Тірек - қимыл аппараты зақымдалған балаларды жалпы білім беру үрдісіне қосу




Презентация қосу
Тірек-қимыл аппараты
зақымдалған балаларды жалпы
білім беру үрдісіне қосу
Тірек қимыл аппараттары бұзылған тұлғаларға
арналған арнайы білім
Балалардың туа біткен және жүре келе пайда
болған аурулардың 5\7 проценті тірек қозғалыс
аппараттарыньң бұзылулары құрайды. Қазіргі
таңда тірек-қимыл аппараты бұзылған
балалардың саны артып келетіні бәрімізге мәлім.

Қимыл-қозғалыс функциясынан айырылу немесе бұзылуы,
дамымай қалуы, қалыптасуының кешігуі негізгі
сипаттымасы болып табылатын тірек-қимыл аппараты
бұзылған балалар кең және бір текті емес тобын құрайды.
Балалрдың тірек-қозғалыс аппаратының бұзылуы, туа
біткен немесе ерте пайда болған аурулар мен зақымдар
себебінен болуы мүмкін
ТҚАБ балаларды
психологиялық-
педагогикалық тұрғыда,
шартты түрде білім беру
кеңістігі жағдайында түзету-
педагогикалық жұмыстың
түрлі нұсқаларын қажет
ететін екі санатқа бөлуге
болады.
Бірінші санатқа (қозғалыстық бұзылулары
неврологиялық сипаттағы) орталық нерв
жүйесінің қозғалыс бөліктерінің
органикалық зақымдануы себебінен, тірек-
қозғалыс аппараты бұзылған балалар
жатады. Балалардың бұл тобын көпшілігінде
БСА-сы бар балалардан тұрады. Балалардың
дәл осы санаты клиникалық және
психологиялық-педагогикалық аспектілерде
ең көп зерттелген болып табылады.

