Терминдердің түрлері
Презентация қосу
Терминдер - бұл сөздер немесе сөз тіркестері .
белгілі бір ұғымдарды білдіреді . белгілі бір ғылым
саласында қолданылады . Терминді зерттеу оның
жеке құрамдас бөліктерін талдауға негізделген,
олар термин элементтері деп аталады .
Термин элементі (ТЭ) – тұрақты мағынасы мен
емлесі бар кез келген терминнің (түбір, префикс,
жұрнақ) сөзжасамдық құрылымдық элементі .
Терминдердің түрлері
1. Бір сөзден тұратын терминдер . Әрқашан зат есім .
pneumania(пневмония),abscessus(абсцесс),infarctu
s (инфаркт)
2. Екі сөзден тұратын терминдер . Бола алады
өрнектеледі: а) келісілген анықтама (зат есім + сын
есім)
asthma bronchiale - бронх демікпесі
б) сәйкес емес анықтама (A.c. зат есім + I . c , з а
т есім
chondromotosis ossium- сүйектердің хондромато з
ы
3. Сөз тіркестері . Олар анықтамалардың
әртүрлі түрлерін көрсетеді (келісілген
немесе сәйкес емес). Негізгі сөз
қарапайым немесе грек элементтерінен
тұруы мүмкін . Осылайша, латын және грек
тілдері клиникалық терминологияда
бір-бірінен ажырамайды, көп сөздік
құрылымдардың қалыптасуына бірдей
қатысады және бір терминдер аясында
біріктіріледі . infarctus myocardi transmuralis
– трансмуральды миокард инфарктісі
Қосым 山 а Түбір Жұрнақ Аяқталуы
Inter -cost -al -is
Түбір – құрамындағы барлық сөздерге бірдей
дербес мағына беретін сөздің міндетті бөлігі
бұл түбір . Мысалға:
medicus-дәрігер
medicina- медицина
medicinalis - - медициналық
Бұл сөздерд medic дербес мағынасы бар
ортақ міндетті мүше түбірi.
Аффикс (лат . affixus - жалғанған) - бөлік
грамматикалық мағынасы бар сөздер мен
түбірдің мағынасын өзгерту.
Түбірге қатысты орны бойынша аффикстер
бөлінеді: - префикстер - (лат . praefixum- алдында
жалғанған) - Түбірге қараған аффикстер;
Мысалы: cost(а) - қабырға
inter-cost-al-(is) қабырғааралық
- жұрнақтар - (лат . suffixus -артында жалғанған)
- түбірден кейінгі қосымшалар; Мысалы:
cost(a)- қабырға
cost-al-(is)- қабырғалық
Ф e е e с и с - (лат . flexio - иіу, иілу) -
аяқталуы, сөздің соңғы бөлігі . септікте өзгереті
н,ауысатын мағына, т .б .
Мысалға :
fossa profunda - терең шұңқыр (А . с,жекеше түрд
е)
fossae profundae - терең
шұңқырлар (А . с . көпше түр)
Сөздің өзгермейтін негізгі бөлігі
егер жалғауды алып тастасақ, сөздің негізі деп
ата лады .
Мысалы: nod-us, nod-i (сөздің негізі - nod-)
Vertebra vertebrae (создың негіз -vertebra)
Көптеген медициналық және фармацевтикалық
терминдер жасалатын префикстер, түбірлер
және жұрнақтар латын және грек шыққан болуы
мүмкін .
А натомиялық номенклатурада латын сөздері,
клиникалық номенклатурада грек сөздері
басым .
Мұндай дербес сөздерді және олармен
мағынасы жағынан сәйкес келетін күрделі
сөздердің түбір элементтерін әдетте грек-латын
дублеттері деп атайды .
Жалғау Түбір
а атрофия
(тамақтанудың
Dys болмауы)
дистрофия (бұзылу
Н/е тамақтанудың 6ұзылу
hyper trophia гиыпертрофия (шамадан тыс
та м а қ тан у
hypo гипотрофия
(жеткіліксіз
тамақтану
ньТүбі р
Түбір
о бронхоскопия
Bronch
+ o+ рассечение желудка
Gastr
scopia + o
+ tomia
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz