Жарықтандыруды есептеу




Презентация қосу
М.Х.Дулати атындағы Тараз Мемлекеттік Университеті

Өмір тіршілік қауіпсіздігі кафедрасы

Дипломдық жұмыстың
тақырыбы:Техникалық жүйелердің
қауіптілігін талдау және еңбек қауіпсіздігін
арттыру жөніндегі кешенді шаралар
негіздемесі

Орындаған: студент Қасымжан .А
Жетекшісі:а-ш.ғ.д. профессор Ә.Ә Жұмабеков

Тараз 2020
Дипломдық жұмыстың мақсаты - кәсіпорында техникалық
және еңбек қауіпсіздік шараларын жетілдіру.
Жұмыстың міндеттері:
• Кәсіпорындағы еңбек және техника қауіпсіздік
жағдайларына сараптама жасау;
• Жамбыл облысында найзағай түсуді есептеу;
• Жұмыс орнында микроклиматты жақсартуды есептеу;
• Жарықтандыруды есептеу;
• Жұмыс орнындағы шуды талаптарға сәйкес төмендету;
• Еңбек қорғау шараларын жетілдіру;
Тақырыптың өзектілігі
Қазіргі таңда Жамбыл облысындағы өндіріс
орындары ескірген, яғни техника қауіпсіздік талаптары
айтарлықтай сын көтермей тұр. Жалпы ғылыми
техниканың дамыған заманында өмір сүріп жатырмыз,
сол себептенде ғимараттар мен өндіріс орындарын заман
талабына сай жақсарту және еңбек қауіпсізідіген арттыру
басты назарда деп білемін. Тіршілік әрекетінің
қауіпсіздігін қамтамасыз ету проблемасының шешілуі
кез-келген мемлекеттің экономикалық дамуы мен
тұрақтылық деңгейін бағалаудың ең сенімді және кешенді
критерийі ғана емес, сонымен қатар, қоғамның рухани
дамуының көрсеткіші болып табылады.
Кәсіпорындағы техника қауіпсіздігі
Қауіптілік ұғымы түсіндірер болсам, бастысы адамға
теріс ықпал ететін және өміріне нұқсан келтіретін
жағдайларды айтуға болады. Экoнoмикaлық тұpғыдaн
ныcaн тұpaқтылығын көтepy жoлдapы мeн әдicтepiнiн eң
тиiмдiciн тaңдay азaмaттық қopғaныc ныcaнacы peтiндe
әpбip кәciпopынды мұқият бaғaлay нeгiзiндe ғaнa жүзеге
асады.
Ныcaн тұpaқтылығын зepттey мaқcaты - әлciз
бyындapды жәнe oнын тұpaқтылығын apттыpyғa
бaғыттaлғaн инжeнepлiк-тeхникaлық шapaлapды жүpгiзy
бoлып тaбылaды.
ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІН АРТТЫРУДЫҢ
КЕШЕНДІ ШАРАЛАРЫН ТАЛДАУ
Өндірістік кеңестерге еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті
қорғау, кәсіптік жарақаттар мен кәсіптік аурулардың алдын-
алу, еңбек жағдайлары мен еңбек қорғау жағдайларын
тексеруді ұйымдастырудағы маңызды рөл беріледі. Яғни,
жұмыс берушілер мен жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздігі
мен еңбекті қорғау талаптарын қамтамасыз ету, өндірістік
жарақаттану мен кәсіптік аурулардан сақтандыру, еңбекті
қорғаудың техникалық инспекторларының жұмыс
орындарында еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғаудың
жай - күйін тексеруді өткізуін ұйымдастыру бойынша
бірлескен іс - әрекеттерін жүзеге асыру болып табылады.
Еңбек қорғау шараларын жақсарту
Табиғи жайды есептеу
Жай ұрудан қорғайтын аймақ дегеніміз – ол осы
құрылымға жақын орналасқан жерлер, ғимараттардың
және құрылыстардың іштері жайдың тікелей түсуінен 95-
99 пайызын құрайды.
Жамбыл облысы табиғи жағдайында 1 км2 болатын жайды
төмендегі формуламен анықтаймыз:

