Екілік санды ондық санау жүйесіне ауыстыру

Презентация қосу

izden.kz
Сабақтың типі
Аралас сабақ

Сабақтың түрі
Білімді, іскерлікті
және дағдыны жетілдіру сабағы

Әдіс-тәсілдері
Ойға шабуыл, тапсырмалар

Қолданылатын
көрнекіліктер
компьютер,оқулық
Кесте толтыру
1 5 10 50 100 500 1000

I V X L C D M

izden.kz
Әртүрлі санау жүйесінің
“Алфавиті”
Санау жүйесі Негізі Алфавиттегі саны
өлшемі

Екілік
2 2 0, 1
Сегіздік
0,1,2,3,4,5,6,7
8 8
Ондық
10 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
Он алтылық
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,
16 16 А,В,С,D,Е,F

izden.kz
Ауыстыру ережесі:
Бүтін оң ондық санды екілік(сегіздік, он алтылық) санау жүйесіне
ауыстыру үшін санды 2-ге(8-ге, 16-ға) бөлінді екіден(сегізден, он алтыдан)
кіші болғанға дейін бөлу керек. Нәтижесін ең соңғы бөліндіден бастап кері
ретпен жазамыз.
Мысалы:

Екілік Сегіздік Он алтылық

10010112 1138 4B16
Екілік санды ондық санау жүйесіне ауыстыру
3210

11012 = 1*23 + 1*22 + 0*21 + 1*20 = 8 + 4 + 0 + 1 = 1310

Сегіздік санау жүйесіндегі санды ондық санау жүйесіне
ауыстыру
210

1578 = 1*82 + 5*81 + 7*80 = 64 + 40 + 7 = 11110

Он алтылық санау жүйесінен ондық санау жүйесіне ауыстыру

210

1F316 = 1*162 + 15*161 + 3*160 = 49910
Сегіздік және он алтылық санау жүйесіндегі сандарды екілік санау жүйесіне
ауыстыру мысалдары:
537, 18 = 101 011 111, 0012
Төмендегі кестеге сай 5 = 101; 3 = 011; 7 = 111; 1 = 001.
1A3, F16 = 1 1010 0011, 11112
кестеге сай 1 = 1; A = 1010; 3 = 0011; F = 1111.
10 101 001, 101 1102 = 251, 568
кестеге сай 10 = 2; 101 = 5; 001 = 1; 101 = 5; 110 = 6.
1010 1001, 1011 10002 = A9,B816
кестеге сай 1010 = A; 1001 = 9; 1011 = B; 1000 = 8.
С
Ж Сандардың санау жүйелерінде жазылуы
10 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

1 1
11 100 100 10 11
2 0 1 10 11 100 0 1 1011 1101 1110 1111
0 0 1 10 00
1 1

8 0 1 2 3 4 5 6 7 10 11 12 13 14 15 16 17

16 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
Бөлшек сандарды санау жүйелеріне ауыстыру

екілік сегіздік Он алтылық

0, 010112 0, 2638 0, 5916
Екiлiк санау жүйесiндегi санды сегiздiк және он алтылық санау
жүйелерiне ауыстыру
Екiлiк жүйедегi санды сегiздiк жүйеге аудару үшiн екiлiк санды оңнан солға
қарай цифрларды үштен жеке-жеке топқа бөледi. Содан кейiн цифрлардың әрбiр
тобын кестеде көрсетiлген цифр түрiнде жазады.
Екiлiк жүйе Сегiздiк жүйе

000 0

001 1

010 2

011 3

100 4

101 5

110 6

111 7
Екiлiк жүйедегi санды оналтылық жүйесiне аудару сегiздiкке ұқсас жүредi,
тек айырмашылықы әрбiр түрленетiн екiлiк сан оңнан солға қарай
цифрларды төрттен жеке-жеке топқа бөлiп, цифрлардың әрбiр тобын
кестеде көрсетiлген цифр түрiнде жазады.

Ондық жүйе Екiлiк жүйе Оналтылық жүйе
0 0000 0
1 0001 1
2 0010 2
3 0011 3
4 0100 4
5 0101 5
6 0110 6
7 0111 7
8 1000 8
9 1001 9
10 1010 A
11 1011 B
12 1100 C
13 1101 D
14 1110 E
15 1111 F
2-деңгей. «Міндетті деңгей»
Екілік санау жүйесіндегі сандарды ондық
санау жүйесіне көшіріңдер:

101002 = 2010
0111012 = 2910

izden.kz
3-деңгей «Жоғары деңгей»
Ондық санау жүйесіндегі сандарды екілік
санау жүйесіне көшіріңдер:

24510 = 111101012
18610 = 101110102

izden.kz
Ойға шабуыл
1 2 6 4

2 3 8

3 9

4 7

Көлденеңінен: Тігінен:

1 80 6 750 1 79

2 510 7 26 2 34

3 1001 8 15 3 1026

4 94 9 40 4 81

5 39 izden.kz 6 630
Ойға шабуыл
L X X X D C C L

D X X M C X V

X X X X I X X

M I I X X X L

X C I V V X X V I

I
Көлденеңінен: Тігінен:

1 80 6 750 1 79
2 510 7 26 2 34
3 1001 8 15 3 1026
4 94 9 40 4 81
5 39 6 630
izden.kz
Бит

Сегіздік Ондық

Он
Екілік Санау жүйесі алтылық

Разряд Цифр

Позициялық
Позициялық емес

izden.kz
НҮКТЕМЕН СУРЕТ САЛУ
Кестеде екілік санау жүйесінде берілген нүкте нөмірлері мен
координаталары келтірілген.
Кейбір нүктенің координаталарын көрсетілген санау жүйесінде арифметикалық
амалдарды орындап, табу керек. Әр нүктенің өз координаталарын ондық
санау жүйесіне айналдырып, координата жазықтығында нүктемен белгілеп
қойыңыз. Санау жүйелерін дұрыс айналдырып, нүктелерді бір-бірімен
байланыстырса, бір сурет пайда болады.

1-кесте Нүкте координаталары 2-кесте Нүкте координаталары
№ Х У № Х У

1 12 10012 1 1102 12
2 1012 10012 2 10*112 10012
3 1012 11*10 3 10012 10012
4 12 12 4 10012 12
5 1012 12
izden.kz

Ұқсас жұмыстар

Сандарды бір санау жүйесінен екіншісіне ауыстыру

Санау жүйесі

Жалпы екілік сандар туралы түсінік беру

Санау жүйелері: екілік, сегіздік, ондық, он алтылық

АҚПАРАТ ЖӘНЕ АҚПАРАТТЫҚ ҮДЕРІСТЕР

Компьютердің ауруы

Екілік санау жүйесінде сандарды алу

Екілік санау жүйесі

Калькулятордың функционалдық батырмалары

Қосу амалдарын орындау

Пәндер