Компьютерді өшірген жады




Презентация қосу
Қоғам дамуының кілттік
секторларындағы ақпараттық –
коммуникациялық
технологияның (АКТ) атқаратын
рөлі.
Компьютерлік жүйенің
архитектурасы
Ақпараттық технологиялардың
негізгі компонеттері.
Компьютердің техникалық
сипаттамасы
АКТ туралы түсінік.
АКТ пәні және оның мақсаты.
Қоғам дамуының кілттік секторларындағы АКТ-
ның рөлі.
АКТ саласындағы стандарттар.
Компьютерлік жүйеге шолу.
Компьютерлік жүйенің архитектурасы және
құрамдас бөліктері.
Компьютерлік жүйенің қолданылуы.
Деректердің копьютерде берілуі.
Ақпараттық технология термині
ақпарат және технология деген екі
ұғыммен байланысты. «Технология»
гректің «teche»- өнер, шеберлік және
«logos»- ғылым деген сөзінен шыққан,
яғни «шеберлік туралы ғылым» деген
мағынаны білдіреді.
АКТ - ға жататындар:
oЭЕМ, дербес компьютерлер,
oтерминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті
есептеу жүйелері,
oмәтіндік және графикалық ақпараттардың
құрылымдары,
oкөлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау
құралдары,
oаудиовизуалдық ақпарттарды бақылайтын
құралдар мен құрылымдар,
oмашиналық графика жүйелері, программалық
кешендер,
o жергілікті желілер,
oәлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз
ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.
Білім беру саласындағы көп
қолданыста жүрген АКТ құралдары:
- Интерактивті тақта;
- Мультимедия;
- Интернет кеңістігі;
- Электронды оқулық.
Бульдік алгебра және компьютердің
логикалық негізі

Логика – бұл адам ойлауының түрлері мен
заңдары туралы, оның ішінде дәлелдеуге
болатын пікірлердің заңдылықтары
туралы ғылым.
ХIX ғасырдың ортасында ағылшын
математигі Джордж Буль логикалық
алгебраның негізін қалады. Ақиқат және
жалған мәндеріне 0 және1 сандарын
сәйкестендірді.
Логикалық өрнектер электрондық
схемалар құрудың басты негізі.
Компьютердің негізгі бөліктерін
құрайтын әртүрлі интегралдық
микросхемалардың арғы физикалық
түбірі - ЛОГИКАЛЫҚ ӨРНЕКТЕР
болып табылады.
Бульдік алгебрада ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ,
ЕМЕС логикалық элементтері
қолданылады.
Триггер
Бұл компьютердің регистрлеріне екілік кодтың бір разрядын
жадыда сенімді сақтау үшін кеңінен қолданылатын
электрондық схема.
Регистр
Бірнеше триггерден тұратын қалыптар жүйесі және ол
көпразрядты екілік кодты қысқа уақытқа сақтауға арналған.
Сумматорлар
(қосындылауыш) екілік сандарды қосуды орындайтын
электрондық схема.
Шифратор
Ол сигналды кодқа айналдырады да және оны
машинаға ыңғайлы етеді.
Дешифратор
Шифратордың әрекеттеріне кері амалдарды орындайды
ЭЕМ БУЫНДАРЫ
Компьютер қалай жұмыс істейді және
қайда қолданылады?
Құрылысы бойынша компьютерлер
бірнеше түрге бөлінеді:
1946 жылы американ
математигі Джон Фон
Нейман
ЭЕМ-нің жұмыс
атқару принципі мен
құрылғыларын толық
көрсеткен ғалым.
Анықтама
Компьютер- бұл
ақпаратты
іздеуге,жинауға,
сақтауға, өңдеуге
және сандық пішімде
пайдалануға арналған
құрылғы.
Дербес компьютердің негізгі
құрылғылары

