Иммунология даму тарихы




Презентация қосу
БОӨЖ №1

Тақырыбы:Иммуналогия даму кезеңдері

Орындаған: Қыдырбай Бауржан
Қабылдаған: Тұрсынқызы Аяжан
Мамандығы: стоматология
Тобы: 204Б

2023
Жоспар
Иммунитет дегеніміз не?
Иммунология даму тарихы.
Инфекциялық және инфекциялық емес
иммунология.
Ш.Рише тәжірибесі.
Комплемент жүйесі.
К.Ландштейнердің қосқан үлесі.
Иммунологиялық төзімділік теориясы.
Қазіргі заманғы медициналық
иммунология.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
1982ж. Р.В. Петровтың берген
түсініктемесі:
«Иммунитет – организмді
генетикалық бөгде белгілері бар
заттар мен тірі денелерден қорғау
әдісі»
Р.В. Петров
Иммунология даму тарихы
•Ең алғаш шешек пустулаларының сау адамға қондыру
арқылы қорғану Қытайда б.ғ.д. мың жыл бұрын, XI ғасырда
қолданылды.
•Медицина тарихына белгілі Шығыс ғалымы Әр-Рази
шешекке классикалық анықтама беріп, шешекті егу
әдісін қолданғаны белгілі. Оның ізашары Авиценна опа мен
шешекке тән белгілері және бұл аурулармен ауырған
адамдар өте сирек қайта ауырғандығы туралы жазған.
•Иммунологияның даму кезеңдері екіге бөлінеді:

Классикалық Қазіргі заманғы
Классикалық иммунология

1776ж. Э. Дженнер ең алғаш
вакцинация әдісін қолданған. Ол сиыр
шешегі материалын балаға егу арқылы,
адамдардың инфекциялық аурулардан
босататын маңызды
теориялық және практикалық
медицина бағытының негізін салды.
Э. Дженнер
Классикалық иммунология

1885ж. Л. Пастер егу арқылы
емделмейтін ауыр дерттің –
құтырудың дамуын алдын алды.

1886 және 1887
жылдар арасында
егу арқылы
Л. Пастер құтырудан 2,5
мыңнан аса адам
құтқарылды.
Инфекциялық және инфексиялық емес
иммунология
• 1883 ж. И.Мечников “Организмнің емдік күші туралы”
деген баяндамасында, иммунитеттің жалпы
фагоцитарлы теориясының принциптерін көрсетті.
•Теория бойынша ағза
тек микробтардан емес
сонымен қатар өзінің
токсиндерінен,
денатурациялық
ақауларынан, өлген
жасушаларынан өзі арыла
алады.
1890 жылы Э.Беринг пен Ш.Китазато сіреспелік
және
дифтериялық токсиндермен егу
нәтижесінде антитоксиндік сарысуларды
алған.
Алынған антитоксиндік сарысулар
токсиндерді бейтараптаған.

Э.Беринг Ш.Китазато
Ш.Рише тәжірбиесі

• Біріншілік теріішілік немесе теріастылық вакцинация
10-14 күннен кейін сол дозадан 5-10 есе жоғары дозада
бұлшық етке немесе тамыр ішіне екіншілік вакцинация
жасағанда, тәжірибелік жануарлардың өмірге
төзімділігі төмендеген.
Бұл құбылысты анафилаксия деп, ал пайда болған
ауыр жағдайды А.М. Безредка анафилаксиялық
шок деп атады.
•Комплемент жүйесі – бактериялардан және организмге
енетін басқа патогендерден бейспецификалық қорғаныс
факторының ең маңызды жүйесі.
1-ші маңызы 2-ші маңызы 3-ші маңызы
Комплемент Опсонизациялау Қабыну Цитотоксикалық
жүйесі Белсену реакцияларын Соңғы кезеңде
процесінен кейін а соңғы
бірден қатысады. компоненттерден
патогендік Биологиял мембранаға
денелерді ық шабуыл жасаушы
қоршап белсенді комплекс түзіледі.
фагозитозды заттардың,
күшейтетін қабынуды
компоненттерді
бөледі. күшейтеті
н
гистаминн
ің
бөлінуіне
әсер
етеді.
Г. Бухнер комплемент жүйесін ашып, ал
Ж. Борде комплемент жүйесінің
мағынасын көрсеткен.
Г. Бухнер
Бұл зерттеулер көрсетуі бойынша,
И.И.Мечников пен П.Эрлих бір үрдістің
екі түрлі сатысын зерттеген, нәтижесінде
иммунитеттің гуморалды- жасушалық
теориясы пайда болған.

