Батыс Еуропалық орта ғасыр философиясы




Презентация қосу
ОРТА ҒАСЫР
ФИЛОСОФИЯСЫ
Батыс Еуропалық орта
ғасыр
философиясы. Ортағасырлық
Еуропа философиясы өзінің
бар ақыл-ойын христиан
дінінің қатаң қағидаларын
негіздеуге салып, дін ілімінің
қызметшісіне айналды.
Августиншілдік теология-философиялық
бағыт ретінде Батыс Еуропа елдерінде XII ғасырға дейін
үстемдік етіп, кейін христиан аристотельшілігінің негізін
қалаушылар Ұлы Альберт пен Аквинскийдің
ілімдерімен ығыстырылды. Схоластик тәсілдің негізін
қалаушы және қорғаушы француз теологы-схоласты,
философ Абеляр (1079 – 1142ж) болды. Негізгі еңбегі – “Бар
мен жоқ”. Абелярдың пікірінше, шынайы өмір сүретін
жалқылар, бірақ олардың өзара ортақ қасиеттері
болғандықтан, осы негізде жалпылар ұғымы қалыптасады.
Бұл жалпылар (универсалийлер) шын өмір сүреді, себебі ол
– құдай жаратқан заттардың үлгісі.
Орта ғасыр
философиясының көптеген
идеяларымен келіспей, өзіндік
пікір айтып, таным процесінде
тәжірибенің беделін көтерген
ойшылдардың бірі Роджер Бэкон
(1214 – 94ж) болды. Ол
философияны, табиғаттану
ғылымдарын теологиядан бөлу
керектігін уағыздап, ғылымдар
ғимаратының іргетасы – тәжірибе,
эксперимент және математика деп
есептеді. Номиналистік
бағытты көрнекті өкілі,
схоластикалық ойлау тәсілінен
арылып, трансценденталды
болмыстың антологиясын
қалыптастырған ағылшын
Ортағасырлық мұсылман
философиясы. Мұсылман
әлемінің ойшылдары ежелгі грек
ғылымы мен философиясымен
қатар, философиялық
дәстүрлерді одан әрі
жалғастырып,
дамытқан. Ортағасырлық Батыс
Еуропада христиан
дінін идеологияландыру, негіздеу
процесі жүріп жатса, мұсылман
әлемінде, әсіресе, VII – X
ғасырларда философия мен
ғылым өзінің гүлденген кезеңін
бастан кешірді.
Әл-Фарабидің кейбір идеяларын
одан әрі жалғастырған ибн Сина
надандыққа қарсы шығып, ақыл-ой
үстемдігі үшін күресті. Философия
мен теологияның ара жігін
ажыратып, олардың мәртебесі туралы
идеяны ибн-Рушд қосақиқаттылық
туралы теориясында одан әрі
жалғастырды. Философия
дамуындағы рационалистік
бағытты шығыстың Закария әл-Рази,
әл-Маари, Омар Хайям, ибн Абдаллах,
ар-Раванди сынды танымал
ғалымдары мен философтары
дамытты.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗ
ҒА КӨП
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Орта ғасыр философиясы
Схоластика кезеңдері
Философияның қалыптасуының негізгі кезеңдері
Ортағасырлардағы Батыс Еуропа мәдениеті
Тарихтың үздіксіздігі Мәдениет пен ретінде қоғамдық өркениеттің прогресті жоққа қарсы тұруы
Батыс - араб философы
Орыстың діни философиясы
Орта ғасыр батыс философиясы
Ежелгі Қытай философиясының ерекшеліктері
Мұсылман дінінің философиясы және теологиясы
Пәндер