Компьютердің ең негізгі
құрылғысы –
ЖҮЙЕЛІК БЛОК.
Оның ішінде ДК-ның негізгі
түйіндері орналасқан.
Жүйелік блоктың құрамына
процессор, жедел жад
(RAM), тұрақты есте сақтау
құрылғысы, қоректендіру
блогы, енгізу-шығару
порттары және ақпарат
тасуыштар енеді.
Аналық тақша. Процессор
Компьютерде жұмыс істеу кезінде Компьютердегі орталық мәліметтер өңдеу
барлық мәлімет аналық тақша арқылы құрылғысы болып табылады. Процессорлар
өңделеді. Аналық тақша - жүйенің ядросы. бағдарламалар жұмысына қажетті есептеулерді
Бұл ДК-нің басты бөлшегі - қалғандарының орындайды. Процессор неғұрлым шапшаң
барлығы онымен жалғастырылған және болса, компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы
жүйедегі құрылғылардың бәрін нақты аналық соғұрлым жоғары болады. Процессордың
тақша басқарады. жылдамдығы мегагерцпен (МГц) өлшенетін
оның тактілік жиілігімен анықталады.
Тұрғылықты диск
(тұрғылықты диск жетегі) немесе Hard disk
Компьютердің оперативті жадысы (ОЗУ), Drive (HDD) - бұл компьютердің негізгі
немесе RAM (Random Access Memory )– мәліметтер қоймасы. Тұрғылықты дискінің
мәліметтерді қысқа мерзімге сақтау үшін сыйымдылығы түрлі компьютерлерде алуан
қызмет етеді. түрлі болады да, мегабайтпен және
гигабайтпен өлшенеді. Қазіргі заманғы
тұрғылықты дисктердің сыйымдылығы 80-500
Гбайт және одан үлкен болады.
Иілгіш дисктерге диск жетегі CD және DVD диск жетектері
Иілгіш дисктерге диск жетегі 3,5 – CD және DVD диск жетектері
дюймдік дискеттерді оқиды. Бұл дисктер мәліметтерді ықшам дисктерге жазуға
ауыспалы тасымалдаушылар болып және оқуға мүмкіндік береді. CD және
саналады, олардың сыйымдылығы – DVD дисктер – ауыспалы
1,44Мб. Компьютерде иілгіш дискілерге тасымалдаушылар. CD дискке 400Мб,
арналған диск жетегі «А» әрпі белгіленеді. DVD дискке 4,7 Гб ақпарат сыяды.
Бейнекарта Дыбыстық тақша
Монитормен бірігіп бейнекарта дербес Дыбыстық тақша компьютерге жоғары
компьютердің ішкі бейнежүйесін құрайды. сапалы дыбыс тудыруға және оны
«Тұрғылықты жері» бойынша бұл жады компьютерге жазуға мүмкіндік береді.
көбінесе бейнежады (videoRAM немесе VRAM) Дыбыстық тақша ұсынатын дыбыспен жұмыс
деп аталады. Бейнежады көлемі неғұрлым істеудің кеңейтілген мүмкіндіктері
үлкен болса, компьютер кескіндер мен компьютерлік ойындарда және т.б.
бейнероликтерді солғұрлым үлкен бағдардамаларда талап етіледі.
ажыратылымдықпен және түрлі түстермен
бейнелейді.
Желілік тақша Порттар
Желілік тақша компьютерді Порттар – корпустың алдыңғы
компьютерлер желісіне қосуға немесе артқы тақтасындағы
мүмкіндік береді. Желілік тақшалардың ажыратқыштар, оларға әдетте кабель
бірнеше типі бар: Ethernet, token ring арқылы әр түрлі құрылғылар қосылады.
және сымсыз желілерге қатынас құруға Порттарға қосуға болатын
арналған тақшалар – ең танымдары құрылғылардың саны мен типі
Ethernet және сымсыз желілер. компьютер порттарының саны мен
типіне тәуелді болады.
МОНИТОР
(немесе дисплей) мәтіндік және
сызбалық ақпаратты бейнелеуге
арналған.
Мониторлар электронды-сәулелі
түтікшелі және сұйық кристалды
дисплейлі, түрлі-түсті және
монохромды болады, бір-бірінен
көлемі жағынан ерекшеленеді.
(әдетте кинескоп немесе матрица
диагоналы-9-42 дюйм(немесе 23-
106см)болады).
ТЫШҚАН – басқарушы ақпаратты
ПАЙДАЛАНУШЫДАН енгізу құрылғысы.Қазіргі кездегі
АҚПАРАТТЫ КОМПЬЮТЕРГЕ графикалық тілдесуі бар амалдық
ЕНГІЗУГЕ АРНАЛҒАН жүйелер үшін бұл басқару үшін аса
ПЕРНЕТАҚТА
қажет құрылғы.
Компьютерді дұрыс қосу
Компьютерді өшіру
Шығаруқұрылғылары
Принтер
экрандағы
экрандағы құжаттың
құжаттың көшірмесін
көшірмесін
қағазға
қағазға басып
басып шығаратын
шығаратын
құрылғы.
құрылғы. Түрлері:
Түрлері: матрицалық,
матрицалық,
лазерлік
лазерлік және
және сия
сия бүріккіш.
бүріккіш.
Принтерлер
Принтерлер сондай-ақ
сондай-ақ түрлі-түсті
түрлі-түсті
және
және монохромды
монохромды болып
болып бөлінеді
бөлінеді..

Плоттер (графиксызғыш)
сызбаларды (графиктерді,суреттерді) қағазға шығаруға арналған құрылғы.
Плоттер медициналық зерттеулерде электрокардиографияда (ЭКГ),
фонокардиографияда (ФКГ), эхо энцефалографияда (ЭЭГ) және т.б.
қолданылады.

