Бұзаулардағы ішек инфекцияларының салыстырмалы патоморфологиясы

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ
ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ
Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ
УНИВЕРСИТЕТІ

БӨТЕКЕ ҚЫМБАТ
ҚАЙРАТҚЫЗЫ

Бұзаулардағы ішек инфекцияларының
салыстырмалы патоморфологиясы

Жетекшіcі: Ибажанова А.С.
Жұмыстың мақсаты

Алматы облысы, Кербұлақ
ауданындағы бұзаулар арасында жиі
кездесетін ішек инфекцияларының
салыстырмалы патоморфологиясы
Аталған мақсатқа жету үшін,
мына міндеттерді атқардық:
Жалпы Кербұлақ ауданы бойынша шаруашылықтарда ірі
1 қара мал арасында бактериялық аурулар патологиясының
нозологиялық профилін анықтау;
Алматы облысы Кербұлақ ауданы бойынша бұзаулар
арасында жиі кездесетін ішек инфекцияларының таралу
динамикасы;
Бұзаулар арасында ішектік инфекциялар кезіндегі
3 эпизоотиялық процесінің дамуының экологиялық,
экономикалық және климаттық алғы- шарттары;
Ауданда бұзаулар арасында жиі тіркелген ішек
4 инфекциялардың салыстырмалы клиникалық белгілері;

Алынған ішкі мүшелердің салыстырмалы пато-
5 гистологиялық өзгерістері.
Дипломдық жұмыс 2018 - 2020
жылдары Алматы облысы
Кербұлақ ауданында және ауданға
қарасты шаруашылықтарда,
Қазақ Ұлттық аграрлық зерттеу
университетінің ветеринария
факультетінде орындалды.
Негізінен қолданылған
материалдар жалпы ішектік
инфекциялық ауруларға
шалдыққан малдар, лажысыздан
және табиғи жағдайда өлген мал
өлекселерінің ішкі мүшелері және
биоматериалдар қолданылды.
Сызба – 1. 2018-2020 жж. аралығында Кербұлақ ауданы
бойынша ірі қара малдар арасында инфекциялық аурулар
(бактериялық аурулар) деңгейін ретроспективті талдау
Кесте -1. Алматы облысы Кербұлақ ауданы бойынша
2018 – 2020 жж. аралығында бұзауларда жиі кездесетін
ішек инфекцияларының таралу динамикасы

№ Зерттелген аймақ Жылдар

Басқа да ішектік
энтеротоксемия
колибактериоз

инфекциялық
сальмонеллез

инфекциялар
анаэробты
диареясы
1 Алматы облысы 2018 31 29 17 18 21
Кербұлақ ауданы 2019 42 32 21 17 19
2020 37 30 24 21 11
Барлығы 110 91 62 56 51
Сызба – 2. Бұзаулардың ішектік инфекциялық
аурулар деңгейінің жылдық динамикасының көлемдік
- математикалық моделі
Сызба - 3. Кербұлақ ауданына қарасты
шаруашылықтардағы ірі қара мал басының
динамикасы
Кесте – 2. Анаэробты энтеротоксемиямен
ауырған бұзаулардағы клиникалық белгілер

