Қалалық тіршілік ортаның ластануы




Презентация қосу
Практикалық сабақ №1

Тақырып: Төтенше жағдайдағы тіршілік
қауіпсіздігінің теориялық негіздері.
Жоспар:
1.1. Пәннің мақсаты және міндеттері.
1.2. Төтенше жағдайлар жөнінде түсінік.
1.3. Негізгі ұғымдар мен анықтамалар.
Сабақ мақсаты:
Болашақ мамандарды өмір тіршілігіне
қауіпсіз және зиянсыз жағдайларды
жасау жөнінде теориялық білім және
практикалық дағдымен қаруландыру.
қауіпсіздік саласында жалпы біліктілікті

көтеру, адамның ойлау қабілетін өмірдің
қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағыттау.
Сабақ міндеттері:
Пәннің ғылыми жүйедегі орнын анықтау.
ТЖ түрлерімен танысу, сипаттама беру.
Қауіпті және зиянды факторларды

қарастыру.
ТЖ және курстың негізгі терминдерге

сипаттама беру.
Тіршілік қауіпсіздік негіздері курсының
мақсатына төмендегі мәселелер кіреді:

• қауіп-қатерді тани білу, оның түрін,
болып жатқан жерін, мүмкін зардаптың
зиянының шамасын, қатер болу
мүмкіндігін және т.б.;
• болғалы тұрған қауіп-қатердің алдын
алу;
• қауіп- қатер болғанда төтенше жағдай
кезінде білікті іс-әрекет жасау.
Қауіп-қатер түрлерін
топтастыру:
шыққан тегі бойынша: табиғи, техногендік,
антропогендік, экологиялық, биологиялық;
әсер ету әдістері бойынша: физикалық, химиялық,
механикалық, биологиялық, жүйкефизиологиялық;
жинақталған орны бойынша: литосфералық,
атмосфералық;
зардап, зияны бойынша: әлеуметтік,
экологиялық,техникалық т.б;
байқалу саласы бойынша: өндірістік ,тұрмыстық,
спорттық, жол көліктік т.б
салдары бойынша: ауру табу, жарақат алу,
әлсіреу,өрт т.б;
әрекет сипаты бойынша: сырбырлығы,белсенділігі
т.б;
уақыты бойынша: соқпалы,кумулятивті т.б.
Қауіпсіздік
- бұл іс-әрекет кезінде қауіптердің
болмайтындығы айқын болған жағдай.

Ол үшін үш негізгі міндетті атқару керек:
Тіршілік ортасы – табиғи ортаның, елді
мекендердің және тұрғын ортаның адамға
әсер етуі, табиғи, табиғи антропогендік
және әлеуметтік-экономикалық факторлар
кешені.

Қоршаған ортаға теріс факторлар

Тәуекел -
R = W *Y
мұнда:
W - жағдайы басталған жиілігі, 1 жыл;
Y - залал қаупі ,теңге.

Мысал келтір?

Тәуекел түрлерінінің жіктелуі:
Тәуел түрі Тәуекел Тәуекел көзі Жағымсыз оқиға
объектісі

Жеке Адам Адам өмірі сүру Ауру, жарақат, мүгедектік,
жағдайлары өлім
Техникалық
жетілмегендігі,
Техникалық техникалық жүйелерді Авария, жарылыс, апат,
Техникалық жүйелер мен және нысандарды өрт
объектілер пайдалану ережелерiн
бұзу

Экологиялық Табиғи ортаға Техногендік, экологиялық
Экологиялық жүйелер антропогендік әсерлер, апаттар, табиғи апаттар
техногендік ТЖ

ТЖ, өмір сапасының Топтық жарақаттар, ауру,
Әлеуметтік Әлеуметтік төмендеуі өлім, өлім санының
топтар арттуы

Табиғи және өндірістік Қауіпсіздік құнының
Экономикалық Материалдық
қорлар тәуекелдің жоғарлауы артуы, қауіпсіздік болмауы
залал