Екінші санатқа (қозғалыстық бұзылулары
ортопедиялық сипаттағы) көбінесе неврологиялық
сипаттағы емес тірек-қозғалыс аппараты бұзылған
балалар жатады. Әдетте, бұл балалардың зияткерлік
дамуында көрініп тұратын бұзылушылық болмайды.
Кейбір балалардың психикалық дамуының жалпы
қарқыны ептеп баяулаған және жекелеген қабықтық
функциялары, әсіресе көру-кеңістіктік ойы
парицально бұзылған болуы мүмкін.
Қосымша дидактикалық
материалдар
ТҚАБ балалардың ерекше білім алудағы
қажеттіліктері кейде ауызша емес байланыс
құралдарын қолдануды талап етеді. Балама
(ауызша емес) қарым-қатынас құралдары болып
табылатындар: арнайы таңдап алынған заттар;
графикалық/баспа суреттер электрондық
құралдар (бейне жазба құрылғылары,
электронды коммуникаторлар, сөйлеу
тренажерлер), тиісті бағдарламалық қамтамасыз
етілген және қосалқы құрал-жабдықтармен
планшетті немесе дербес компьютер және т. б.).
ТҚАБ балаларды оқыту келесі: қозғалыс ақауын шамадан келгенше медициналық
түзету, жүйке-психикалық ауытқулар терапиясы, соматикалық ауруларды купелеп бөлу
бағыттарында жүргізілетін емдеу-қалпына келтіру жұмыстары аясында жүзеге
асырылуы тиіс.
Қозғалысында ақау бар балаларға өзін-өзі қамтамасыз ету, гигиена, әлеуметтік-
тұрмыстық бағдар беру дағдыларын қалыптастыру бойынша жұмыстарды ұйымдастыру
маңызды шарт болып табылады.
Сөйлеудің айқындығын қалыптастыру кезінде пассивті және белсенді артикуляциялық
гимнастика, тыныс алу гимнастикасы және дауыстық жаттығулар жасалуы керек. Бұл
жаттығулардың кешендері балалардың қозғалыс әрекеті мен сөйлеу қабілеттеріне
байланысты жеке таңдалады.
Баланы түсіну үшін сөйлескенде қажетті жағдайлар:
сөйлесудің қысқаша және мәнерлілігі (нұсқаулар, өтініштер, пікірлер,
хабарламалар);
балалардың күтілетін реакциясы үшін көбірек қайталау, баяу қарқынмен
сөйлеу,үзіліс жасап отыру;
ауызша сөйлесу мен вербалды емес әдістердің үйлесуі (ыммен, пантомима, іс-
әрекетті көрсету);
кез-келген нұсқаулық, мәселе баланың көңілін бөлу үшін балаға сөйлеуден
басталуы тиіс.
Егер баланың сөзі түсініксіздеу немесе іс жүзінде қол жетімсіз болса, вербалды
емес қарым-қатынас технологиялары (карталар, нысандар) қолданылады.
Қажетті арнайы құрал-жабдықтар
жүріп-тұру құралдары: мүгедектер арбасының әр түрлі нұсқалары (бөлмелік, серуендік,
функционалдық, спорттық), қайта отырғызу үшін көтергіштер, шағын автобус,
басушылар мен ағашақтар (бөлмелік және серуендік), балдақ, шаяндар, таяқтар
өзіне-өзі қызмет көрсетуін жеңілдететін құралдар (ыдыс-аяқтар мен асханалық аспаптар,
киіну және шешіну, есікті ашу және жабу, өз бетінше оқулары, телефонды пайдалану
үшін құрал-жабдықтар; электр құралдарын қосатын ерекше, тұрмыстық аспаптарды
қашықтықтан басқару құралдары);
– баланың қажеттілігіне сай жиһаз;
– балаларды жатқызып оқытуға арналған сыналы тіреуіштері бар медициналық
кушеткалар;
– балаларды тұрғызып оқытуға арналған көлбеу үстелдер
ТҚАБ балаларға арналған білім беру процесін
материалдық-техникалық қамтамасыз ету
ТҚАБ бала білім беру ұйымының аумағына кіру үшін ғимаратқа кіреберісте пандус орнату қажет. Пандус бала
арбасына өздігінен онымен көтерілуге және түсе алатындай барынша жайпақ болуы керек (10-12°). Пандустың ені
90 см.-ден кем емес болуы керек. Пандустың қажетті атрибуттары, ұзындықтары әрбір жағынан пандустың
ұзындығынан 30 см.-ге артық болатын тұтқалары (биіктігі 50-90 см) және қоршап тұратын бортик (биіктігі - 5 см
кем емес) болып табылады.
Ғимараттың есіктері пандусқа қарама-қарсы жаққа ашылуы тиіс, әйтпесе бала арбасымен төмен сырғанап кетуі
мүмкін.
Қозғалыс патологиясы бар нашар жүретін білім алушылар ғимарат бойынша олардан ұстап жүру үшін барлық
периметрі бойынша дәліздер бойымен тұтқалар жасау қажет. Есіктердің ені 80-85 см.-ден кем болмауы керек,
әйтпесе бала арбасымен олардан өте алмайды.
Бала арбасымен жоғарғы қабаттарға көтеріле алуы үшін, ғимаратта баспалдақтарда көтергіштер алдын ала
қарастырылуы керек
ТҚАБ білім алушылар үшін жиынтық жұмыстарын
жүргізу тәртібін ұйымдастыру бойынша ұсыныстар
ТҚАБ білім алушыларға арналған жиынтық жұмыстары олардың
жеке психофизикалық ерекшеліктерін ескере отырып жүргізуді
қарастырады;
қажет болған жағдайда ТҚАБ білім алушыға физикалық және
техникалық көмек көрсететін ассистенттерді, сондай-ақ арнайы
құрылғылар мен техникалық құралдарды қарастыру ұсынылады;
ТҚАБ білім алушының жеке психофизикалық ерекшеліктеріне
байланысты жиынтық жұмыстарының тапсыру уақытын ұзартуға,
жиынтық жұмысты жүргізу барысында білім алушыға тынығу үшін
немесе басқа қажетті шаралар үшін қысқа уақытты үзіліс беруге
болатындай уақыт тәртібін өзгертуге болады;
Қазақстандағы ерекше балалардың проблемасы олардың ата-аналары мен
медициналық мекемелердегі қызметкерлердің ғана проблемасы болып қалмау
керек.
Ерекше балаларды, жекелеп алғанда, сал ауруымен ауыратын балаларды
сауықтыру мәселесінде әлі де болса тез арада шешуді талап ететін проблемалар
жетерлік.
Бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің белсенді өмірлік ұстанымдары
мен ерекше балалардың проблемаларын қоғамға жариялауға қатысулары
қайырымдылық қорлары мен медициналық мекемелерге коммерциялық
ұйымдардың көмегін көптеп тартуға және Қазақстандағы ерекше балаларды
сауықтыру жағдайын жақсартуға көмектеседі
Балалардың туа біткен және жүре келе пайда
болған аурулардың неше бөлігі тірек
қозғалыс аппараттарыньң бұзылулары
құрайды?
ТҚАБ балаларды психологиялық-
педагогикалық тұрғыда, шартты түрде білім
беру неше санатқа бөлінеді?
Баланы түсіну үшін сөйлескенде қажетті
жағдайларда атап өтіңіз
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Қозғалыс бұзылыстары бар балаларды жалпы білім беру процесіне қосу
ТІРЕК ҚИМЫЛ АППАРАТЫ БҰЗЫЛҒАН БАЛАЛАРҒА АРНАЙЫ БІЛІМ БЕРУ
Мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту және тәрбиелеу
Мүмкіншілігі шектелген балаларды оқыту және тәрбиелеу жүйесі жалпы білім беру жүйесінің ажырамас бөлігі
Психикалық дамуында ауытқуы бар балалар
БАЛАЛАРДЫ ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРУ ҮРДІСІНЕ ҚОСУ
Зияты зақымданған балаларды жалпы білім беру үрдісіне қосу
Психологиялық - педагогикалық қолдау көрсету
Мүмкіндігі шектеулі оқушылар
Мүмкіндігі шектеулі түрлі категориядағы балаларға инклюзивті білім беру жағдайлары
Пәндер