Аурудың өту барысына Аурудың өту барысына байланысты
байланысты түрлері клиникалық белгілері
Клиникалық белгілерінсіз Қозғалыстар үйлестірілуінің
кенеттен жоғалуы, конвульсиялар,
құлақ пен көздің бұлшықет спазмы,
кенеттен өлумен сипатталды
Жүйкелік Дене температурасы аздап
көтеріліп, жамбас аяқ-қолдарының
салдануы
Коматозды Тактильді және есту
тітіркендіргіштері конвульсиясы,
опистонус, гипергликемия,
гликозурия
Аурудың өту барысына Аурудың өту барысына байланысты
байланысты түрлері – 3. Сальмонеллезбен
Кесте клиникалық белгілері ауырған
Іштің бұзаулардағыспастикалықклиникалық
Құсу, іш өту, белгілер
дефекация кезінде
сипаттағы белгісі дегидратацияның дамуы
Гастроэнтероколит
Аурудың өту барысына Құсу, іш өту
Аурудың өту,барысына
дене температурасы
байланысты
байланысты түрлері клиникалық белгілері
сипаттағы
Іштің белгісі спастикалық Құсу, іш өту,ауыр
субфебилден безгеккекезінде
дефекация дейін
сипаттағы белгісі өзгеруі
дегидратацияның дамуы
Гастроэнтероколит Құсу, іш өту, дене температурасы
Жалпыланған пішін
сипаттағы белгісі ішек Гепатоспленомегалия,
субфебилден ауыр безгекке орташа дейін
тәрізді сипаттағы белгісі артериялық
өзгеруі гипотензия,
Жалпыланған пішін ішек Гепатоспленомегалия, орташа
тәрізді сипаттағы белгісі брадикардиямен,
артериялық іш сүзегімен
гипотензия,
сипатталады
брадикардиямен, іш сүзегімен
сипатталады
Септикалық
Септикалықтүрінде
түрінде Тұрақты
Тұрақты діріл,
діріл, тахикардия,
тахикардия,
температураның
температураның төмендеуі
төмендеуі
гепатоленальды синдром пайда
гепатоленальды
болуы синдром пайда
болуы
Кесте – 4. Кербұлақ ауданы маңындағы ірі қара мал
шаруашылығындағы колибактериозбен ауырған
бұзаулардың клиникалық көріну формалары

№ Колибактериоздың Аурудың өту Ауырған
клиникалық сипаттағы барысына бұзау саны
формасы байланысты түрлері
1 Энтериттік формасы Жітілеу -
Жіті 58
2 Септикалық формасы Жітілеу 2
Жіті 7
Кесте – 5. Шаруашылықтардағы
инфекциялық диареямен ауырған бұзаулардың
клиникалық белгілерінің көрінуі

№ Ауру ағымы Негізгі белгілері
1 Жіті Температураның көтерілуі, депрессия,
тахикардия
2 Жітілеу Ауыз қуысының шырышты қабаттарында
эрозия ошақтары пайда болады
3 Созылмалы Депрессия; мұрыннан серозды сұйықтықтың
ағуы;
4 Жасырын Ауру бұзаулар бір ай ішінде тірі салмақтың
25% жоғалтуы мүмкін
Кесте – 6. Бұзаулардың колибактериоз кезіндегі
патологиялық - анатомиялық көрінісі
№ Патологиялық - анатомиялық Бұзаула Сойып
белгілері р саны зерттелген
(бас) жалпы санына
қатысты %
1 Аш ішектің серозды қабатындағы 8 100,0
қан тамырларының зақымдалуы
2 Жіті катаральді абомазит 6 75,0
3 Ұлтабардың кілегей қабатындағы 3 37,5
диапедез
4 Мезентериит 7 87,5
5 Жіті серозды лимфаденит 7 87,5
6 Жіті серозный проктит 5 62,5
7 Бауырдың майлану дистрофиясы 2 25
8 Фибринозды перитонит 3 37,5
9 Геморрагиялық диатез 1 12,5
10 Жіті серозды спленит 2 25
11 Фибринозды-геморрагиялық 1 12,5
артрит
12 Серозды омфалофлебит 1 12,5
13 Кахексия 7 87,5
Колибактериозден өлген бұзаудың патологиялық
морфологиясы

Сурет - 3. Колибактериоздан Сурет - 4. Эпикардтағы Сурет - 5. Шажырқай мен
өлген бұзаудың сыртқы нүктелі қанталаулар ішектің қантамырларының
көрінісі қанға толуы

Сурет - 6. Ішектердің Сурет - 7. Сурет - 8. Көкбауыр Сурет - 9. Ми
катарлы-геморрагиялық Бүйректің түйірлі гиперплазиясы қантамырларының
қабынуы және дистрофиялануы қанға толуы
шажырқайлық
лимфалық түйіндердің
сарысулы қабынуы
Инфекциялық диареядан өлген анус бұзауының патологиялық
морфологиясы

Сурет – 10. Бүйрек Сурет – 11. Миокард дистрофиясы. Сурет – 12. Өзгеріссіз талақ
дистрофиясы және Жүректің қанталауы
гиперемиясы