мұнда: S - қорғалатын ғимараттың немесе құрылымның ені, м;
L – оның ұзындығы, м;
hx – құрылымның немесе ғимараттардың ең үлкен биіктігі, м;
n – найзағай болатын айлар, n=6.
Биіктігі 150м дейінгі тартқыштың қорғау аймағы
Шеберханада микpoклимaты жақсарту
Жұмыc opтacынын мeтeopoлoгиялық жaғдaйы деген ayaнын тeмпepaтypacы,
ылғалдылығы, қoзғaлыc жылдaмдығы apқылы қaлыптacaтын физикaлық күйі
деп аталады.
Жылуды сіңіру үшін қажетті келуі тиіс ауа көлемін есептеу, G (м 3/сағ), келесі
формула бойынша есептеледі:
W=3600*Qизб/Cр*p*(tуд-tпр) ,
мұндағы: Qарт – артық жылу (Вт);
С­р – ауаның салыстырмалы массалық жылу сыйымдылығы (1000 Дж/кгС);
р –келетін ауа тығыздығы (1,2 кг/м3)
tуд, tпр – жойылатын және келетін ауа температурасы. tпр=18оС
W=2160, м3/сағ
Ауа алмасу коэффициенті формуласы:
К= W/V=2160/230=9 рет

мүнда: W – ауа алмасу, м3/сағ
V- жұмыс орны ауданы, V=230м3
Шеберханада артық ылғалдылық бойынша жалпы алмасу
желдеткішін есептеу
Су буларын жою үшін керекті ауа көлеміін келесі формуламен анықтаймыз:
W=G*1000/dy-dn ,
мұнда: W- су буларын жою үшін керекті ауа көлемі; м 3/сағ
G – бөлінетін ылғал көлемі, кг/сағ;
dy – жұмыс орнынан шығарылатын су булары көлемі, г/м3
dn – жұмыс орнына келетін су булары көлемі, г/м3
Бөлмедегі ылғал мөлшері келесі формула бойынша анықталады:
G = F*(d+0.017*V)*(P1-P2)=1,1*(0.28+0.17*0,5)*(450-23,76)=10км/сағ
мұнда: F – судың булану беті, м2
d - Қоршаған ортаның гравитациялық қозғалу факторы,
P1 - қоршаған ауадағы су буының қысымы, осы температура кезінде оның
қанығу дәрежесіне сәйкес, мм;
Р2 - буланатын сұйықтық бетінің температурасы кезінде жұмыс орнының ауасын
қанықтыратын су буларының қысымы, мм;
V - булану көзінің үстіндегі ауа қозғалысының жылдамдығы, м/с;
W=10*1000/23.11-12.87=9410м3/сағ
Зиянды заттардың концентрациясы бойынша жалпы алмасу
желдеткішін есептеу
Жалпы алмасу желдеткішінің жұмыс жұмыс орнында ауыстыру
қажет ауаның ең аз мөлшері мынадай формула бойынша анықталады:
W =q*10^6/Cg-Co=0.22*10^6/2=1100 м3/сағ.,
мұнда: W – ауа көлемі, м3/сағ.
q – зиянды заттар саны; кг/сағ;
Cg - санитарлық нормалар бойынша зиянды заттардың шекті рұқсат
етілген шоғырлануы, кг/ м3
Co - таза ауадағы зиянды заттардың құрамы, мг/ м2
Желдету қондырғылары жұмысының негізгі көрсеткіші ауа алмасу
еселігі болып табылады, ол шығарылатын ауа көлемінің жұмыс орны
көлеміне қатынасы ретінде формула бойынша анықталады:
К =W/V=1100/230=5 рет
Жарықтандыруды есептеу
Жалпы біртекті люминесцентті жарықтандырылуды есептеу кезінде қажетті
лампалар саны анықталады:
N = EּK3ּSn ּZ/Фּ = 100-1,3-230-1,15/3980 ּ0,85=8
мұндағы: Е=берілген минимальді жарықтандырылу =100 лк;
Z- біркеліксіз жарықтандырылу коэффициенті =1,1 1,2;
S- жарықтандырылатын аудан =300 м;
К3 – қор коэффициенті 1,3;
Ф – лампаның жарық ағымы Ф=3980 лм.
Керекті лампа саны -8
Әр шамның керекті жарық ағымын келесі формуламен анықтаймыз:
мұндағы: Е – жарықтандыру аты, К – құрамында 10мг/м3 және одан да көп шаң
болатын ауа ортамен қор коэффициенті;
Z- 1,1- ің аз жарықтандыруда ортаққа коэффицциенті;
N – лампалар саны;
- ағындардың шағылу коэффициентінің есебімен қолдану коэфициенті;
S – жұмыс орны ауданы;
F=150*1.7*230*1.1/8*50=161 лм
Жұмыс орнының жарықтандыру схемасы
Табиғи жарықтандыру жеткіліксіз болған жағдайда немесе
тәуліктің қараңғы уақытында жасанды жарықтандыру
пайдаланылады. Олар жасанды жарықтандыру көздерімен құрылады.
Жасанды жарықтандыру көздері міндетті түрде жарықтандыру
арматурасында орналастырылуы керек.
Шудың деңгейін төмендетуді есептеу
Ғимарат ішінде дыбыс толқынындағы
қабырғаларға соғылып, қайта
шағылысады.Олар тікелей таралу және
шағылысу аймақтарымен қосылып
акустикалық режимді құрайды.
Шу көзінен ғимараттағы акустиканың
таралу режимі бейнеленген.

