ДАРА ЕТІСТІК

Презентация қосу

ЕТІСТІК

Заттың қимылын білдіріп, не істеді?,
қайтті? сұрақтарына жауап беретін
сөз табын етістік деп атаймыз.
ЕТІСТІК

Күрделі
Дара етістік етістік
ДАРА ЕТІСТІК

Негізгі етістік Туынды етістік

Бас – қар, шығ –
Кел, айт, көр, бер ар, таза –ла, ектеу
–ле, зу -лады
КҮРДЕЛІ ЕТІСТІК

Тіркес
Қос сөз
сөз

Айтып
берді, Сыйла - й
айт – қым – сыйла -
кел – ме- й
ді
ЕТІСТІК

Сабақты
Салт етістік етістік

Дала – да Еден – ді
ойнады сүртті
ЕТІСТІК

Болымсыз Болымды
етістік етістік

-ма, -ме, ба, -бе,-па, Гүлдеді, тұрды,
-пе отырды
Бер -ме-ді
ЕТІСТІКТІҢ ШАҚТАРЫ – СӨЙЛЕП ТҰРҒАН СӘТКЕ
БАЙЛАНЫСТЫ ОРЫНДАЛУ МЕЗГІЛІ, УАҚЫТЫ
КӨРІНЕТІН ҚИМЫЛДЫҚ КӨРСЕТКІШ.

Осы шақ Келер шақ

Өткен шақ
ЕТІСТІКТІҢ ШАҚТАРЫ

Осы шақ
Сөйлеп тұрған
сәттегі және
дағдылы
орындалатын
қимыл

Нақ осы шақ - сөйлеп Ауыспалы осы шақ –
тұрған сәтте дағдылы қайталана
орындалып жатқан орындалатын қимыл.
қимыл. -а, -е, -й, -ып, -іп, -п +
- ып, -іп, -п +отыр, отыр, жатыр + а,- е, -
жүр,жатыр,жүр. й.
- Оқып жатырмын, Айтамын, айтып
отырмын тұрамын
КЕЛЕР ШАҚ – СӨЙЛЕП ТҰРҒАН СӘТТЕН КЕЙІН
ОРЫНДАЛАТЫН ҚИМЫЛ.

Болжалдық келер Мақсатты келер
шақ – орындалу шақ – мақсат қоя
уақыты айқын орындалатын
емес қимыл. қимыл
-ар, -ер, -р, -ма, - - мақ, -бақ, мақ,
ме,-с. емес
Бар-ар-мын, -Бар – мақ –пын,
айт-па-с-пын. айт – пақ емес

Ауыспалы келер шақ -
белгілі бір сәтте орындалуға
тиісті қимыл.
Кешке, ертең + -а, -е, -й, -
атын еді
Ертең бар – ар –мын,
айтатын едім
ӨТКЕН ШАҚ – СӨЙЛЕП ТҰРҒАН СӘТТЕН
БҰРЫН ОРЫНДАЛАТЫН ҚИМЫЛ.

Жедел өткен шақ – Бұрынғы өткен
таяу мезгілде шақ – әлдеқашан
орындалып кеткен орындалатын
қимыл. қимыл.
- ты, -ті, -ма, -ме -ған, -ген, - қан, -
Кел – ді –м, бар – кен, -ып, -іп.
ды –м, бар –ма – Барғанмын,
ды- м. барған едім,
айтып еді
Ауыспалы өткен шақ – дағдылы
орындалып кеткен қимыл.
-атын, - атын еді.
Айт – атын – мын, көр – етін
еді
ЕТІСТІКТІҢ РАЙЛАРЫ – ҚИМЫЛ ИЕСІНІҢ
ІС – ӘРЕКЕТКЕ КӨЗҚАРАСЫН
КӨРСЕТЕТІН ЕТІСТІКТІҢ ТҮРІ.

Ашық рай – етістіктің
шақтары арқылы Қалау
жасалады: осы шақ, рай
келер шақ, өткен шақ. -ғы,-
Отырмын, келермін, қы+кел
бардық. Барғым
Шартты келеді,
Бұйрық рай рай - Са игі
-ма, -шы, -ші, -са, -се, - еді
айын. ма,-ме, Барса
Бар, кел, +са игі еді
кет, сойле, Барса, -ғай, -қай
келсін, бармаса Барғайс
барыңдар, , ыз.
баршы, бармаса
барайық. қ,
келсе.

Ұқсас жұмыстар

Дара және күрделі етістіктер

Сабақты және салт етістіктер

Дара және күрделі етістік

Етістік туралы түсінік

Етістіктің сұрақтары

Етістік ағашы

Етістіктерді тап

Етістіктен өткенді қайталау туралы ақпарат

Ұлттық ойындар. Етістік

Етістікті бекіту сабағы. Презентация. 6-сынып

Пәндер