Сурет – 13. Сурет – 14. Сурет – 15. Аш Сурет – 16. Өкпенің
Бауырдың Геморрагиялық ішектегі өзгеріс. домбығуы және
гиперемиясы және қабыну Катаральді- гиперемиясы
дистрофиясы геморрагиялық
қабыну
Сальмонеллезден өлген бұзаудың патологиялық морфологиясы

Сурет 17 – Бауырдағы жіті веналық Сурет – 18. Эпикардтағы қанталаулар
гиперемия және өт қабының өтке
толуы

Сурет – 19. Бүйректің жіті Сурет – 20. Шажырқай қантамырларының
веналық гиперемиясы гиперемиясы және ішек
қабырғаларының жиырылуы
Анаэробты энтеротоксемиядан өлген бұзаудың патологиялық -
морфологиясы

Сурет – 21. Энтеротоксемияға тән негізгі өзгерістер «Болбыр бүйрек»

Сурет -22. Жүректің Сурет -23. Бауырдың Сурет - 24. Өкпенің
қанталауы мен паренхималық гиперемиясы және
дистрофиясы дистрофиясы домбығуы
ҚОРЫТЫНДЫ
Жалпы Кербұлақ ауданы бойынша бұзауларда бактериялық аурулар
патологиясының нозологиялық профилін анықтау барысында 2018-
2019 жылдары тіркелген есеп бойынша бұзаулардың ішек-қарын
аурулары салдарынан олардың өлімі 52,4% құраса, ал ішек
1 инфекциясынан 33,4%-ын құрады.
Бұзаулар арасында (2018-2020 жж) ішек инфекциялық аурулары
ішінде, ең жиі тіркелгендер: колибактериоз, сальмонеллез,
2 инфекциялық диареясы, анаэробты энтеротоксемия.
Бұзаулар арасында ішектік инфекциялар кезіндегі эпизоотиялық
процесінің дамуына экологиялық - климаттық, экономикалық
мәселелердің әсері ретінде: экожүйелерінде антропогендік ластанудың
3 және шетелден арзан шикізат өнімдерінің әкелуі нәтижесінде
туындайтындығы анықталды.
Салыстырмалы клиникалық белгілері, барлық зерттелген аурулар
4 түрінде: іштің өтуі, құсу, тәбеттің төмендеуі, температураның жоғарлауы,
малдың арықтап, жүйке жүйесінің қозуымен сипатталды.
Алынған ішкі мүшелердің салыстырмалы пато-морфологиялық
өзгерістер негізінен асқорыту жолдарының катарлы, геморрагиялық
5 қабынуы, паренхималық мүшелердің дистрофиясы және
гиперемиясымен байқалды.
ТӘЖІРИБЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
Бұзауларда ішектік инфекцияларды алдын-алу және жою
жөніндегі қарсы сауықтыру іс-шараларын қолданыстағы
1 нұсқауларға сәйкес ұйымдастыру.

Сүттің, витаминнің, макро- және микроэлементтердің
рационына міндетті түрде енгізу арқылы азықтандыру
2 нормаларына сәйкес ұйымдастыру.

Жануарларды термометрия мен клиникалық тексеруді жүйелі
3 түрде жүргізіп, ауруға шалдыққан жануарларға уақытылы
көмек көрсету керек.

Патологиялық анатомиялық зерттегенде асқорыту жолдарын
4 толық зерттеу жасаған жөн.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Балалардың жедел ішек инфекциялары

Эпидемиологиялық зерттеулердің кезеңдері

ҚАРЫННЫҢ ЖІТІ КЕҢЕЮІНІҢ ПАТОМОРФОЛОГИЯСЫ

Ішек инфекция аурулары

Эпидемиялық процестің сипаттамасы

Баяу дамитын вирустық инфекциялар және прионды аурулар

Перифериялық лимфа түйіндерінің туберкулезі

Баяу Вирустық қоздырғышы. Приондар баяу инфекция қоздырғышы. Приондар баяу инфекция қоздырғышы қоздырғышы

АУРУХАНА ІШІЛІК ИНФЕКЦИЯНЫҢ ТАРАЛУЫНА СЕБЕПКЕР ФАКТОРЛАРЫ

Созылмалы гастриттер және 12 елі ішек, асқазан жара аурулары. Себептері мен клиникалық көрінісі, диагностикасы, емдеу принциптері

Пәндер