Ж. Борде
1900 жылы К.Ландштейнер антигендердің модификациясы
мәселесімен шұғылданып, О, А, В, АВ қан топтарын зерттеп,
адамның эритроциттерінің топтық изоантигендерін ашты.

К.Ландштейне
р
Ғылымның маңызды даму кезеңдері
Ф.Бернеттің есімімен тығыз
байланысты. Ол арнайы иммунитеттің
негізгі жасушасы - лимфоцитке көңіл
бөлді, сөйтіп оны “иммуноцит” деп
атады, иммунды жауаптың түзілуінде
тимустың маңызды екендігін айтты,
иммунитеттің клон-сұрыптау Ф.Бернеттің
теориясын ашты және иммунды
жүйенің негізгі қызметі –
организмнің ішкі ортасының
генетикалық тұрақтылығын бақылау
екенін айтты.
Иммуналогиялық төзімділік теорисы

1953 ж. П.Медавар мен Ф.Бернет тимуста
лимфоциттер өлуі және қан түзетін
донорлық жасушаларды қан тамыр арқылы
тышқандардың эмбрионалды кезеңінде
егіп, аллотрансплантаттың ұзақ уақыт
бойы бітісіп кететіндігін анықтап,
антигендер иммунды жүйенің қалыптасу
кезінде қатысса, онда оларға иммунды
жауап дамымайды деп болжамдады.
Осылай иммунологиялық төзімділік
теориясы пайда болды.
Иммуноглобулин құрылысын
бір-біріне тәуелсіз ағылшын
биохимигі Д.Портер және
американдық ғалым Дж.
Эдельман 1959 жылы ұсынып,
Нобель сыйлығына ие болған.
Олар миеломды
тышқандардың
иммуноглобулиндерінің
құрылысын зерттей отырып,
иммуноглобулин G моделін
ұсынды.
Қазіргізамандық
Қазіргі замандықмедициналық
медициналықиммунология
иммунология

Радиоиммунды талдау (РИА) – антиген-антидене кешендерінің
сатылы түзілуінің радиоактивті элементтерін қолданатын
иммуноанализ. Бұл әдіс жүрек-тамыр, эндокриндік және басқа
жүйелердің ауруларын диагностикалауда, бедеуліктің, ұрықтың
дамуының бұзылуының себептерін анықтау үшін, онкологияда ісік
маркерлерін анықтау және емдеу тиімділігін бақылау үшін,
иммуноглобулиндердің, ферменттер мен дәрілік заттардың
қандағыконцентрациясын анықтау үшін қолданылады.
Иммунофенотиптеу – жасуша бетіндегі антигендерге қарсы
түзілетін моноклоналды антиденелерді пайдалана отырып,
лейкоциттердің топтарын анықтау және санау. Бұл белгілі бір
аурулардың сипатын түсінуге, науқастың жағдайын бағалауға,
оның одан әрі дамуын болжауға және аурудың ағымын
қадағалауға мүмкіндік береді.
Қорытынды

• Л.Пастердің құтыруды және Э.Дженнердің сиыр
шешегі ауруының дамуын алдын алуы,
И.Мечниковтың фагоцитарлы теориясы,
антиоксидантты сарысулардың алынуы, Ш.Рише
тәжірибесі, комплемент жүйесі, гуморальды-
жасушалық теория, қан топтарының ашылуы,
иммунологиялық төзімділік теориясы – иммунология
ғылымының дамуындағы басты жетістіктері.
Қолданылған әдебиеттер:

1. Медициналық микробиология. Оқулық/Рамазанова
Б.А.,Құдайбергенұлы.Қ., Котова.А.Л.ж.б-Алматы.-2010ж. 683
б.
2. http://kazmedic.kz/archives
3. https://emirsaba.org/mikrobiologiya

Ұқсас жұмыстар
Иммунология даму тарихы. Иммунитет теориясы
Медициналық микробиологияның медицина прогресіне маңызы. Микробиология, вирусология, иммуноголияның мақсаттары мен міндеттері
2012-2013 оқу жылына модульдерді және жаңа кафедраларды құру туралы ұсыныс
Иммунитет филогенезі
Иммунитет теориясы
Эвристикалық кезең
Микробиологияның шығу тегі
Ұйқы бездің құрылысы
Ұйқы безінің құрылысы
СӨЖ РЕАКЦИЯЛАР
Пәндер