Ілияс Есенберлин: өмірі, шығармашылығы және әдеби-тарихи мұрасы

<<Ізінен аңыз ерген-Ілияс Есенберлин>>

<<І. Есенберлин қазақ әдебиетінің ғана емес, қазақ халқы тарихының төрінен лайықты орын алатын дара тұлға>> Н. Назарбаев.

Ильяс Есенберлин родился в 1915 году в городе Атбасаре Акмолинской области. Его детство и молодость совпали с печально известными событиями 20-30 годов, когда весь народ пережил социальные потрясения, нищету, голод. Для Ильяса этот удар был вдвойне ощутим, так как он рано, в пять лет, остался круглым сиротой. Ильяса отдали в детский дом. Там будущий писатель писал стихи для стенгазет.

В 1940 году окончил Казахский горнометаллургический институт и его направили на работу в Джесказган, а осенью был призван в Красную Армию. Продолжил учебу в Рижском военно-политическом училище. Ушёл на фронт, в январе 1942 года тяжело ранен в ногу под Старой Руссой, год в госпитале в Костроме, в 1943 году комиссован по инвалидности и возвращается в Казахстан. Награждён двумя медалями - «За боевые заслуги» и «За оборону Ленинграда». До 1947 года работает инструктором в аппарате ЦК Компартии Казахстана

В конце войны Есенберлин женится на дочери расстрелянного в 1937 году наркома юстиции Хамзы Жусупбекова. У Ильяса Есенберлина трое дочерей и один сын - самый младший ребенок в семье.

І. Есенберлинің отбасы

Шығармашылығы

І. Есенберлин қазақ әдебиетінде өнімді еңбек еткен аса көрнекті жазушылардың бірі. Алғашында ақын ретінде танылған оның шығармалары 1940жылдан бастап жарық көре бастайды. 1945жылы "Сұлтан", "Айша" дастандары, "Адамгершілік туралы жыр" өлеңдер жинағы(1949), революционер, большевик Ә. Майкөтовке арналған "Большевик туралы поэмасы" (1957), "Біржан сал трагедиясы" (1959) дастандары жарияланды. 1960 жылдары проза жанрына қалам тарта бастады. "Өзен жағасында" (1960), "Толқиды Есіл" (1965), орыс тілінде жазылған "Адам туралы ән" (1957) атты повестері жарық көрді. "Айқас" (1966), "Қатерлі өткел" (1967), "Ғашықтар" (1968), "Қаһар" (1969), "Алмас қылыш" (1971), "Алтын құс" (1972), "Жанталас" (1973), тың туралы "Көлеңкеңмен қорғай жүр" (1974) романдары, "Көшпенділер" трилогиясы (1976), Алтын Орда трилогиясы (1982-1983), "Махаббат мейрамы", "Алыстағы аралдар" (1983), Аққу құстың қуанышы" (1984) романдары, шығармаларының онтомдық жинағы (1984-1990) жарияланды

В городе Атбасар в Акмолинской области, где родился писатель, в 1999 году создан музей, названный его именем. В музее хранится около 2000 экспонатов: личные вещи Есенберлина, письма, книги и рукописи, домбра, фотографии семьи и даже рабочий стол, за которым он писал свои произведения.

Еңбек жолы

1940 жылы Қазақ тау-кен институтын бітіріп, Жезқазған рудниктерінде инженер болады. Ұлы Отан соғысына қатысқан.

1942-1947 жылдар аралығында Қазақстан КП ОК-нің нұсқаушысы,

1951 жылдары Қазақ мемлекеттік филармониясының директоры,

1953-1954 жылдары ҚР Геология министрлігінде аға инспектор,

1954-1955 жылдары Берсүгір шахта басқармасының (Ақтөбе облысы) бастығы,

1955-1957 жылдары Қазақ мемлекеттік көркем әдебиет баспасының аға редакторы,

1958-1967 жылдары "Қазақфильм" киностудиясының аға редакторы, сценарий редколлегиясының мүшесі,

1967-1971 жылдары "Жазушы" баспасының директоры,

1971-1975 жылдары Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының 2-хатшысы болып қызмет атқарады. Атбасарқаласындағы мектепке, Алматыдағы бір көшеге І. Есенберлин есімі берілген.

Ұқсас жұмыстар

Ілияс Есенберлин: өмірі, шығармашылығы және ұлттық тарихи сананы жаңғырту

Ілияс Есенберлин: өмірі, тарихи романдары және 100 жылдық мерейтойы

Ілияс Есенберлиннің өмірі мен Көшпенділер трилогиясының тарихи-әдеби талдауы

Шерхан Мұртаза: өмірі, шығармашылығы және әдеби мұрасы

Ілияс Жансүгіров (1894-1938): өмірі мен шығармашылығы

Ілияс Жансүгіров: өмірі, шығармашылығы және саяси қуғын-сүргін

Сара Тастанбекқызы (1853-1907): өмірі, шығармашылығы және әдеби мұрасы

Жамбыл Жабаев: өмірі, шығармашылығы және мәдени-тарихи мұрасы

Абайдың ақын-шәкірттері: өмірі, шығармашылығы және әдеби-мәдени мұрасы

Қожа Ахмет Яссауи: өмірі, шығармашылығы және діни-әдеби мұрасы

Пәндер