Колонка (дыбыстауыш)
дыбыстық ақпаратты шығаруға
арналған құрылғы.
Енгізу құрылғылары
Сканер- парақ бетіндегі
мәліметтерді (мәтін, сурет,
график) оқып, оны
компьютерге енгізеді.

Мәліметтерді алмасу құрылғылары

Желілік адаптер-
жергілікті желіге
Модем-компьютерлерге компьютерді
өзара (телефон желілері
немесе байланыс желілері біріктіретін арнайы
арқылы)мәлімет алмасуға құрылғы
мүмкіндік беретін құрылғы
Енгізу – шығару порттары ішкі негізгі құрылғылармен байланыс
жасайтын арнайы порттан және шеткері құрылғылармен (принтер, тышқан
тетігі т.с.с) байланыстыратын жалпы мақсаттағы порттардан тұрады.
Жалпы мақсаттағы порттар LPT1-LPT3 деп белгіленетін параллель және
COM1-COM3 болып белгіленетін тізбекті бөліктерге жіктеледі.
Параллель порттар жұмысты жылдам істейді, бірақ байланысу үшін
көбірек сым шоғырларын керек етеді.(принтермен жалғасатын порт
параллель, ал модеммен телефон желісі арқылы байланысатын порт
тізбекті түрге жатады.)
Компьютерлік
жүйелер

Hardware
Аппараттық Software
жабдықтама Программалық
жабдықтама

Есептеу техникасының
аппараттық ЭЕМ-нің жұмысын
конфигурациясын қамтамасыз
құрайды. ететін программалар
жиынынан тұрады.

Орталық процессор, Қолданбалы,мәтіндік,
енгізу,шығару тестілік программалар,
құрылғылары драйверлер,
есте сақтау құрылғысы утилиттер.
Жады –
компьютердің құрамына міндетті түрде
енетін элементтердің бірі. Жадылар бір - бірінен
өлшеміне ақпаратты сақтау мерзіміне және
т.б. параметрлеріне қарай ажыратылады.

Ішкі жады Сыртқы жады
Ішкі жадылар

ТСҚ (ПЗУ)ROM ЖСҚ(ОЗУ)RAM

Кэш-жад
жедел жад пен
процессордың
жұмысын
Ақпаратты тұрақты жылдамдату үшін Ақпаратты уақытша
сақтау жады. аралық дәнекер сақтау жады.
Компьютерді өшірген жады. Компьютерді өшіргенде,
де,ТСҚда ЖСҚдағы информация
ақпарат бұзылмайды. бұзылады.
Бұнда жазылған Бұнда жазылған
командаларды оқуға болады, командаларды оқуға,
бірақ команда,ақпарат жазуға Видео жады жаңа команда,
болмайды. монитор информация жазуға
болады.
экранына шығатын
бейнелерді сақтайды
Сыртқы жадылар

Сыртқы сақтау құрылғылары

Дискілік
Таспалық
(ленточный)
магниттік

стримерлер
оптикалық

аралас
АҚПАРАТТЫ САҚТАУДЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛЫ

СТРИМЕРЛЕР- мәліметтерді магниттік таспада сақтауға арналған
құрылғылар. Стримерлерге арналған магниттік таспалардың
(картридж) көлемі жүздеген мегабайтқа жетеді.
Информацияны сақтайтын
құрылғылардың көлемі.
• RAM – 640 kb-тан 1 Gb дейін
• ROM - 64 kb
• HDD - 10 Gb-тан 100 Gb-қа дейін
• FDD - 1,44 Mb
• CD-ROM – 800 Mb
• Flash – 7 Gb дейін
• DVD (Digital Versatile Disk) - 4,7 Gb
Қазіргі заманғы сандық техника

Ноутбук ҚДК – қалталық MP3-плеер Электронды жазба
дербес компьютер кітапшасы

Мультимедиялық Сандық Сандық GPS-навигатор
проектор фотоаппарат видеокамера
Мультимедиа құрылғылары

CD/DVD диск Видеокарт TV-тюнер Дыбыстық
жетегі а карта

Дыбыс Құлаққап Микрофон Джойстик
колонкалары

Геймпад Руль Виртуалды нақтылық
дулығасы

Ұқсас жұмыстар
Дербес компьютердің ішкі құрылғылары
КОМПЬЮТЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ. КОМПЬЮТЕРДІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
ДЭЕТ-тің архитектурасы
ДЕРБЕС КОМПЬЮТЕР АРХИТЕКТУРАСЫ
Дербесэлектрондыесептеутехникасыныңархитектурасы
КОМПЬЮТЕР АРХИТЕКТУРАСЫ ЖҮЙЕЛІК ШИНАЛАР
BIOS параметрлерін қалпына келтіру
Қатқыл диск процессор
ДЭЕМ - нің программалық жабдықтары. Программалау
ЭЕМ-ң қызметі, құрамы және жіктелуі туралы ақпарат
Пәндер