НЕКЕ МЕН ОТБАСЫН ҚОРҒАУ

Презентация қосу

ОТБАСЫ ЖӘНЕ НЕКЕ
ЗАҢДЫК МАҒЫНАСЫНДА ОТБАСЫ ДЕГЕНІМІЗ — БҰЛ НЕКЕДЕН,
ТУЫСТЫҚТАН, БАЛА АСЫРАП АЛУДАН НЕМЕСЕ БАЛАЛАРДЫ
ТӘРБИЕЛЕУГЕ АЛУДЫҢ ӨЗГЕДЕ НЫСАНДАРЫНАН ТУЫНДАЙТЫН ЖӘНЕ
ОТБАСЫЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫ НЫҒАЙТУ МЕН ДАМЫТУҒА СЕПТІГІН
ТИГІЗЕТІН, МҮЛІКТІК ЖӘНЕ МҮЛІККЕ КАТЫСТЫ ЕМЕС ЖЕКЕБАСТЫҢ
ҚҰҚЫҚТАРЫМЕН БАЙЛАНЫСКАН АДАМДАР ТОБЫ.
ОТБАСЫЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫ РЕТТЕЙТІН ҚҰҚЫҚТЫҚ НОРМАЛАРДЫҢ
ЖИЫНТЫҒЫ ОТБАСЫЛЫҚ ҚҰҚЫҚ ДЕП АТАЛАДЫ. ОТБАСЫ-НЕКЕ
ҚАТЫНАСЫН РЕТТЕЙТІН НЕГІЗГІ НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ "НЕКЕ ЖӘНЕ ОТБАСЫ ТУРАЛЫ" ЗАҢЫ
БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
НЕКЕ — ОТБАСЫН ҚҰРУДЫҢ НЕГІЗГІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. ЕРЛІ-
ЗАЙЫПТЫЛАР АРАСЫНДАҒЫ МҮЛІКТІК ЖӘНЕ МҮЛІКТІК ЕМЕС ЖЕКЕ
ҚАТЫНАСТАРДЫ ТУЫНДАТАТЫН ОТБАСЫН КҰРУ МАҚСАТЫМЕН, ЗАҢДА
БЕЛГІЛЕНГЕН ТӘРТІППЕН ТАРАПТАРДЫҢ ЕРІКТІ ЖӘНЕ ТОЛЫК КЕЛІСІМІ
ЖАҒДАЙЫНДА ЖАСАЛҒАН ЕРКЕК ПЕН ӘЙЕЛДІҢ АРАСЫНДАҒЫ ТЕҢ
ҚҰҚЫҚТЫҚ ОДАҚТЫ — НЕКЕ ДЕП ТҮСІНУІМІЗ КАЖЕТ.
ТУЫСТЫҚ ЖӘНЕ ТУЫСҚАНДАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ
ОТБАСЫЛЫҚ ҚҰҚЫҚ ТЕК ШАРТТЫ ТҮРДЕ ҒАНА ОТБАСЫЛЫҚ
ДЕП АТАУҒА БОЛАТЫН ӨЗГЕ ДЕ ҚАТЫНАСТАРДЫ РЕТТЕЙДІ.
МӘСЕЛЕН, НЕМЕРЕЛЕРІ МЕН ӘЖЕЛЕРІНІҢ АРАСЫНДЫҒЫ
ҚАТЫНАСТАР; ӨЗДЕРІНІҢ ОТБАСЫН ҚҰРЫП, БӨЛЕК ТҰРАТЫН
КЕМЕЛЕТКЕ ТОЛҒАН АҒАЛАРЫ МЕН ҚАРЫНДАСТАРЫНЫҢ
АРАСЫНДАҒЫ ҚАТЫНАСТАР. БҰЛ КӨРСЕТІЛГЕН
ҚАТЫНАСТАРДЫҢ НЕГІЗІНЕ КӨБІНЕСЕ ТУЫСТЫҚ ЖАТАДЫ,
СОНДЫКТАН ДА МҰНДАЙ ҚАТЫНАСТАРДЫ ТУЫСТЫҚ
ҚАТЫНАСТАР ДЕП АТАУ КЕРЕК. ТУЫСТЫҚ ДЕГЕНДЕ БІР
НЕГІЗДЕН НЕМЕСЕ ОРТАҚ БІР АТАДАН ТАРАЙТЫН ҚАНДАС
АДАМДАРДЫҢ БАЙЛАНЫСЫ ТҮСІНІЛЕДІ. ТУЫСТЫҚТЫҢ ЕКІ
ТАРМАҒЫ БОЛАДЫ: ТІКЕЛЕЙ ЖӘНЕ ЖАНАМА ТУЫСТЫҚ.
ТІКЕЛЕЙ ТУЫСТЫҚ АДАМДАРДЫҢ БІР НЕГІЗДЕН
ТАРАЙТЫНДЫҒЫНА НЕГІЗДЕЛЕДІ. ТУЫСТЫҚ ЖОҒАРЫ ЖӘНЕ
ТӨМЕНГІ ТАРМАҚҚА АЖЫРАТЫЛАДЫ. ТУЫСТЫҚТЫҢ ЖОҒАРЫ
ТАРМАҒЫ ҰРПАҚТАН АРҒЫ АТАҒА ҚАРАЙ ТАРАЙДЫ (ӘКЕГЕ,
ШЕШЕГЕ, АТАҒА, АТАНЫҢ АТАСЫНА ЖӘНЕ Т.Б.), ТӨМЕНГІ
ТАРМАК — АРҒЫ АТАДАН ҰРПАҚТАРЫНА КАРАЙ ТАРАЙДЫ (
БАЛАҒА, НЕМЕРЕГЕ, ШӨБЕРЕГЕ ЖӘНЕ Т.Б.).
ОТБАСЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ. ТОЛЫҚ ЖӘНЕ ТОЛЫҚ ЕМЕС ОТБАСЫ
ОТБАСЫНЫҢ ТОЛЫҚ ЖӘНЕ ТОЛЫҚ ЕМЕС ТҮРЛЕРІ БОЛАДЫ.
ТОЛЫҚ ОТБАСЫНДА АТА-АНАСЫ, БАЛАЛАРЫ ЖӘНЕ
ӘДЕТТЕ, ӘКЕСІ ЖАҒЫНАН ДА ЖӘНЕ ШЕШЕСІ ЖАҒЫНАН ДА
АҒА ҰРПАҚ ӨКІЛДЕРІ — АТАСЫ МЕН ӘЖЕСІ БОЛАДЫ.
ТОЛЫҚ ЕМЕС ОТБАСЫ БАЛАЛАРДЫҢ АТА-АНАСЫНЫҢ
БІРЕУІНІҢ ҒАНА БОЛУЫМЕН СИПАТТАЛАДЫ. СОНЫҢ
ӨЗІНДЕ БАЛАЛАРДЫҢ АТА-АНАЛАРЫ АЖЫРАСҚАН БОЛСА,
БАЛАЛАРЫ СОНЫҢ ҚАРАМАҒЫНДА ҚАЛҒАН АТА-АНАҒА
ЕКІНШІ ЖАҒЫ БАЛАЛАРДЫ ЖӘНЕ ЕҢБЕККЕ ЖАРЫМСЫЗ
ЕРЛІ-ЗАЙЫПТЫНЫ БАҒЫП-ҚАҒУ ҮШІН АЛИМЕНТ ТӨЛЕЙДІ.
ЕГЕР ЕРЛІ-ЗАЙЫПТЫЛАРДЫҢ БІРЕУІ ҚАЙТЫС БОЛЫП,
ЕКІНШІСІНІҢ ҚАРАМАҒЫНДА КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАН
БАЛАЛАРЫ ҚАЛСА, ОНДА ОҒАН МЕМЛЕКЕТ ЖӘРДЕМАҚЫ
РЕТІНДЕ МАТЕРИАЛДЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТЕДІ. СӨЙТІП,
ТОЛЫК ЖӘНЕ ТОЛЫҚ ЕМЕС ОТБАСЫ ДА ТЕҢ ЖАҒДАЙДА
ЗАҢ ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТ АРҚЫЛЫ ҚОРҒАЛАДЫ.
НЕКЕ МЕН ОТБАСЫН ҚОРҒАУ
НЕКЕ МЕН ОТБАСЫН ҚОРҒАУ ЕКІ ТҮРДЕ ЖҮЗЕГЕ
АСЫРЫЛАДЫ: ЮРИСДИКЦИЯЛЫҚ ЖӘНЕ БЕЙЮРИСДИКЦИЯЛЫҚ.
БІРІНШІСІНДЕ — ОТБАСЫНЫҢ ҚҰҚЫҒЫ БҰЗЫЛҒАН НЕМЕСЕ
ДАУЛАНАТЫН ҚҰҚЫҚТЫ ҚОРҒАУ ЖӨНІНДЕГІ ӨКІЛЕТТІ МЕМЛЕКЕТТІК
ОРГАНДАРДЫ ҚАТЫСТЫРУ АРҚЫЛЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛАДЫ. БҰЛАР СОТ,
ПРОКУРОР, АЗАМАТТЫҚ ХАЛ АКТІЛЕРІН ТІРКЕУ (АХАТ) ОРГАНДАРЫ,
ҚАМКОРШЫЛЫК ОРГАНДАРЫ, ІШКІ ІСТЕР ОРГАНЫ.
ЕКІНШІ ТҮРІ — ОТБАСЫНЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МҮДДЕЛЕРІН ҚОРҒАУ
ЖӨНІНДЕГІ АЗАМАТТАР МЕН ҰЙЫМДАРДЫҢ ІС-ӘРЕКЕТТЕРІ. АЗАМАТТАР
БҰЛ ӘРЕКЕТТЕРДІ МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДАН КӨМЕКТЕСУДІ
ӨТІНБЕЙ-АҚ ӨЗДЕРІ ІСКЕ АСЫРАДЫ. МҰНДАЙ ІС-ӘРЕКЕТТЕРДІ —
КҰҚЫҒЫН ӨЗІ ҚОРҒАУ ДЕП АТАЙДЫ. МЫСАЛЫ, ҚҰҚЫҒЫ БҰЗЫЛҒАН
БАЛАНЫҢ АТА-АНАСЫ ТӘРТІП БҰЗУШЫ БАЛАНЫҢ АТА-АНАСЫМЕН
КЕҢЕСІП, ОҒАН КЕШІРІМ СҰРАУҒА ҰСЫНЫС ЖАСАЙДЫ ЖӘНЕ Т.Б.
СОТ АРҚЫЛЫ ҚОРҒАУ — ОТБАСЫ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУДЫҢ БІР ТҮРІ
БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. БҰЛ ІСТЕ ПРОКУРАТУРА, ІШКІ ІСТЕР ОРГАНДАРЫ,
АХАТ ОРГАНДАРЫ, ТӘРБИЕЛІК МЕКЕМЕЛЕР, АТҚАРУШЫ ОРГАНДАР —
ӘКІМДІКТЕР ҮЛКЕН РӨЛ АТҚАРАДЫ .
ОТБАСЫ ТУРАЛЫ Т ҮСІНІК

• Отбасы – бір-бірімен туыстық қатынаста
өмір сүретін,ортақ тұрғын үйімен,
экономиялық кооперациямен,ұрпақ
қалдыру мақсатында ұйымдасқан
әлеуметтік топ.
ОТБАСЫ ТҮРЛЕРІ
Билік формасына қарай

Авторитарлы Эгалитарлы

Құрамына қарай

Нуклеарлы Кеңейтілген Толық емес отбасы

Бала санына
байланысты

Көп балалы
Орташа
( үш не одан Бір баласы бар Баласыз отбасы
( екі балалы )
көп )
БАСҚАРУ ПРИНЦИПІ БОЙЫНША
Эгалитарлы отбасы- ерлі-зайыптылар
тең басқарады.
Авторитарлы отбасы- ерлі-
зайыптылардың біреуі басқарады.
Нуклеарлы отбасы- бір некелік жұп және
балаларынан тұратын отбасы

Күрделі отбасы- нуклеарлы отбасы мүшелері+ ата,
әжелері,ерлі- зайыптылардың туысқандары, достары, т.б
ОТБАСЫНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТТЕРІ
Репродук-
тивті
Жыныстық Тәрбиелік

Отбасының
Демалыс Әлеуметтену
қызметтері

Әлеуметтік- Экономика-
мәртебелік Шаруашы- лық
лық -
тұрмыстық
Неке дегеніміз –
отбасын қалыптастыру
мен оған қоғамдық
бақылау жасаудың
дәсүрлі тәсілі,
жыныстардың - еркек
пен әйелдің арасындағы
бір-біріне және өз
балаларына, ата-
анасына қатысты
құқықтары мен
міндеттерін белгілейтін
қатынас формасы.
НЕКЕ ТҮРЛЕРІ
Неке

моногамия полигамия гомогамия

Неке

эндогамия экзогамия
ОТБАСЫНЫҢ БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ РОЛІ
• бала тәрбиесінде отбасы ықпалы басқа
тәрбиелік ықпалдарға қарағанда ең басым
болып келуі;
• - өркениетті, зайырлы, құқықты қоғамның
азаматын тәрбиелеуде отбасы мемлекеттің
негізгі буыны;
• отбасы – болашақ ұрпақтың бойында ең құнды
адамгершілік қасиеттерді қалыптастыратын
қоғамның ажырмайтын басты тірек – арқауы;
• - отбасы өзінің ұрпағын болашақ отбасылық
өмірге дайындаушы.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Отбасы және неке

Неке - отбасын құрудың негізі

Отбасы мен некелік қатынастар әлеуметтануы

Отбасы түрлері

Некенің формалары

СӨЖ ОТБАСЫН ЖОСПАРЛАУ

Отбасы және жастар

Отбасы әлеуметтануы

Отбасы

Отбасы және қазіргі қоғам

Пәндер