Саңырауқұлақтардың биогеоценоздағы маңызы

Презентация қосу

МИКОЛОГИЯНЫҢ
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ
АСПЕКТІЛЕРІ
Орындағандар: Жолтай Гүлназ
Кеншімбаева Нұрсұлу
Амандық Айғаным
Диера
• Саңырауқұлақтар ылғалды, сулы
аймақтарда мекен етуді ұнатады,
алайда жоғарғы формалары құрғақ
аймақтарда да мекен етеді.
Саңырауқұлақтардың интенсивті өсуі

қоректік заттардың концентрациясына
(көмірсу).

Жоғары температура (60 градус)

рН 6,5-3,5 қышқылдылық орта; таза
культурада 6.5-8.5 жақсы дамиды

Нейтралды орта, жеңіл сілтілі
реакциялар саңырауқұлақ
конкуренттерінің көбеюі үшін жақсы
болады
• Биогеоценоз (био..., гео... және
гр. koіnos — жалпы) — тіршілік
ету жағдайлары ұқсас, белгілі
аумақта өсетін өзара
байланысты түрлердің
(популяциялардың) тыныс-
тіршілік ортасы.
Саңырауқұлақтардың
биогеоценоздағы маңызы:
• Биодеструкция-өлі заттрадан минералдық заттар
мен көмірсулардың биологиялық айналымға
қайтарылуы;
• Топырақ түзелу процесіне қатысады,
топырақтағы органикалық заттардың химиялық
құрамын анықтайды; олардың структуралануы;
• қышқылдылығы тіпті температуралық
сипаттамасы;
• Химиялық тұрғыда уланған, ауыр металлдармен,
диоксин, бензопирендерден топырақты тазарту;
• Симбиоздағы өсімдігін минералдық
қоректендіреді, су режимін жақсартады,
тамырларын аурутудырушы организмдерден
Саңырауқұлақтрадың экологиялық топтары
Микоризотүзушілер
(симбиотрофты
макромицеттер, микоризалы
саңырауқұлақтар,
симбиотрофтылар) -
ағаштардың, өсімдіктердің
тамырларына микориза түзуші
саңырауқұлақтар. Бұл
саңырауқұлақтардың
спицификалығы: оларда
легнин мен целюлозаны
ыдыратушы ферментінің
болмай, симбиотынан
энергетикалық мұқтаждықта
өмір сүруі. Микориза терминін
1885 жылы
саңырауқұлақтанушы
германдық ғалым А.В.Франк
енгізді.
Симбиотрофты макромицеттер түрлері:
• Микоризатүзушілерге аскомицеттер, базидиомицеттер және
зигомицеттер жатады.

• Сонымен қатар барлық түтікшелі саңырауқұлақтар, тамаққа
пайдаланылатын, жеуге жарамды: ақ саңырауқұлақ, қайынқұлақ,
подосиновик, моховик, дубовик саңырауқұлақтары жатады.

• Микоризаны бірқатар Ложнодождевик тұқымдасының
гастеромицеттер саңырауқұлақтары түзеді.

• Свинушка, Свинушка тонкая және лаковица саңырауқұлақ түрлері
мекен ету ортасына байланысты микориза түзуші де болып
сапротрофты да болып тіршілік етеді. Мысалға ағаштар үшін жағдай
жасалмаған аумақта (батпақ, жартылай шөлейт аймақтары) микориза
түзеді.
• Егістіктің жоғарғы жағындағы
азоттектес заттарды өсімдіктер үшін
сіңімді дәрежеге айналдырады.
• Селбескен өсімдігін Ca, K, P-мен
байытады.
• Өсімдіктің қоректену аумағын,
суландыру жүйесін кеңейтеді,
• Патогенді микроорганизмдерден
қорғайды.

Микориза түзуші
саңырауқұлақтардың
биоценоздағы ролі:
Сапротрофты макромицеттер (сапротрофтар) — өмір сүруі
үшін,
қорек ретінде өлі органикалық заттарды тұтұнушы
макромицеттер.
Ксилотрофтар:
• Ағаш діңгегіне орнығушы
саңырауқұлақтар. Ағаш өлі болса -
сапрофитті, ал тірі болса паразитті өмір
сүруші болып есептеледі.
• Ресейдің барлық аймағында таралған,
тірі діңгекте мекендеуші ксилотрофтар:
Ложный трутовик (Phellinus igniarius),
Корневая губка (Heterobasidion
annosum).
• Өлі ағаш діңгегінде мекендеуші
ксилотрофтарға базидиомицеттер
класының мынадай саңырауқұлақ
түрлері кіреді: Трутовик настоящий
(Fomes fomentarius), Трутовик
березовый (Piptoporus betulinus),
Трутовик окаймленный (Fomitopsis
pinicola), Дубовая губка (Daedalea
quercina). Аскомицеттерден: Дальдиния
концентрическая (Daldinia concentrica).
Ксилотрофтардың қоректенуі және биоценоздағы орны:
Саңырауқұлақтар полифенолоксидаза, гликозидаза(целлюлаза,
пектиназа, амилаза, ксилоназа) ферменттерін пайдалана отырып
ағаш діңгегіндегі легнин мен целлюлозаны жай қант-қа, глюкозаға
айналдыру арқылы табиғаттағы зат алмасу процесін жүзеге асырады.
Карботрофтар
• Өрт шарпыған аймақтарда өсіп шығатын саңырауқұлақтар.
Субстраты өлі діңгектер болғандықтар - сапротрофты.
• Биоценозда жанған, өртенген аймақты минералдармен байыту
арқылы жаңа өсімдіктерге арнап отырады.
Капротрофтар
• Жануарлардың
экскременттерімен
қоректенуші
саңырауқұлақтар.
Сапротрофты. “Копос”-
навоз. Субстратының өмір
ұзақтығының аздығына
байланысты капротрофтылар
аз өмір сүреді.
• Chaetomium, Lophotrichum
туыстастарының түрлері
кіреді.
Бриотрофтылар
• Қыналардың өлі
жасушаларын
бөлшектеуші
сапротрофты
саңырауқұлақтар.
Бриотрофты
саңырауқұлақтарына
мүктерден өзге сыртқы
факторлар әсер
етпейді.
• Pholiota, Galerina,
Collybia, Micena
туыстарының түрлері
жатады.
Микофилдер
• Өзге саңырауқұлақ үстіне өсіп шығушы саңырауқұлақтар. 1500-
ден астам түрі белгілі. Әр түрлі климатта мекен етеді.
Базидиомицеттер мен аскомицеттердің жемісті денесінде мекен
етеді.
• Антибиотиктер мен ферменттер өндіру арқылы фитопатогенді
саңырауқұлақтардың жасушалық қабырғасының дамуын тежейді.

Ұқсас жұмыстар

Сүтқоректілердің бүршік

Cаң ырауқұ лақ тар

Спирттік ашу процесінен алынатын өнімдер

Спирттік ашу процесі

Спирттік ашу үдерісі

Саңырауқұлақтардың көбеюі, морфоло гиясы, қоректенуі

Қына –ерекше тірі ағза

Саңырауқұлақтар туралы

Спирт өндірісінде қолданылатын микроорганизмдер

Спиртті ашыту

Пәндер