) ірі фирмалар тауар ұсыныстан
көп бөлігін билейтін нарық. сатушылар саны көп
бақылайтын бірғана нарық.
сатушының билігі.

Жасанды Табиғи
Кездейсоқ
Бәсекенің моделі
Бағалық емес бәсеке

Өндірілетін Тауар өткізу Тұтынушы Жарнама Ілеспе
және нүктелерін ға сатудан ұйымдас тауарлар
сатылатын тұтынушыға кейін тыру өндіруді және
тауардың, жақындау, техникалық сатуды
жаңа қызмет қызмет ұйымдастыру
тауардың көрсету көрсетуді
сапасын сапасын ұйымдасты
және жақсарту ру
техникалық
деңгейін
көтеру
П.Портер бойынша
бәсекелестік күштер моделі
Өнімдері
алмастырғышт
ар болуы
мүмкін кәсіп
орындар

Қазіргі бар
бәсекелесу
Өнім ші Сатып
жүйелердің
берушілер алушы
арасындағы
бақталастық

Әлуетті
бәсекелестер
Тұтыну тауарлары нарығындағы
бәсекенің ерекшеліктері
Қандай Өзімнің Мотоциклдің Мотоцик
қалауымды бүкіл қандай түрін лдің
қанағаттанд мүмкіндігімді сатып алғым қандай
жақсарту
ырғым келеді ? маркісін
үшін не
келеді ? сатып алғым сатып
келеді? аламын

Бәсекелестердің төрт негізгі түрі
Қалау Тауарлық тектік Тауарлық түрлік Марка
бәсекелестер бәсекелестер
бәсекелестер бәсекелестер

-Көлік -Автомобиль -Барлық -Иж
құралын сатып алу жағынан Юпитер
сатып алу -Мотоцикл сатып ыңғайлы -Ява
-Европаға алу -Спорттық -Урал
барып қайту -Велосипед сатып -Бесігі бар -Хонда
алу мотоцикл
Монополияның қызметін
реттеу және оның салдары
Монополист фирмалардың қанша жағымды болғаны мен
олардың нарықтағы қызметтері мемлекеттің реттеуін талап
етеді.Экономисттер екі индексті әдісті қолдана отырып
нарықтағы монополиялық биліктің белгілерін зерттейді.
1. Лернер индексі .Монополиялық биліктің бір белгісіне
бағаның шеті және орташа шығындардан жоғары болуы
жатады .
2. Херфиндаль индексі .Фирманың нарықта сатылатын
өнімдерге пайыздық үлесі өскен сайын оның монополиялық
билігінің дәрежесі де өседі.
• Монополистік одақтардың пайда
болу үрдістері
Өндірістік күштер Өндірістің қаржы
дамуындағы секіріс сыйымдылығының өсуі

Капитал мен өндірістің
шоғырлануы

Ірі кәсіп орындардың Бәсекелестік күрестің
пайда болуы асқындауы

Монополистік
Монополистік
одақтардың
одақтардың
мүмкіндіктері
қажеттілігі

Монополиялардың құрылуы
Монополияның ұйымдастырылу түрлері

нарық,өндіріс және баға деңгейлерін бөлу
туралы монополистік келісім

Өнімді бірлесіп өткізу мақсатында бірігу.

Меншікті біріктіру,өндірісті жалпы басқару
және тауарды өткізу негізінде бірлесу.

Бірыңғай қаржы орталығы бар көп салалы
фирмалардың бірлесуі.

Бір-бірімен қызмет бабымен емес, бас
компанияның басқа компаниямен қосылуы.
Треске қарсы заңдар:
1.Шерман заңы-монополияны құруға немесе осы
мақсатпен құпия келісім жасауға немесе сауда
бостандығын шектеуге қарсы қабылданды.
2.Клейтон заңы – үкіметке қосымша өкілеттіктер
берілді және осы заңға сәйкес монополияларға
сотқа жеке талаптар қоюға рұқсат берді.
3.Целлер-Кефорер заңы- әр түрлі тұрпаттағы
компаниялардың қосылуына қарсы.
Қолданылған әдебиеттер.
1. Крымова В Экономикалық теория
2. Құдайбергенова К.С.Микроэкономика
3. Осипова Ғ.М. Экономика негіздері.
4. Ә.Әубәкіров,К.Нәрібаев. Экономикалық
теория негіздері
5. Ә.Ж.Сапарбаев,А.Т.Мақұлова,
6. Б.Д.Шәріпова. Сызбалар.
7. Әкімбеков С.
.

Ұқсас жұмыстар
Бәсеке түрлері
Бәсеке туралы түсінік, оның түрлері
Бәсеке нысандары
Бағалық бәсеке
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САУДАДАҒЫ ЖАЛПЫ ТЕПЕ-ТЕҢДІК
Кәсіпкерлік аясындағы бәсеке мен бәсекеге қабілеттілік
Нарықтың мәні
Бәсеке туралы
НАРЫҚ ЖӘНЕ БӘСЕКЕ
Монополиялық бәсекелестік
Пәндер