Қауіп - қатер

Практикалық сабақ №2 Негізгі ұғымдар мен анықтамалар, талдау

Міндеттері:

Тіршілік қауіпсіздігінің негіздері» пәнінің ғылыми жүйедегі орнын анықтау.

«ТЖ түрлерімен танысу, сипаттама беру.

ТЖ және курстың негізгі терминдерге сипаттама беру.

Қауіпті және зиянды факторларды қарастыру

Пәннің мақсаты -

қауіпсіздік саласында жалпы біліктілікті көтеру, адамның ойлау қабілетін өмірдің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағыттау.

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар

ТҚН-адамдарды, олардың өмір сүретін ортасынан туатын қауіпті және зиянды факторларынан қорғау, денсаулықты сақтау және қауіпсіздік жолдарын теориялық және практикалық жағынан қамтитын білім саласы.

Қауіп- адамдардың іс-әрекеті негізінде табиғаттан келетін, тіршілік ортаның қаупін бұзатын, нәтижесінде адамдардың денсаулығы мен зиян келтіретін процесс, құбылыс, объект, субъект.

Қауіпсіздік- жеке адамның, қоғамның, мемлекеттің өмірлік маңызды мүдделерінің ішкі және сыртқы қатерден қорғалуы.

Қауіпсіздік сыртқы және ішкі қатерден қорғайтын тірі организмнің қажетті шарасы.

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар «ТҚН» ғылым жүйесінде орны

ТҚН басқару

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар

Қоршаған ортаның негативті факторлар

ТҚН - қоршаған ортада адамның өзара жайлылық пен қауіпсіздігі туралы ғылым

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар

Өндірістік орта

Тұрмыстық орта

Авариялық орта

әсер ету

басқару

Әсер ету

басқару

Физикалық

шу, инфрадыбыс,

электр, діріл,

жарықтандыру,

микроклимат,

радиация,

зиянды заттар,

ультрадыбыстар және басқалар.

Химикалық

ренішті,

канцерогенді,

мутагендік Биологиялық

бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар.

Психо-физиологиялық

физикалық және жүйке -психикалық

әсер ету

басқару

Қауіп қатерлер дәрежесiне қарай жіктеледі:

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар

адам қызметінің саласына байланысты;

қатерлі ресурстарға байланысты

адам қызметінің қатысына байланысты;

ықтималдығына байланысты;

салдарына байланысты;

Техносфера - адамзаттың әлеуметтік-экономикалық қажет сінулеріне жақсы сәйкестендіру мақсатымен адамдардың техникалық құралдардың тікелей және жанама әсері арқылы өзгертілген биосфера бөлігі.

Негізгі ұғымдар мен анықтамалар

Тіршілік қауіпсіздігі негіздері

- адамның төтенше жағдай кезіндегі өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым-қатынасының, шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеу әдістерін, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды ескерту мен салдарын жою және осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуы мәселелерін зерттейді.

Тіршілік қауіпсіздік негіздері курсының мақсатына төмендегі мәселелер кіреді:

• қауіп-қатерді тани білу, оның түрін, болып жатқан жерін, мүмкін зардаптың зиянының шамасын, қатер болу мүмкіндігін және т. б. ;

• болғалы тұрған қауіп-қатердің алдын алу;

• қауіп- қатер болғанда төтенше жағдай кезінде білікті іс-әрекет жасау.

Азаматтық қорғаныс -

бұл басқару органдарының мемлекеттік жүйесі және бейбіт, соғыс уақытында халықты, шаруашылық объектілерін және ел аумағын осы заманғы зақымдау құралдарының, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай факторларының зақымдағыш (жойқын) әсерінен қорғау мақсатында өткізілетін жалпы мемлекеттік шаралардың жиыны.

Қауіп-қатер ….

Қауіп нақты бар, адам қауіп-қатер аймағында, адамның қолындағы қорғану құралдары жеткіліксіз. Сонымен, қауіпсіздік-бұл іс-әрекет кезінде қауіптердің болмайтындығы айқын болған жағдай. Ол үшін үш негізгі міндетті атқару керек: Бірінші міндет-нақты іс-әрекеттен болатын қауіп - қатерді талдау (идентификация) . Идентификация келесі ретте жүзеге асуы керек. Өмір сүру ортасының қауіп туғызатын элементін анықтау, қауіп тудыратын іс-әрекетті талдайтын адамдарға қойылатын талаптарды белгілеу. Содан кейін барып қауіптердің идентификациясы жүргізіледі. Екінші міндет-адамды және өмір сүру ортасын табылған қауіп-қатерден қорғаудың тиімді әрі сенімді шараларын әзірлеу. Үшінші міндет-осы іс-әрекеттің тәуекелінің қалдығынан қорғану шараларын әзірлеу, себебі толық қауіпсіздік орнату мүмкін емес.