Терминдердің түрлері




Презентация қосу
Терминдер - бұл сөздер немесе сөз тіркестері .
белгілі бір ұғымдарды білдіреді . белгілі бір ғылым
саласында қолданылады . Терминді зерттеу оның
жеке құрамдас бөліктерін талдауға негізделген,
олар термин элементтері деп аталады .

Термин элементі (ТЭ) – тұрақты мағынасы мен
емлесі бар кез келген терминнің (түбір, префикс,
жұрнақ) сөзжасамдық құрылымдық элементі .
Терминдердің түрлері

1. Бір сөзден тұратын терминдер . Әрқашан зат есім .
pneumania(пневмония),abscessus(абсцесс),infarctu
s (инфаркт)
2. Екі сөзден тұратын терминдер . Бола алады

өрнектеледі: а) келісілген анықтама (зат есім + сын
есім)

asthma bronchiale - бронх демікпесі
б) сәйкес емес анықтама (A.c. зат есім + I . c , з а
т есім
chondromotosis ossium- сүйектердің хондромато з
ы
3. Сөз тіркестері . Олар анықтамалардың
әртүрлі түрлерін көрсетеді (келісілген
немесе сәйкес емес). Негізгі сөз
қарапайым немесе грек элементтерінен
тұруы мүмкін . Осылайша, латын және грек
тілдері клиникалық терминологияда
бір-бірінен ажырамайды, көп сөздік
құрылымдардың қалыптасуына бірдей
қатысады және бір терминдер аясында
біріктіріледі . infarctus myocardi transmuralis
– трансмуральды миокард инфарктісі
Қосым 山 а Түбір Жұрнақ Аяқталуы

Inter -cost -al -is
Түбір – құрамындағы барлық сөздерге бірдей
дербес мағына беретін сөздің міндетті бөлігі
бұл түбір . Мысалға:

medicus-дәрігер
medicina- медицина
medicinalis - - медициналық

Бұл сөздерд medic дербес мағынасы бар
ортақ міндетті мүше түбірi.
Аффикс (лат . affixus - жалғанған) - бөлік
грамматикалық мағынасы бар сөздер мен
түбірдің мағынасын өзгерту.

Түбірге қатысты орны бойынша аффикстер
бөлінеді: - префикстер - (лат . praefixum- алдында
жалғанған) - Түбірге қараған аффикстер;

Мысалы: cost(а) - қабырға

inter-cost-al-(is) қабырғааралық
- жұрнақтар - (лат . suffixus -артында жалғанған)
- түбірден кейінгі қосымшалар; Мысалы:
cost(a)- қабырға
cost-al-(is)- қабырғалық
Ф e е e с и с - (лат . flexio - иіу, иілу) -
аяқталуы, сөздің соңғы бөлігі . септікте өзгереті
н,ауысатын мағына, т .б .
Мысалға :
fossa profunda - терең шұңқыр (А . с,жекеше түрд
е)
fossae profundae - терең
шұңқырлар (А . с . көпше түр)
Сөздің өзгермейтін негізгі бөлігі
егер жалғауды алып тастасақ, сөздің негізі деп
ата лады .

Мысалы: nod-us, nod-i (сөздің негізі - nod-)

Vertebra vertebrae (создың негіз -vertebra)
Көптеген медициналық және фармацевтикалық
терминдер жасалатын префикстер, түбірлер
және жұрнақтар латын және грек шыққан болуы
мүмкін .

А натомиялық номенклатурада латын сөздері,
клиникалық номенклатурада грек сөздері
басым .

Мұндай дербес сөздерді және олармен
мағынасы жағынан сәйкес келетін күрделі
сөздердің түбір элементтерін әдетте грек-латын
дублеттері деп атайды .
Жалғау Түбір
а атрофия
(тамақтанудың
Dys болмауы)
дистрофия (бұзылу
Н/е тамақтанудың 6ұзылу
hyper trophia гиыпертрофия (шамадан тыс
та м а қ тан у
hypo гипотрофия
(жеткіліксіз
тамақтану
ньТүбі р
Түбір
о бронхоскопия
Bronch
+ o+ рассечение желудка
Gastr
scopia + o
+ tomia

Ұқсас жұмыстар
Терминологиялық сөздіктердің түрлері
Құқықтық терминдер топтамасы
Психологиядан оқу сабақтарының түрлері, формалары
Халықаралық анатомиялық номенклатура
Фармацевтикалық терминология жүйесі
Анатомиялық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі
АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ ЖӘНЕ ҚАЗАҚ
Атаулар сөздігі
Фармацевтикалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелуі
Клиникалық терминдердің латын тіліндегі дәріптелу
Пәндер