Адам жене техносфера
Техносфераның және биосфераның өзара іс-
қимылы
Техносфера
Техносфера және
және
биосфераның
биосфераның
өзара
өзара
іс-қимылы
іс-қимылы

Биосферан
Биосферан Табиғи
Табиғи
ың
ың қорларды
қорларды
ластануы
ластануы тұтыну
тұтыну

Халық
Халық
санының
санының өсуі
өсуі

Адам және техносфера
Қалалық тіршілік ортасы
Дүние жүзі халқының урбандалу деңгейі

Жыл 1880 1950 1970 1984 2000
Қала тұрғындары, % 1,7 13,1 17 50 80

Судың ластануы
Топырақтың химиялық ластануы
Қалалық тіршілік ортаның ластануы
Ауаның аэрозольдермен ластануы
«Жарық ашаршылығының» дамуы
Инфекциялық аурулардың таралуы

Төтенше жағдай
Төтенше жағдай -
мемлекетке төнген түрлі
қауіпке байланысты елбасы
немесе парламент
жариялайтын уақытша
режим. Ол табиғат апаты,
соғыс қаупі, техногендік
апат, халық ішіндегі толқу,
т.б. жағдайларда
жарияланады. Мұндай
уақытта азаматтардың
құқықтары мен
бостандықтары саналы
түрде шектеледі, бейбіт
кездегі заңдар күшін
тоқтатып, төтенше
Төтенше жағдай

- адамдардың қаза табуына әкелiп
соққан немесе әкелiп соғуы мүмкiн,
олардың денсаулығына, қоршаған
ортаға және шаруашылық жүргiзушi
объектiлерге нұқсан келтiрген немесе
келтiруi мүмкiн, халықты едәуiр
дәрежеде материалдық шығындарға
ұшыратып, тiршiлiк жағдайын бұзған
немесе бұзуы мүмкiн авария, зiлзала
немесе апат салдарынан белгiлi бiр
аумақта туындаған жағдай;
Төтенше жағдай аймағы
- төтенше жағдай туындаған белгiлi бiр
аумақ. Табиғи және техногендiк
сипаттағы төтенше жағдайлар таралу
ауқымына және келтiрген нұқсанның
көлемiне қарай объектiлiк, жергiлiктi,
өңiрлiк және жаhандық болып бөлiнедi;
Төтенше жағдайларды жою
- төтенше жағдайлар пайда болған
кезде жүргiзiлетiн және адамдардың
өмiрiн сақтап, денсаулығын қорғауға,
залал мен материалдық шығындар
көлемiн азайтуға, сондай-ақ төтенше
жағдайлар аймағының одан әрi
таралмауына бағытталған құтқару,
авариялық-қалпына келтiру жұмыстары
мен басқа да кезек күттiрмейтiн
жұмыстар;
Төтенше жағдайлардың алдын
алу
- алдын ала жүргiзiлетiн және төтенше
жағдайлардың пайда болу қатерiн
мүмкiн болғанынша азайтуға,
адамдардың денсаулығы мен өмiрiн
сақтауға, залал мен материалдық шығын
мөлшерiн кемiтуге бағытталған шаралар
кешенi.
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
ҚТҚ қоршаған ортаның ластануы
Қоршаған ортаның физикалық, химиялық және биологиялық ластануы және олардың экологиялық генетикалық салдарлары
Гидросфераның ластануы
Табиғи ортаның сапасы мен халық денсаулығы
Антропогендік іс әрекет және гидросфера
Экология туралы көзқарас
ЭКОЛОГИЯНЫҢ МІНДЕТТЕРІ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ЭКОЛОГИЯ ПРОБЛЕМАСЫ
БИОГЕНДІ КЕЗЕҢ
Дәрілік аллергия
Урбанизация және көші - қон мәселелері
Пәндер