Шудың шығу қуаттылығын мына формуламен есептейміз:
Lw=Lизм+20*lg*rгран+5=120+20*lg1.96+5=131 дБ
мұнда:Lw- шудың шығу қуаттылығы, дБ;
Lизм -акустикалық қысымның деңгейі, =120дБ;
rгран - шектеулі радиус,=1.96 м.
Шудың жұмыс орындағы деңгейін анықтаймыз:
Li=Lw+10lg(/i2+25/п)-8=131+10lg(1/144+25/95)-8=122.4
Шу бір бөлмеденкелесі ғимаратқа өтуі
байқалады. Шудың деңгейін төмендету үшін
төмендегідей қондырғылар қоямыз.

Егер бір бөлмеден шыққан шу екіншісіне енсе, онда дыбыс
өткізбейтіін біртекті
Құрылым атындағы шу деңгейін есептедім:
L2=L-R*F*10lg*5/п=122.4-43.5*12.5+10lg*45/62=48 дБ
Дыбыс оқшаулау материалымызда үшін келесі көрсеткіштер бар:
P=160 кг/м2; F=12,5 Гц; L=61 дБ; П=62 м2;
Дыбыс оқшаулау тиімділігі мынадай формула бойынша анықталады:
Lоқш=L1-L2=122.4-48=74.4 дБ
Салыстыру арқылы шудың деңгейі төмендетілді, яғни тиімділігі
дәлелденді.
Норматив бойынша 75 дБ төмен болуы керек.
Қорытынды
Жалпы қорытындылай келе жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздік
шараларын жетілдіру жүзеге асырылды.
Дипломдық жұмыста жұмыс орындарын жақсарту шаралары
есептелінді. Оның ішінде :
Табиғи жайда есептеу;
Микроклиматты жақсарту;
Жарықтандыруды жақсарту;
Шу деңгейін төмендету;
Жамбыл облысындағы өндіріс орындары басым көпшілігі 1970-
1990 жылдардан бері келе жатқандықтан, бұл орындардың еңбек
өтімділіген арттыру және қауіпсіздігін арттыру шаралары басты
назарға алынған.
Диплoмдық жұмыcты opындay бapыcындa өндipicтiк opтaнын
тeхникaлық жүйeлepiнe жәнe де eңбeк қopғayдың жeтicтiктepiнe
әдeби шoлy жүpгiзy отырып, тeхникaлық жүйeлepдiн қayiптiлiгiн
тaлдay жacaп, жүктepдi көтepy жұмыcтapын opындaғaн кeздeгi eңбeк
қayiпciздiгiн apттыpy жөнiндeгi кeшeндi шapaлapы нeгiздeлдi.

Ұқсас жұмыстар
Табиғи жарықтандыруды есептеу және зерттеу
Жарықтандыру түсінігі
Жасанды жарықтандыру
Өндірістік жарықтандыру
МАЛ ҚОРАДАҒЫ ЖАРЫҚТЫЛЫҚТЫ АНЫҚТАУ
Электрондық басқару блогының функциялары
Дірілді изоляциялау Динамикалық дірілді өшіргіш
Энергия үнемдеу
Жұмыс орындарын жарықпен қамтамасыз ету
Сенсорлық экрандар
Пәндер